اتصالات پلی اتیلن به تجهیزاتی گفته می شود که در خطوط لوله کشی و تاسیسات در صنایع مختلف به منظور تغییر زاویه مسیر جریان سیال، تغییر قطر خط لوله کشی، تغییر در میزان دبی جریان و اتصال لوله ها به یک دیگر مورد استفاده قرار می گیرند. یکی از دلایل رواج استفاده از محصولات پلی اتیلنی قابلیت اتصال سریع و آسان آنها است.
اتصالات لوله پلی اتیلن
یکی از مهم ترین مزایای لوله های پلی اتیلن در مقایسه با دیگر انواع لوله ها، قابلیت اتصالات آسان آن ها می باشد. اتصالات در مواردی نظیر تغییر زاویه مسیر خط لوله، تغییر قطر، اتصال قطعات لوله و… کاربرد دارد. در کاربری های مختلف، لوله های پلی اتیلنی شامل اتصالات پیچی، کمربندها، اتصالات دنده ای، اتصالات پلی اتیلن فشار قوی به صورت جوش لب به لب، اتصالات جوشی پلی اتیلن فاضلابی، اتصالات الکتروفیوژن و دست ساز می باشد.
خطوط لوله پلی اتیلن با توجه به نیازشان در پروژه ها و کاربرد های مختلف به وسیله ی اتصالات پلی اتیلن گوناگون (الکتروفیوژن، جوشی و پیچی) متصل می شوند. برای مثال جهت پروژه های گازرسانی از اتصالات الکتروفیوژن استفاده می شود و جهت پروژه های آبرسانی از اتصالات پیچی تا فشار ۱۰ اتمسفر استفاده می شود. جهت مابقی پروژه ها از اتصالات جوشی پلی اتیلن طبق استاندارد DIN16963 آلمان، استفاده می گردد.
ویژگیهای اتصالات لوله پلی اتیلن
- مقاومت در برابر خوردگی
- مقاومت در برابر خستگی
- امید به زندگی 50 ساله
- اتصالات بدون نشت
- نصب بدون ترانشه
- عدم نیاز به پوشش و حفاظت کاتدی
- رسوب ناپذیری
- وزن کم
- سازگار با محیط زیست
- تعمیر و نگهداری رایگان
- مقاوم در برابر اشعه فرابنفش آفتاب
- استحکام و انعطاف پذیری بالا و قابلیت تحمل تنش
- مقاومت در برابر مواد شیمیایی
- مقاوم در برابر حلال های آلی
- مقاومت در برابر سرما و گرمای شدید محیطی
- سهولت در نصب و اجرای سریع و حمل و نقل آسان
ویژگی های اتصالات پلی اتیلن
- مقاومت بسیار خوب اتصالات پلی اتیلن در مقابل شكستگي و ترك خوردگي ناشی از فشارهای وارده ی خارجی
- مقاومت بالا در مقابل فشار و ضربه
- مقاومت در برابر مواد شيميايي
- مقاوم دربرابر خوردگي و ساييدگي
- مقاومت عالي در مقابل ارتعاشات ناشي از زمين لرزه
- مقاوم در برابر زنگ زدگي
- تعمیر و نگهداری رایگان
- صاف و صيقلي بودن جداره داخلي و خارجي، عدم رسوب گيري و افت فشار بسیار کم ناشی از اصطکاک سطح داخلی
- انعطاف پذيري بالا، هزینه بسیار پائین نصب و اجرا، سرعت اجرا و عدم نیاز به ماشين آلات سنگین در زمان اجرای خطوط لوله های پلی اتیلن
انواع اتصالات پلی اتیلن
- اتصالات زانویی که برای تغییر مسیر خط لوله کشی از این نوع اتصالات استفاده میشود
- اتصالات چهار راهی در چهار جهت و برای انشعاب سازی استفاده می شود. برای انتقال خطوط لوله و انتقال سیال در جهات مختلف این نوع اتصال کاربرد دارد.
- اتصالات بوشن جهت متصل کردن دو لوله با قطر های مختلف در یک خط لوله کاربرد دارد.
- اتصالات درپوش هر گاه بخواهند مسیر یک خط یا انشعاب را مسدود کنند از این نوع اتصال استفاده می کنند.
- اتصالات فلنچ که دراشکال دایره ای یا مربعی جهت سوراخ دار کردن اتصالات بین لوله ها در سایز های مختلف به کار میرود.
- اتصالات مغزی برای اتصال بین لوله پلی اتیلن و اجزای خط لوله کشی کاربرد دارد.
- اتصالات سه راهی جهت انشعاب دادن در خطوط لوله مورد مصرف قرار می گیرد.
- اتصالات سه راهی تبدیل پلی اتیلن در انشعاب سازی در خطوط لوله قابل استفاده است.
- اتصالات فلنچ دار پلی اتیلن برای زمانی که تصمیم دارید فلنچ را به یک لوله کوتاه جهت اتصالات بین لوله ها در سایز مختلف متصل کنید کاربرد دارد.
- اتصالات موفه کوتاه یا بلند پلی اتیلنی برای تنظیم حجم ورودی و خروجی در یک بخش از لوله به کار گرفته می شود.
- اتصالات سیفون پلی اتیلن برای زمانی که قصد دارید مسیر خطوط لوله را در یک مسیر منحنی پیچ دار تغییر دهید به کار گرفته می شود.
- اتصالات تبدیل پلی اتیلن دو سر مهره، جهت اتصال و پیچ دو لوله قابل کاربرد است.
- اتصالات نر و ماده لوله پلی اتیلن را می توان جهت اتصال پیچ دو لوله و رابط خطوط لوله در سایز های گوناگون مصرف کرد.
مهم‌ترین اتصالات پلی اتیلن
لوله های پلی اتیلن بنا بر کاربرد های مختلف در پروژه های گوناگون توسط اتصالات مختلف بهم وصل می شوند، اتصالات پلی اتیلن را می توان در گروه های زیر تقسیم بندی کرد:
- اتصالات پیچی
- اتصالات جوشی
- اتصالات تزریقی
- اتصالات پلیمری
- اتصالات الکتروفیوژن
- اتصالات کوپلینگی
اتصالات پیچی یا دنده‌ای یا رزوه‌ای
اتصالات پیچی پلی اتیلن یا رزوه ای پلی اتیلن یا مکانیکی پلی اتیلن مخصوص لوله های پلی اتیلن، معمولاً از پنج قطعه به شرح ذیل تشکیل شده است: بدنه، سرپیچ، اسپسلیت، بوشینگ، و ارینگ. قطر خارجی لوله های پلی اتیلن باید متناسب با قطر رزوه های داخلی سرپیچ باشند و از آن جایی که در لوله های پلی اتیلن سخت، ضخامت جداره لوله های ساخت کارخانه های مختلف الزاماً یکسان نیست، لذا چنانچه در نظر است برای اتصال لوله ها از اتصال پیچی استفاده شود این نوع اتصالی باید ساخت کارخانه ی سازنده لوله باشد تا برقراری اتصالات امکان پذیر باشد.
اتصالات پیچی پلی اتیلن در سیستم های لوله کشی برای اتصال مستقیم لوله ها یا بخش هایی از لوله جهت انطباق با اندازه های مختلف (تبدیل)، زانو، سه راهی و… یا برای موارد دیگر مانند تنظیم یا اندازه گیری جریان سیال مورد استفاده قرار می گیرند. اتصالات پیچی تولید شده در شکل های مختلف و به صورت نری و مادگی می باشند. این اتصالات از جنس پلی اتیلن سخت است و قابلیت کار در فشار های بالا تا ۱۰ اتمسفر را دارند. بسته به نوع اتصال گاهی نیز به صورت فلنج دار تولید می شوند. از انواع این دسته می توان به؛ سه راه مساوی، سه راه نر، سه راه ماده، زانو مساوی، زانو نر، زانو ماده، رابط مساوی، رابط نر، رابط ماده، تبدیل، و درپوش انتهایی اشاره کرد.
اجزای اتصالات پیچی پلی اتیلن
- بدنه و سر پیچ:
این قسمت از اتصالات پیچی پلی اتیلن از جنس HDPE می باشد که مناسب برای استفاده در محیط های باز و یا حتی زیر خاک می باشد .
- اسپیلیت رینگی:
این قطعه با نگه داشتن لوله از بیرون زدن آن از بدنه جلو گیری می کند.
- بوشینپ:
این قطعه از جنس بدنه می باشد و با اعمال فشار مضاعف بر اورینگ و به آب بندی اتصال کمک می نماید.
- اورینگ:
این حلقه از جنس لاستیک طبیعی می باشد و وظیفه آب بندی کردن اتصالات پیچی را دارد.
کاربرد اتصالات پیچی (مکانیکی)
- اتصالات پیچی برای همه لوله های پلی اتیلن نرم با قطر خارجی ۲۰ الی ۱۲۵ میلی متر به کار می رود.
- این نوع اتصال در پروژه های انتقال آب و آبرسانی و کشاورزی کاربرد بسیار فراوانی دارند.
دمای کاری اتصالات پیچی:
کلیه اتصالات پیچی و شیر ها به منظور استفاده از آب داغ طراحی نشده است، به همین دلیل در مسیر لوله کشی که از لوله پلی ایتلن استفاده می شود نیز می بایست از دمای متعارف استفاده شود.
اتصالات جوشی پلی اتیلن
اتصالات جوشی، همان طور که از نامش مشخص است به وسیله جوش لب به لب به لوله پلی اتیلن متصل می شوند. اتصالات جوشی پلی اتیلن فشار قوی به علت اجرای ساده و سریع در محل نصب ، به منظور بهره برداری از سیستم های آبرسانی و فاضلابی و مصارف گوناگون صنعتی ، کشاورزی و شهری به وسیله دستگاه های موسوم به دستگاه جوش پلاستیک متصل و استفاده می شوند.
خطوط لوله پلی اتیلن در پروژه های مختلف نیاز به اتصالات پلی اتیلن دارند که این اتصالات با توجه به نوع پروژه متفاوت خواهند بود. اتصالات الکتروفیوژن جهت پروژه های گازرسانی و اتصالات پیچی جهت پروژه های آبرسانی تا فشار ۱۰ اتمسفر استفاده میشود. جهت مابقی پروژه ها از اتصالات جوشی فشار قوی پلی اتیلن طبق استاندارد DIN16963 آلمان، استفاده می شود. لازم بذکر است که سیستم فاضلاب خانگی از قوانین فوق پیروی نمی‌کند.
ویژگیهای اتصالات پلی اتیلن جوشی
- وزن سبک این نوع اتصالات جوشی اتصالات پلی اتیلن موجب می شود توان ساختمان و مصالح افزایش پیدا کند .
- نصب آسان و همچنین سهولت نصب این نوع سیستم در حدی است که بدون نیاز به ابزار خاص و پیچیده و تنها با استفاده از دستگاه جوش پلی اتیلن نصب انجام می گیرد .
- پیش ساخته بودن این اتصالات از مهم ترین خواص پلی اتیلن فاضلابی است که سرهم بندی و نصب لوله ها و اتصالات پیش از کار گذاشتن در ساختمان می باشد .
- مقاوم در برابر مواد شیمیایی
- تحمل تغییر ناگهانی دما
- در برابر تغییر آب و هوایی در مرور زمان هیچ آسیبی نمی بینند.
- مقاوم در برابر زلزله و رانش زمین
- به دلیل صیقلی بودن سطح لوله و اتصالات رسوب نمی گیرند.
شیوه های اتصال لوله‌های دوجداره
-
-
تبدیل دوجداره به تکجداره
-
درپوش
-
زانو 45 درجه تکجداره به دوجداره
-
تبدیل سایز
-
زانو 45 درجه دو جداره به دوجداره
-
سیفون دوبل یکپارچه
-
تبدیل دوجداره به تکجداره
-
شیر یکطرفه
-
لوله تکجداره
-
چهارراه انشعاب
-
زانو 45 درجه دوجداره
-
سه راه زانو دار
-
انشعاب گیر 45 درجه
-
سه راه 45 درجه دوجداره به تکجداره
-
زانو 90 درجه دوجداره
-
نحوه اتصال لوله پلی اتیلن دوجداره متناسب با قطر و نحوه اجرا و اهمیت کار با روشهای زیر انجام میشود:
- اتصال جوش لب به لب اتصال با ورق لژینگ
- اتصال با ورق الکتروفیوژن
- اتصال کوپلر
- اتصال رزوه ای
- اتصال از طریق ساکت (socket)
جوشکاری اتصالات با روش اکتروفیوژن Electro fusio
اتصالات جوشی الکتروفیوژن معمولا در شبکه های توزیع گاز استفاده می شوند.به کارگیری این اتصالات با توجه به توصیه استاندارد شرکت ملی گاز ایران و DIN آلمان امکانپذیر میباشد.
جوشکاری اتصالات با روش بات فیوژن
از اتصالات جوش لب به لب می‌توان در سیستم های فاضلاب و شبکه توزیع آنها٬ آتش نشانی در فشارهای مختلف استفاده شود.این نوع جوش در صورتی که به درستی انجام پذیرد بهترین روش اتصال در لوله پلی اتیلن میباشد.در این اتصالات کیفیت جوش و بازده آن بستگی به مهارت و توانایی جوشکار٬ تناسب و کارایی مناسب دستگاه جوش و تجهیزات مربوطه و میزان رعایت اصول و قوانین جوشکاری دارد.
اتصالات پیچی
از اتصالات پیچی پلی اتیلن در خطوط آب و فاضلاب پلی اتیلن در فشارهای زیر 6 بار استفاده میشود.این اتصالات به راحتی و سریعا باز و بسته شده و هیچگونه آسیبی به لوله و اتصال وارد نمی کند و در برابر مواد شیمیایی نیز مقاوم می‌باشند.
اتصالات از طریق ساکت (socket) و (coupler)
انواع اتصالات جوشی فاضلابی
- سه راه حوشی فاضلابی
- تبدیل جوشی فاضلابی
- زانو جوشی 45 درجه فاضلابی
- زانو جوشی 90 درجه فاضلابی
- سه راه جوشی 90 درجه
- تبدیل سیفون
- سیفون
- موفه بلند
- درپوش تست
- دریچه بازدید
- موفه کوتاه
اتصالات جوشی فشار قوی
اتصالات پلی اتیلن با توجه به نوع پروژه متفاوت خواهد بود. اتصالات الکتروفیوژن جهت پروژه های انتقال گاز و اتصالات پیچی جهت پروژه های آبرسانی تا فشارکاری 16 اتمسفر استفاده می شوند و جهت مابقی پروژه ها از اتصالات جوشی پلی اتیلن استفاده می شود.
این نوع اتصالات تمامی استانداردهای لازم ملی و بین المللی را کسب نموده و کیفیت محصولات در آزمایشگاه ها ی مجهز زیر نظر متخصصان خبره مورد تایید قرار گرفته است. این نوع اتصالات فشار قوی در فشارهای نامی از 6 تا 25 بار با توجه به سفارش و نوع در خواست مشتری قابل تولید می باشد.
این نوع اتصالات از سایز 20 تا 400 میلی متر موجود می باشد، این نوع اتصالات تا دمای 60 درجه سانتی گراد جهت انتقال آب مورد استفاده و بره برداری قرار می گیرند و برای دمای بالاتر طراحی نشده است، اما در دمای زیر صفر قابل استفاده می باشد. این نوع اتصالات در مقابل کلیه مواد شیمیایی مقاوم است.
از انواع اتصالات جوشی فشار قوی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- زانو جوشی فشار قوی
- گپ فشار قوی
- سه راه جوشی فشار قوی 90 درجه
- سه راه تبدیل جوشی فشار قوی 90 درجه
- زانو جوشی فشارقوی 90 درجه
- تبدیل جوشی فشار قوی
- فلنچ
اتصالات تزریقی
جهت تولید اتصالات تزریقی ابتدا باید قالب اتصال ساخته شود و مواد پلی اتیلنی توسط ماشین الات تزریق پلاستیک به داخل این قالب ها تزریق می شود و اتصال مورد نظر تولید می شود.
اتصالات تزریقی پلی اتیلن به صورت یکپارچه بوده و نسبت به اتصالات فلزی و چدنی از استحکام بالایی برخوردار هستند. اتصالات تزریقی چون به صورت قالبی ساخته می شوند از نظر اندازه یکنواخت هستند. استفاده از ضایعات تا میزان ۵% وزنی مجاز می باشد اما توصیه می شود، به علت حفظ کیفیت اتصال از ضایعات استفاده نگردد.
اتصالات پلیمری
این اتصالات در انواع پلی اتیلن، پلی پروپیلن، یو پی وی سی، سی پی وی سی مورد استفاده می باشند. اتصالات پلیمری را اتصالات غیر فلزی نیز می گویند. اتصالات پلیمری برای حمل سیالات اسیدی در پالایشگاه ها و در آبیاری فضاهای سبز نیز مورد استفاده قرار می گیرند.
اتصالات الکتروفیوژن
اتصالات الکتروفیوژن هم مانند جوشی از جوش دادن برای اتصال به لوله استفاده می شود با این تفاوت که در این نوع از جوش الکتریکی استفاده میشود که دقت و مقاومت بیشتری دارد. اتصالات الکتروفیوژن پلی اتیلن در خطوط لوله انتقال گاز و خطوط آبرسانی قابل استفاده است که معمولا به دلیل بالا بودن ضریب اطمینان آن ها بیشتر در شبکه های توزیع گاز مورد استفاده قرار می گیرند و به همین علت هم مورد تایید IGS می باشند. با استفاده از این روش می توان اتصالات پلی اتیلن مختلف نظیر لوله – لوله، لوله – زانویی، لوله – بوبلین و… را ایجاد نمود. این روش به دلیل این که محدودیتهای دیگر روش های جوش را ندارند بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند.
اتصالات الکترو فیوژن از مواد پلی اتیلن مرغوب پتروشیمی و بدون استفاده از مواد پر کننده و در رده فشاری ۱۶ بار تولید می شود. این نوع اتصالات از جنس پلی اتیلن PE 100 و بر طبق استاندارد EN1555-3 و INSO14427 تولید می شوند. اتصالات الکتروفیوژن در سایز های مختلف از سایر ۲۰ تا ۲۵۰ می باشد.
این اتصالات در انواع و اندازه های مختلف بنا به درخواست مشتری موجود و قابل تولید و عرضه می باشند.
اتصالات الکتروفیوژن به عنوان بهترین، مناسب ترین و مطمئن ترین اتصال دهنده ی پایدار در لوله های پلی اتیلن اثبات و مصرف می گردند. به صورتی که کلیه خطوط گاز شهری کشورمان در سایز های زیر ۲۵۰ میلیمتر و در فشار کاری زیر ۲۴۰ پوند بر اینچ مربع که معمولاً تمامی خطوط لوله گاز مصرفی در شهرها را شامل می شوند از اینگونه اتصالات استفاده می کنند.
این شیوه در سامانه‌های لوله گذاری توزیع گاز و نفت، آب و انتقال فاضلاب کارخانه‌های صنعتی و صنایع پتروشیمی مورد استفاده قرار می گیرند.
اتصالات الکتروفیوژن دارای انواع مختلف به لحاظ کاربردی می باشند، که عبارتند از:
- کوپلر الکتروفیوژن
- تبدیل الکتروفیوژن
- زانو الکتروفیوژن ۴۵ درجه و ۹۰ درجه
- کمربند الکتروفیوژن
- انشعابگیر الکتروفیوژن
- درپوش الکتروفیوژن
- سراهی الکتروفیوژن (مساوی و تبدیلی)
- اتصالات کوپلینگی
این اتصالات از جنس پلی اتیلن بوده و به صورت شرینگ کار می کنند و باعث اتصال لوله و از نشت مایعات داخل لوله به بیرون جلوگیری می کند.
انواع کوپلینگ جهت مواد شیمیایی و باد و مواد غذایی و سیستم هیدرولیکی ساخت کشور ایتالیا از فشار 20 بار تا 2000 بار تولید و ارائه می شوند. موارد مصرف این نوع اتصالات در صنایع نظامی، پتروشیمی، دریایی، دارویی، غذایی و هیدرولیک می باشد.
ما می دانیم که موفقیت شرکت پایپ ایران فقط در صورت تأمین انتظارات بالا از مشتریان با عملکرد بالا و مناسب می تواند تضمین شود. بنابراین، کیفیت برای ما بیشتر از تولید محصولات کارآمد است. کیفیت یعنی همبستگی قابل اعتماد و ثابت نیاز و عملکرد.
صفحه روش های مختلف جوش لوله‌های کاروگیت به یکدیگر را اینجا بخوانید.