لولههای دو جداره پلی اتیلنی فاضلاب یا همان لولههای کاروگیت، از جمله تجهیزاتی هستند که برای زهکشی زیرسطحی، کاربردهای سطحی و انتقال سیالات مایع بدون فشار (آب و فاضلاب بصورت ثقلی)، بکار گرفته میشوند. طیفهای مختلف لولههای دوجداره پلی اتیلنی فاضلاب از HDPE (پلی اتیلنهای چگالی بالا) ساخته شدهاند. بدین ترتیب استحکام بیشتری نسبت به پایپهای زهکشی و بدون سوراخ تک جداره دارند. ضمن اینکه از قطر دهانه 110 میلیمتر تا 3500 میلیمتر، قابلیت ساخت دارند. انواع لولههای دوجداره پلی اتیلنی ساده، از 100% پلیاتیلنهای با چگالی بالا و دیواره ای یکپارچه تولید میگردند. به این معنی که محکم و در عین حال انعطاف پذیر هستند و در برابر اکثر مواد شیمیایی رایج، مقاومت بالایی ارائه میکنند. البته مدلهای اسپیرال کاروگیتی نیز در دسترس میباشند. تجهیزاتی که بصورت دو پروفیل مجزا تولید شده و سپس با استفاده از جوش اکستروژن به یکدیگر متصل میشوند که موجب مقاومت خارجی فوق العادهی آنها شده است. درادامه به تفاوتهای مدلهای ساده و اسپیرال اشاره خواهیم نمود.
ویژگیهای لولههای دوجداره پلی اتیلنی
طیفهای مختلف لولههای دوجداره پلی اتیلنی از ویژگیهای جذاب زیر بهره می برند:
- وزن بسیار پایین و سهولت در حمل
- دیواره داخلی صاف که امکان افزایش ظرفیت جریان و همچنین عملکرد هیدرولیک برتر را فراهم می کند.
- مقاومت خارجی بالا. (قابلیت ساخت لولههای کاروگیت (دوجداره پلی اتیلنی) در انواع مقاومتهای مکانیکی 4، 8، 16، 31.5، 64 و حتی 128 کیلونیوتن بر متر مکعب)
- مقاوم در برابر حرکت زمین؛ بدلیل حالت ناصاف سطح بیرونی
- عدم نشتی
- سطح صاف و شفاف داخلی که به انجام CHEKING و انجام تستهای ویدئومتری کمک میکند.
- در برابر حملات شیمیایی، مواد سمی، سولفاتها و سیالات اسیدیته مقاومند.
- قابل نصب برای عمق 0.5 متر تا 14 متر. (بسته به سایز لوله و مقاومت مکانیکی آن)
- مطابق با گواهیهای استاندارد «BBA» و «HAPAS».
- ایستادگی بینظیر در برابر ضربات، رانش زمین، خراش، ساییدگیها و نیروهای واردهی خارجی.
- طول عمر 65 سال تا یک قرن!
- سبک وزن و ایجاد شرایط سهولت در حمل و نصب
- بسیار قوی (40 تن بارپذیری رویه در مدلهای با مقاومت مکانیکی بالا)؛ و در عین حال انعطاف پذیر.
- 100 درصد قابلیت بازیافت خواهند داشت.
- با افزودن مواد ANTI UV به مواد اولیه، مقاومت ویژهای در مقابل انوار و اشعههای وارده از سوی خورشید، حاصل میشود.
- تولید در طولهای 6 متر و 12 متر، باعث کاهش اتصالات و کاهش شکستگی کمر لولههای دوجداره پلی اتیلنی (هنگام حمل) میشود. ضمن اینکه موجب کاهش نشتی نیز خواهد شد.
- در هر شرایط اقلیمی (گرم و خشک – گرم و مرطوب – معتدل و مرطوب – سرد و خشک)، عملکردی عالی از خود نشان میدهند. همچنین تمامی نگرانیها را از بابت تغییرات شدید دمایی (انقباض و انبساط ساختار لوله و دفرمگی) برطرف نمودهاند.
وجه تمایز لوله کاروگیت نسبت به لوله بتنی
ویژگیهای لوله دوجداره پلی اتیلنی به مراتب بیشتر از لولههای بتنی است. کافیست بدانید که پایپهای HDPE دوجداره، تا 94 درصد سبکتر از بتن هستند. بنابراین بلحاظ جابجایی و همچنین نصب، شرایط آسانتر و مطلوبتری دارند. سطح تخلخل بتنها بسیار بالاست. این در حالیست که برخلاف سطح خارجی حلقه حلقه، سطح داخلی لوله کاروگیت کاملاَ صاف میباشد. فلذا ذرات معلق و گل و لای فاضلابها در آن گیر نمیکند و عملکرد هیدرولیک فوق العادهای را از خود ارائه مینمایند.
سرعت ساخت بالا و قیمت مناسب، از دیگر مزایای لوله پلی اتیلن دوجداره نسبت به تجهیزات بتنی میباشد. بلحاظ ایستادگی شیمیایی نیز، عملکرد لولههای HDPE فاضلاب، قابل قیاس با لولههای بتنی نیست. بطوری که برخلاف بتنها که در برابر سیالات اسیدی و شیمیایی ضعیف بوده و دچار ترک و خوردگی میشوند؛ انواع لوله کاروگیت بسیار مقاوم بوده و هیچگونه واکنشی با عناصر شیمیایی نشان نمیدهند.
برنامههای کاربردی لولههای دوجداره پلی اتیلنی
موارد کاربرد بسیاری را میتوان به لولههای پلی اتیلنی دوجداره نسبت داد. بعنوان مثال این تجهیزات در هردو پروژه سیستمهای انتقال آب و اجرای ساختمانها، قابل استفاده هستند. ولی با این تفاوت که در پروژههای انتقال آب و فاضلاب بطور چشمگیر و در پروژههای ساختمانی بطور بسیار کمتری، مورد استفاده قرار میگیرند. برخی از مهمترین برنامههای کاربردی انواع لوله کاروگیت عبارتست از:
- زهکشی بزرگراهها. (موردی که به طور کامل و در سطح جهانی، توسط آژانس مربوطه HAPAS تایید شده است)
- زهکشیهای آبهای سطحی و جاری و زهکشی زمینهای چمن ورزشی و بوستانها.
- پروژههای زیرساختی ریلی و فرودگاهی
- تهویه سیستمهای دفن زباله
- کشاورزی و سیستمهای آبیاری قطره باغات و گلخانهها
- شوتینگهای زباله
- ایستگاههای پمپ نمودن فاضلاب
- جمع آوری و انتقال فاضلاب به سوی نقاط مختلفی از جمله تصفیه خانههای شهری.
- پمپاژ ثقلی آب رودخانه
- هدایت آب از نقاط دور به شهرها و روستاها
- فرآیندهای گازرسانی و پیوندهای گازی (پیوندهای لولهای)
- جانشینی مطمئن به جای لولههای فلزی قدیمی و آسیب دیده در سیستمهای فاضلاب. (عمدتاَ از لولههای دوجداره پلی اتیلنی ورق مسلح استفاده میشود)
- بعنوان رویه پلها و زیرسازی پلها، قابل نصب میباشد.
- ساخت انواع مخزن اسید و مخازن نگهداری و ذخیره سازی آب باران.
- ساخت کالورتها
- زهکشی حیاط و محوطهسازیها
- سیستمهای مقسم آب و غیره.
لولههای دوجداره پلی اتیلنی در ساخت کالورت
کالورت اصطلاحیست که برای پُلکها یا همان پلهای کوچک عبور دهندهی آب از یک معبر یا سطح بسته، اطلاق میشود. این خروجیهای زیرسطحی، پیشتر از ورقهای فلزی و یا به گونهی بتنی ساخته میشدند. اما امروزه بیشتر از لولههای دوجداره پلی اتیلنی، برای ساخت کالورت (culvert) بهره گرفته میشود. زیرا بسیاری از کالورتها در دل طبیعت و یا در نقاط صعب العبور نصب میگردند. بههمین دلیل لزوم استفاده از متریالهای سازگار با طبیعت همچون لوله کاروگیت، بیش از پیش احساس میشود.
جهت توضیح بهتر کارایی کالورت، بایستی بدانید که:
تمامی انواع آبگذرهای دست ساز و پلهای کوچکی که به عبور زیرزمینی آب از موانع (سنگهای صخرهای کوچک، معابر، جاده و…) کمک کند، کالورت (culvert) گفته میشود. بسیاری از کانیوهای شهری سرپوشیده که توسط لولههای دوجداره پلی اتیلنی یا همان لوله کاروگیت ساخته میشوند، در دستهی کالورتها قرار میگیرند.
بسته به نوع استفاده و محدودیتهای محیطی، میتوان از انواع culvert در فرم و جنسهای بدنه:
- گرد
- مکعبی
- جعبه ای
- مونتاژ چند شکل
- گالوانیزهای
- بتنی
- سنگی
- پلی اتیلنهای دوجداره چگالی بالا (HDPE) و…
استفاده نمود.
معایب لولههای دوجداره PE فاضلاب
غالباَ نمیتوان مشکلات خاص و بزرگی را به تجهیزات لوله کاروگیت نسبت داد. کارشناسان بطورکلی دو عیب نه چندان خاص را برای این محصولات عنوان میکنند:
- اول آنکه لولههای دوجداره پلی اتیلنی تحمل فشارهای داخلی را ندارند. مسئلهای که مشخصاَ باید مورد توجه کارفرمایان قرار گیرد و از این لولهها، تنها برای انتقال ثقلی سیالات آب و فاضلابی استفاده شود. فشار داخلی لولههای دوجداره پلی اتیلنی معمولاَ بین 0.5 الی 1.5 BAR میباشد. (بعلاوه اینکه متناسب با دبی آب یا فاضلاب عبوری، سایز لوله انتخاب شود)
- دوم آنکه این لولهها را برای استفاده در پروژههای ساختمانی، مقرون بصرفه نمیدانند. مشکلی که چندان قابل تأمل نیست و به راحتی میتوان از لولههای پلیکا به جای این تجهیزات استفاده نمود.
انواع لولههای پلی اتیلن دوجداره فاضلاب
بلحاظ نوع کاربرد و مقاومت ساختاری، انواع لولههای دوجداره پلی اتیلنی را میتوان در 3 گروه:
- مدلها لوله کاروگیت معمولی HDPE
- لوله زهکش
- و لولههای اسپیرال کاروگیتی
معرفی نمود. بایستی گفت که:
ظاهر و رنگ لولههای زهکش، با لولههای دوجداره پلی اتیلنی ساده و اسپیرال متفاوت است. همچنین بدنه پایپهای زهکشی دارای حفرههایی برای تخلیه و جذب آب میباشد که کاربرد انها را کاملاَ متفاوت میکند. در سوی دیگر، مهمترین وجه تمایز لولههای کاروگیت معمولی و اسپیرال، وزن کمتر و مقاومت بیشتر مدلهای اسپیرال است.
پیشتر در رابطه با ویژگیهای کلی لولههای کاروگیت معمولی، به مطالبی اشاره نمودیم. حال در ادامه به آنالیز مدلهای اسپیرال کاروگیتی فاضلاب خواهیم پرداخت.
لوله پلی اتیلن دوجداره اسپیرال
ذکر این نکته حائز اهمیت است که بلحاظ ظاهری، لولههای کاروگیت معمولی و لوله اسپیرال، دارای ویژگیهای همسانی هستند. اما باتوجه به بهره گیری از جوش اکستروژن برای اتصال حلقههای لولههای دوجداره پلی اتیلنی اسپیرال، مقاومت بیشتری در این تجهیزات مشاهده میشود. نکتهای که کمتر بدان اشاره میشود اینست که:
میتوان برای لولههای کاروگیت فاضلاب سایز 800 تا 1200 میلیمتر، از روش ساخت اسپیرال (SPIRAL) استفاده نمود. اما تمامی لولههای دوجداره پلی اتیلنی سایز 1200 میلیمتر به بالا، باید حتماَ به شیوه اسپیرال ساخته شوند. (دستیابی به مقاومت مطلوبتر در سایزهای دهانه بزرگتر)
تولید لولههای اسپیرال بوسیله 2 دستگاه اکسترودر صورت میپذیرد که این دو دستگاه، متقاطع بر هم در لاین تولید قرار داده میشوند. یکی از این دستگاهها، ابتدا پروفیلهای تو خالی با مقطع مکعب مستطیل را تولید مینماید. سپس پس از خنکسازی و حفظ دمای مناسب، شرایط برای جوش بین پروفیل ابتدایی با پروفیلهای استریپ تولید شده توسط اکسترودر دوم، فراهم خواهد شد. بخاطر داشته باشید که یک فشارندهی جدارهها نیز تعبیه شده تا روند متصلسازی پروفیلها را بهبود ببخشد.
مقایسه وزن لوله اسپیرال و کاروگیت ساده
ساختار خاص تولید لولههای دوجداره پلی اتیلنی اسپیرال، نه تنها موجب انعطاف بیشتر آنها شده است. بلکه بلحاظ وزنی نیز در مقایسه با کاروگیتهای ساده، سبک تر هستند. فلذا شاهد کاهش هزینهها و اقتصادیتر شدن روند تولید لوله اسپیرال خواهیم بود. مقاومت حلقوی نیز در لولههای دوجداره پلی اتیلن اسپیرال، بیشتر از کاروگیتهای ساده میباشد.
اتصال پایپهای SPIRAL به یکدیگر، توسط ساکت اسپیگوت یا همان اتصالهای نری و مادگی و جوشهای اکستروژن انجام میشود. در راستای آببندی هرچه قدرتمندتر این تجهیزات نیز از واشرهای «ای پی دم ام» استفاده میشود. این درحالیست که کاروگیتهای ساده، با کوپلرها به همدیگر اتصال مییابند. بنابراین هنگام خرید مدلهای ساده، وزن کوپلرها نیز در روند قیمتگذاری، لحاظ میگردد.
اتصالات لولههای دوجداره پلی اتیلنی
گروه صنعتی پایپ ایران همچنین قادر است به تولید انواع اتصالات مورد نیاز برای لولههای دوجداره پلی اتیلنی نظیر:
- زانوییها و خمها
- انواع سه راهی
- متصل کنندههای 45 درجه ای
- اتصالات T و Y
- کوپلرها،
- کاهندهها
- واشرهای آببندی معمولی و واشر EPDM
و… اقدام کند. طبق استانداردهای بین المللی «BBA HAPAS» و «Network Rail PADS»، عمدتاَ باید همه اتصالات، سه سوکت و خمها دو سوکت باشند تا امکان نصب آسانتری را فراهم کنند. اما بدلیل عدم سخت گیریهای رایج در این زمینه، شاهد ابداع انواع اتصالات تسهیل کنندهی دیگر برای عملیات اتصال هستیم که مطابق با استانداردهای ملی هر کشور، طراحی میگردد.
سازندگان مختلف بر حسب شکل لوله و شرایط پروژه، روشهای مختلف اتصال لولهها را پیشنهاد می دهند. کوپلرها همراه یا بدون واشر، دور لوله پیچیده شده و با حفاظ پلاستیکی محکم می شوند. برای جریان ثقلی، آب بندی کم فشار کفایت می کند و تجربه ای در زمینه چکه کردن گزارش نشده است. اتصالات تحت فشار 10.8 یا 5 psi مطابق استاندارد ASTMD 3212 تست می شوند.
سایز دهانه لولههای پلی اتیلنی دوجداره
سایزبندی انواع لولههای دوجداره پلی اتیلنی بسیار گسترده میباشد. ازهمین رو برای تمامی کاربردها و متراژها، میتوان سایز مناسبی از لولههای کاروگیت را تهیه نمود. همین مسئله کمک میکند تا صرفه جویی ویژهای در هزینههای پروژههای مختلف راهسازی، عمرانی، آبرسانی، انتقال فاضلاب، کشاورزی، پلسازی و… بدست آید. انواع سایزبندی لولههای دوجداره پلی اتیلنی عبارتست از:
- 110 میلیمتر
- 125 میلیمتر
- 140
- 160 mm
- 200
- 250 میلیمتر
- 315
- 400 میلیمتر
- 500
- 600 میلیمتر
- 700
- 800
- 900
- 1000 mm
- 1200 mm
- 1400 میلیمتر
- 1600
- سایز 1800 میلیمتر
- 2000 میلیمتر
- 2500
- 3000 میلیمتر
- و 3500 mm.
به جهت کارکردی، میتوان برخی از سایزهای لوله کاروگیت را نسبتاَ مشابه با یکدیگر و در یک دستهبندی کلی، معرفی نمود.
لوله دوجداره فاضلابی سایز 110، 125، 140 و 160
این دست از سایزبندیهای لولههای دوجداره پلی اتیلنی، غالباَ برای سیستمهای آبیاری قطرهای زمینهای زراعی و گلخانهها مورد استفاده قرار میگیرند. جمع آوری و هدایت فاضلابهای مجتمعهای مسکونی و خانهها، یکی دیگر از کاربردهای لوله کاروگیت سایز 110، 125، 140 و 160 میلیمتر محسوب میشود. کاورکشی کابلهای برق و فیبرهای زیرزمینی نیز توسط همین دسته از سایزها صورت میپذیرد.
لولههای دوجداره پلی اتیلنی سایزبندی 200، 250 و 315
سایزهای 200، 215 و 315 میلیمتر لولههای کاروگیت، برای غلاف دستهی بیشتری از کابلها و فیبرهای عبوری در زیر زمین، گزینهای ایده آل بشمار میآیند. انواع:
- غلافکشی شیرآلات مهم سیستمهای آبیاری
- سطوح کانیوهای شهری با عرض و دبی کم
- زهکشیهای در متراژ پایین و
- انتقال فاضلاب با دبی محدود (مانند واحدهای اداری، درمانی و تجاری)،
نیز توسط همین سایزبندی لولههای دوجداره پلی اتیلنی انجام میشود.
سایز 400، 500 و 600 لولههای کاروگیت فاضلاب
لولههای دوجداره پلی اتیلنی با سایزبندی 400، 500 و 600 میلیمتر، بیش از هر مسئله ای، سایز استاندارد برای ساخت:
- هندهولها
- و شوتینگهای زباله
محسوب میشوند. البته به مانند تمامی سایزها، برای هدایت فاضلابها و آبهای سطحی و آشامیدنی نیز پرکاربرد هستند. (انتقال فاضلابهای با دبی نسبتاَ کم و متوسط کوچهها، خیابانهای کم عرض و یا خطوط انشعابی فرعی)
نکتهی مهم: معمولاَ کوچکترین سایز مورد استفاده برای ساخت چربیگیرها و منهولها، لولههای کاروگیتی سایز 600 میلیمتر است.
سایز 700، 800 و 900 میلیمتر
پایپهای با قطر دهانه 700 و 900 میلیمتر، کم کاربردتر از لولههای دوجداره پلی اتیلنی سایز 800 هستند. اما همگی برای کاربردهایی نظیر:
- ساخت چربی گیر پلی اتیلن
- سپتیک تانک (گندانبار)
- منهول فاضلاب
- پمپاژ و انتقال ثقلی آبها از رودخانهها
- تقسیم و انتقال آب، پساب و فاضلابهای با دبی متوسط
- شبکههای زهکش زیرزمینی و…
کاملاَ مناسب میباشند. طیفهای لوله کاروگیت سایز دهانه 700، 800 و 900 میلیمتر، غالباَ بعنوان خطوط فرعی سیستمهای فاضلاب شهری و خطوط اصلی فاضلاب روستایی بکار میروند.
لولههای دوجداره پلی اتیلنی سایز 1000 تا 1800 میلیمتر
دستهبندی فوق، مربوط به لولههای دوجداره پلی اتیلنی سایز 1000، 1200، 1400، 1600 و 1800 میلیمتر میباشد. تولید تمامی این سایزها غالباَ به گونهی اسپیرال کاروگیت انجام میگیرد. همچنین با استفاده از مقاومت مکانیکی بالاتر، گزینههای مناسبی برای نصب دفنی نیز بشمار میآیند. بطورکلی در میان سایزهای عنوان شده، لوله کاروگیت 1200 میلیمتر و 1800 میلیمتر، محبوبتر و پرکاربردتر از سایرین میباشند. مهمترین برنامههای کاربردی برای این لولههای پلی اتیلن دوجداره، عبارتست از:
- تولید مخازن اسید و نگهداری سیالات شیمیایی
- طراحی و تولید سپتیک تانک پلی اتیلن
- چربی گیرهای بزرگ
- منهولهای فاضلاب
- ایستگاههای پمپ نمودن فاضلاب
- زیرسازی اتوبانها و جادههای بزرگ
- پروژههای فاضلابی
- دیواره کشی چاهها و ساخت استخرهای پرورش ماهی
- خطوط اصلی جمع آوری و هدایت فاضلابها
- پروژههای آبرسانی و گازرسانی؛ و
- انتقال ثقلی آبها از دریاها و دریاچهها (با دبی بالا).
لوله دوجداره پلی اتیلن فاضلاب 2000 تا 3500 میلیمتر
موارد کاربرد لولههای 2000 تا 3500 میلیمتر نیز، همانند دستهبندیهای فوق (بخصوص سایزهای 1600 و 1800 mm) میباشد. با این تفاوت که برای نیازهای ذخیره سازی و انتقالهای حجیمتری، مورد استفاده قرار میگیرند. انواع کاربردهای:
- زهکشی زمینهای بزرگ گلف،
- زهکشیهای بوستانهای با سطح چمن بسیار بزرگ،
- جادههای ترانزیتی،
- ایجاد کالورت در زیر معابر قرار گرفته بر روی رودخانههای بزرگ،
- جمعآوری و هدایت فاضلابهای شهرکهای صنعتی و صنایع بزرگ (نیروگاهها، صنایع ذوب آهن، صنایع پتروشیمی و…)
- ساخت مخازن بزرگ ذخیره سازی آبهای سطحی و نزولات جوی و…،
همه و همه با استفاده از لولههای دوجداره پلی اتیلن فاضلابی سایز 2000، 2500، 3000 و 3500 میلیمتر صورت میگیرد.
ترانشه برای لولههای دوجداره پلی اتیلنی
گرچه عمق نصب لولههای دوجداره پلی اتیلنی بسته به عواملی نظیر:
- مقاومت مکانیکی و سایز لوله کاروگیت
- نیاز پروژه
- و شرایط هزینه حفر و مقاوم سازی بستر (با توجه به نوع خاک)،
تعیین میشود. ولی بطورکلی حتی برای نصب در کمترین میزان عمق نیز، باید حداقل بین 300 الی 600 میلیمتر فاصله را برای پرسازی فضای بالای سر لوله دوجداره فاضلابی (نسبت به سطح زمین محل نصب) در نظر گرفت. در رابطه با عرض مناسب ترانشه برای هریک از سایزهای لولههای پلی اتیلنی دوجداره، میتوانید به صفحات تخصصی مربوط به هریک از سایزها در وبسایت پایپ ایران مراجعه نمایید. یا طی تماس تلفنی و همچنین حضور در دفاتر فروش مجموعه، نسبت به اخذ اطلاعات فنی هریک از سایزبندی این تجهیزات اقدام کنید.
شمارههای تماس کارشناسان فنی: 021-66483199 ؛ 021-88565085 ؛ 09128405915
آدرس دفتر مرکزی: تهران، سعادت آباد، صرافهای جنوبی، نبش خیابان هجدهم، برج صرافان، طبقه 11، واحد 9.
اما بطور کلی بایستی بدانید که طبق استانداردها، حداقل 200 میلیمتر فضای خالی باید در دو طرف لولههای دوجداره پلی اتیلنی لحاظ شود. مثلاَ عرض ترانشه مناسب برای لوله کاروگیت 160 میلیمتر، حداقل باید 360 میلیمتر باشد. بهعبارت دیگر، عرض ترانشه باید اجازه دهد بین 150 تا 200 میلیمتر فضای پرکننده جانبی در دو طرف لولهها، وجود داشته باشد.
پر کردن اطراف ترانشه لوله آکاردئونی فاضلاب
مطابق با استانداردهای بینالمللی، هنگامی که ترانشه شما به طور کامل کنده شد، 150 میلیمتر پایین را با:
- سنگهای ریز و
- سنگهایی که بزرگتر از 10 میلی متر نیستند،
پر کنید. بطوری که بستر ترانشه ایجاد شود و همچنین برای ایجاد خاطری آسودهتر، میتوانید کف را تا 15 سانتی متر با استفاده از بتن مگر عیار بالا، بتن ریزی نمایید. سپس می توانید لولهها، اتصالات و خمهای خود را بر اساس آن در ترانشه قرار دهید. ریختن سنگریزههای کوچک و دانهبندی شده (بدون پاشش مستقیم بر روی لوله) نیز در ادامه انجام میشود. نهایتاَ میتوان از شنهای الک شدهی حفاری ترانشه و همچنین سنگهای مشابه که بزرگتر از 50 میلیمتر نیستند، برای پرسازی دورتادور لولههای دوجداره پلی اتیلنی استفاده نمود. توجه داشته باشید که متراکم سازی خاک پیرامونی، میتواند به مستحکمتر شدن استقرار لولهها کمک کند.
توصیه میشود که مراحل اتصال لولههای پلی اتیلنی دوجداره، بدون فوت وقت و پشت سرهم انجام شود. زیرا با توجه به شرایط خاک آلود کف بستر، حجم گرد و غبار زیادی میتواند وارد لولهها گردد!. مسئلهای که در هنگام انتقال بخصوص آبهای آشامیدنی، میتواند به یک معضل و دغدغه تبدیل شود.
مواد اولیه مصرفی در تولید لوله پلی اتیلن دوجداره
نوع پلی اتیلن پایه مورد استفاده این شرکت در تولید لایههای داخلی و خارجی لولههای دوجداره کاروگیت، از پلی اتیلن PE 80 با شاخص جریان MFI یکسان است. PE80 در محدوده رواداری استاندارد گونههای مناسب پلی اتیلن pipe grade برای تولید لوله کاروگیت میباشد:
- مواد اولیه مصرفی برای لایههای خارجی و داخلی لوله کاروگیت، مطابق با مفاد استاندارد ISIRI7174 میباشد.
- مواد اولیه به جز فرآیند تولید گرانول و یا پودر، نبایستی تحت هیچ فرآیند دیگری قرارنگرفته و علاوه براین هیچگونه مواد بازیافتی به آن اضافه نشده است. الزاما برای مواد غیر مشکی مورد استفاده در لایه داخلی لولههای دوجداره پلی اتیلنی، بایستی 4/0 درصد ماده مناسب ضد اشعه فرابنفش Anti-uv اضافه شود.
- از هیچگونه مواد پرکننده معدنی در مواد اولیه مصرفی جهت تولید لایههای داخلی و خارجی لوله پلی اتیلن دوجداره استفاده نمیشود.
- مشخصات فنی و کیفیت لولهها با استاندارد DIN16961-2 (مربوط به کنترل ابعاد و مقاومت حلقوی لوله) و EN13476 (سایر آزمون های مربوط به مشخصات کیفیت محصول)، مطابقت دارد.
- حداقل مقاومت حلقوی (Ring Stiffness) برای لولههای کاروگیت براساس استاندارد DIN16961-2 معادل SR24=31/5 KN/M2 میباشد.
- نوع و کیفیت اتصالات مورد نیاز برای لولههای دوجداره پلی اتیلنی، الزاما مطابق با معیارهای فنی ارائه شده دراستانداردهای DIN16961-2, EN13476, ASTM-849 میباشد.
- سطوح داخلی و خارجی لوله و اتصالات باید صاف و تمیزبوده و نباید هیچ گونه شیار و تاول و سوراخ و یا هر گونه ناهمگونی دیگری درآن مشاهده گردد.
انواع پلی اتیلنهای بکاررفته در لولههای دوجداره پلی اتیلن
انواع پلی اتیلن مصرفی عبارت است از:
- پلیاتیلن متوسط Medium-Density Polyethylene or MDPE)):
دارای دانسیته 0.925 تا 0.940 میباشد که در لوله کشی گاز کم فشار استفاده میشود.
- سبک (Low-Density Polyethylene or LDPE):
با دانسیته 0.910 تا 0.925 که در ساخت لوله آب با قطر کم مصرف میشود.
- پلی اتیلن سبک خطی (Linear Low-Density Polyethylene or LLDPE):
مقداری از سختی HDPE و تا حدودی انعطاف پذیری LDPE را دارا میباشد و برای ساخت لولههای زهکشی مورد استفاده قرار می گیرد.
- پلیاتیلن سنگین (HDPE):
پلیاتیلنهای سنگین دارای بخش کریستالی بیشتری نسبت به پلی اتیلنهای سبک میباشند. نحوه توزیع و اندازه کریستالها، تعیین کنندهی:
- استحکام کششی و
- مقاومت طبیعی،
در مقابل شکافت محصول نهایی میباشد. پلی اتیلن سنگین (HDPE) که در برابر گونههای سبک و متوسط (LDPE & MDPE) شاخه جانبی کمتری داراست، دارای بخش کریستالی بیشتر و به تناسب دانسیته و مقاومت بیشتری میباشد. البته پلیاتیلن سبک(LDPE) که دارای شاخههای جانبی کوتاه و بلند در ساختار خود میباشد، دارای انعطاف پذیری بیشتر ولی مقاومت کمتری میباشد. بطور فرضی، پلی اتیلنهای کریستالی ترد و شکننده و پلی اتیلنهای سبک، مومی شکل و شبیه پارافین هستند.
به محض حرارت، مولکولهای کریستالی منظم به مولکولهای بی شکل و نامنظم تبدیل می شوند. درصورتیکه سرد کردن، باعث برگشت برخی از کریستالها به حالت اول میشود. بنابراین با استفاده از این خاصیت می توان دو قطعه پلی اتیلن را به هم جوش داد.
نقطه ذوب پلی اتیلن جایی است که در آن پلاستیک بطور کامل تبدیل به مولکولهای بی شکل میشود. در پلی اتیلن سنگین و سایر ترموپلاستیکها، زنجیرههای مولکولی دارای پیوند خیلی محکمی نیست. درنتیجه با حرارت کافی ذوب می شوند. (با استفاده از حرارت، براحتی می توان رزین های ترموپلاستیک را شکل داد)
خواص فیزیکی، شیمیایی و مکانیکی پلی اتیلن سنگین
پلی اتیلن سنگین (High-Density Polyethylene or HDPE) که دارای دانسیته 0.941 تا 0.965 میباشد، یک ماده ترموپلاستیک است که از بهم پیوستن اتم های کربن و هیدروژن تشکیل و محصولی با جرم مولکولی بالا تولید شده است. ابتدا گاز متان به اتیلن و سپس تحت فشار و دمای بالا، به پلی اتیلن تبدیل میشود. ضمناَ دارای زنجیره پلیمری 500.000 تا 1.000.000 مولکول کربن در ساختمان خود است. هر پلیمر می تواند دارای شاخههای جانبی کوتاه یا بلند هم باشد.
هر چقدر زنجیره اصلی دراز تر باشد، تعداد اتم ها بیشتر شده و وزن مولکولی بیشتر میشود. جرم مولکولی و نحوه توزیع آن و میزان زنجیرههای جانبی، تعیین کننده بسیاری از خواص فیزیکی و مکانیکی محصول نهایی میباشد. از این لولهها در تولید سپتیک تانک پلی اتیلن و مخزن پلی اتیلن دوجداره استفاده میشود.
خصوصیات ماهیتی لولههای دوجداره پلی اتیلنی
ماهیت لولههای دوجداره پلی اتیلنی، به ویژگیهای ماده HDPE بازمیگردد که پیشتر به آن پرداخته شد. اما برای شناخت پایهای پلیاتیلنها بایستی اشاره داشت که خصوصیات کیفی پلی اتیلن وابسته به نوع چیدمان زنجیرههای مولکولی میباشد. زنجیرههای مولکولی بصورت سه بعدی بوده و بصورت تابیده در هم، مشاهده میشوند. جالب است بدانید که زنجیره اصلی، خود دارای زنجیرههای فرعی با اندازههای متفاوت میباشد.
تعداد، نوع و اندازه این زنجیرههای فرعی، تعیین کننده خواصی مانند:
- دانسیته،
- سفتی،
- مقاومت کششی،
- انعطاف پذیری،
- سختی،
- تردی،
- کشیدگی،
- خواص گرانروی و
- ویسکوزیته مذاب،
میباشد. ماده پلی اتیلن یک مولکول نیمه کریستال است که بخشی از آن کریستالی و بخش دیگری از آن بی شکل میباشد. قسمت کریستالی جایی است که زنجیرههای جانبی بصورت منظم چیده شده، بطور دقیق تا خورده و لایهها بصورت موازی و درهم فشرده قرار گیرند. زمانی البته این اتفاق می افتد که زنجیرههای جانبی کمتری در ساختمان مولکول باشد. در بخش کریستالی، مولکولها در هر کریستال دارای خواص منحصر به فرد می باشند. فراوانی زنجیرههای منظم پلیمری، باعث ایجاد مواد سخت با سفتی متوسط می گردد.
استفاده HDPE در محصولات کاروگیت
HDPE یک ماده چند منظوره است و بدلیل خواص فیزیکی منحصر بفرد، قابل استفاده در تاسیسات زیرزمینی میباشد. لولههای HDPE دارای وزن سبک بوده و حمل نقل و نصب آنها آسان و کم هزینه است. پلیاتیلنهای با چگالی بالا شکننده نیستند. بنابراین حساسیت خاصی در مقابل سوراخ شدن ناشی از حمل و نصب ندارند.
بعد از تولید لولههای دوجداره پلی اتیلنی، سطح صاف باعث ایجاد خواص جریان بی نظیر می گردد. لولههای HDPE از نظر ساختمانی محکم و قادر به تحمل بارگذاری زیادی هستند. همچنین در مقابل فشار مقاوم است. این خاصیت باعث ایجاد مزیتهای بسیار زیاد آن جهت استفاده در سازههای زیرزمینی می گردد. به محض وارد شدن فشار، لوله HDPE آن را به خاک دور و بر خودش منتقل می کند. تحمل فشار، البته ممکن است به مرور زمان باعث تغییر شکل لولههای دوجداره پلی اتیلنی و تطابق با شرایط بار وارده گردد. این تغییر شکل باعث استحکام ساختمانی در طول زمان می گردد.
کاروگیت بهترین ساختار جهت انتقال ثقلی جریان و یا جریان با ارتفاع کم میباشد.