چربی گیر چیست؟
چربی گیر (grease trap) دستگاهی از جنس فایبرگلاس، بتن و یا پلی اتیلن است که در ظرفیتهای 200 تا 50.000 لیتر تولید میشود. این دستگاه، چربی و روغن را از جریان فاضلاب آشپزخانه، رستوران و سایر فاضلابهای چرب حذف میکند. چربیگیر همچنین از طریق سبد آشغالگیر موجود در ابتدای دستگاه، تمامی برنجها، پوست مرغ، استخوانها، لوبیا، نخود و سایر حبوبات و مواد درشت دانه را به همراه روغن و چربی خروجی از کف شور و سینک آشپزخانههای صنعتی، تالارها، رستورانها، فست فودها و فودکورتها جداسازی مینماید. اساس کار چربی گیر بر آرام سازی جریان، خنک کاری از طریق پکینگ مدیا و قانون چگالی کمتر روغن نسبت به آب استوار است.
قیمت چربی گیر علاوه بر ظرفیت، به جنس بدنه و شرایط نصب نیز بستگی دارد. چربی گیر فایبرگلاس معمولاً گرانتر از چربی گیر پلی اتیلنی است. در حالی که ارزانترین چربی گیر حدود 130 دلار قیمت دارد، گرانترین چربی گیر حدود 6000 دلار به فروش میرسد. در صورتی که امکان ارسال چربی گیر مونتاژ شده میسر نباشد، هزینه مونتاژ در محل به قیمت آن افزوده میشود. توصیه میکنیم جهت اطلاع از قیمت به روز انواع چربی گیر، از طریق صفحه تماس با ما، با کارشناسان شرکت پایپ ایران تماس بگیرید.
چربی چیست و چه مشکلاتی ایجاد میکند؟
روغن و چربی (Fat & Oil) طیف وسیعی از مواد آلی هستند که منشا حیوانی، گیاهی یا صنعتی دارند. این مواد، آب گریز یا نامحلول در آب بوده و جرم حجمی آنها از آب کمتر است. چربیها به دلیل آب گریز بودن، هنگام عبور فاضلاب از لولهها، به دیواره لوله و یا سایر اتصالات فاضلاب میچسبند. انباشت تدریجی چربی و روغن باعث انسداد شبکه فاضلاب و مشکلات عدیده ناشی از پدیده گرفتگی مسیر میگردد.
چربیگیر چیست؟
چربی گیر یک مخزن در مسیر خروجی لولههای فاضلاب است. این دستگاه با حذف چربی و روغن، مانع انتقال آنها به سیستم فاضلاب و چاه جذبی میشود. این تجهیزات از دوره ویکتوریا مورد استفاده بودهاند؛ اما اولین چربی گیر مدرن در اواخر سال 1800 میلادی ساخته شد. چربی گیرها در اندازههای مختلف تولید میشوند. ابعاد این دستگاه از سایزهای کوچک طراحی شده برای مصارف خانگی تا سایزهای بزرگتر مناسب نصب در مکانهای بزرگتر و سرویس دهی بیشتر، متفاوت است. پسماندهای تولیدی توسط موسسات بزرگ مانند مدارس، کافه تریا و رستوران، حجم بسیار زیادی دارد که اگر انباشته شوند، در لولههای فاضلاب تجمع کرده و مشکلاتی نظیر: بوی بد، انسداد لولههای فاضلاب و محدود شدن جریان فاضلاب را پدید میآورند.
انواع چربی گیر
چربی گیرها در یک دیدگاه کلی به دو دسته ثقلی و الکترومکانیکال تقسیم میشوند. برخی از این سیستمها بدون استفاده از هیچ قطعه الکتریکی و مکانیکی کار میکنند و برخی برای انجام عملیات تصفیه پساب چرب، نیاز به عملیات هوادهی با بلوئر و اسکرابر جهت تمیزکاری چربی از روی مخزن دارند. در ادامه به معرفی انواع چربی گیرها خواهیم پرداخت.
چربی گیر ثقلی
چربی گیر ثقلی دستگاهی است که بر اساس جداسازی ثقلی چربی کار میکند و هیچ تجهیزات الکتریکی درون آن تعبیه نشده است. این دستگاه با تکیه بر قانون سبکی چربی و شناوری آن روی سطح آب، کار میکند. چربی گیرهای ثقلی به انواع مختلف بتنی آماده یا چربی گیر بتنی پیش ساخته، فایبرگلاس و پلی اتیلن یا پلاستیکی تقسیم بندی میشوند.
چربی گیر آشپزخانه
فاضلاب خروجی از آشپزخانههای متمرکز و آشپزخانههای صنعتی به دلیل وجود جریان چربی و روغن، مشکلات عدیدهای را برای شبکه فاضلاب رقم میزند. همانطور که قبلاً اشاره کردیم، چربی بعد از سرد شدن به ویژه در فصول سرد سال، در مسیرهای انتقال فاضلاب تجمع یافته و نهایتاً باعث گرفتگی در لولههای فاضلاب میگردد. این گرفتگی فاضلاب به صورت پنداب باعث تجمع زبالههای جامد میشود و نهایتاً توده عظیمی از مواد جامد باعث انسداد مسیر میگردد.
چربی گیر فایبرگلاس
شرکت پایپ ایران ابتدا تولید چربی گیرهای فلزی را آغاز نمود و اقدام به فروش گسترده در محیطهای آشپزخانهای متمرکز همچون پادگانها و سلف سرویس دانشگاهها کرد. مشکلات چربی گیرهای فلزی فرآیند سخت اجرا، طولانی بودن مدت زمان ساخت و همچنین مشکلات زنگ زدگی علیرغم استفاده از مواد ضد رنگ و رنگ اپوکسی بود. لذا شرکت پایپ ایران اقدام به طراحی و تولید گریس تراپهای پلی اتیلنی نمود.
سطح مقطع چربی گیرهای پلی اتیلن، دایره بود و بنا به عدم امکان تولید مدول مقطع با مشخصات و ابعاد مورد درخواست، امکان جانمایی آشغالگیر و دانه گیر و همچنین سیستمی جهت کنترل جریان توربلانت وجود نداشت. با این وجود، یکی از مزایای چربی گیرهای پلی اتیلن، قابلیت دفن بدون نیاز به ساپورت بود که در سپتیک تانکهای پلی اتیلن نیز مزیت محسوب میگردد. پس از گذشت سالها و کسب تجربه کافی، کارخانه پایپ ایران به دلیل تسلط کامل به تولید مخزن فایبرگلاس شروع به ساخت چربی گیرهای فایبرگلاس نمود.
چربیگیر صنعتی
این دستگاه به منظور حذف چربیها و مواد معلق پساب مکانهایی نظیر رستورانها و هتلها که دارای آشپزخانه بزرگ هستند، قبل از اتصال به شبکه اصلی و یا چاه جذبی، استفاده میشود. چربیگیر فایبرگلاس پایپ ایران توسط یک دیوایدر یا دیواره میانی به دو قسمت تقسیم میشود. در قسمت اول یک سبد آشغالگیر دانه ریز نصب شده است تا ذرات جامد را از فاضلاب جدا نماید.
مواد جامد عبوری از قسمت اول در کف تجمع یافته که به مرور هضم میشوند و یا میتوان آنها را تخلیه کرد. در انتهای بخش اول مدیای متراکم (packing) از جنس پی وی سی نصب شده که باعث تغییر ناگهانی جریان فاضلاب از حالت افقی به حالت عمودی میشود. این تغییر جهت در شناور سازی چربی بسیار موثر است و همچنین باعث ممانعت از فرار چربی محلول از طریق لوله خروجی فاضلاب میگردد.
یک چربی گیر چگونه کار میکند؟
سیستم چربی زدایی از فاضلاب از روش جداسازی ثقلی چربی بهره گیری میکند. روغن برای تفکیک شدن از آب به 2 عامل خنک شدن و کاهش سرعت نیاز دارد. در واقع چربی گیر زمان لازم جهت سرد شدن را به آب و چربی میدهد. پس از خنک شدن لایههای مختلف، ضایعات قابل جداسازی است و چون چربی سبکتر است، در سطح مخزن شناور میماند و آب عاری از چربی وارد سیستم فاضلاب میشود.
چربی و روغن پس از شناور شدن در سطح آب، توسط چربی گیر به دام میافتد. برای افزایش راندمان دستگاه بهتر است زمانی که سطح چربی به 25 درصد مخزن رسید، چربی تخلیه شود. دستگاه چربیگیر به شکلی است که خروجی چربیگیر در بالای مخزن قرار دارد. هنگامی که سطح چربی به خروجی برسد، از طریق خروجی مخصوص چربی خارج و به سمت مخزن ذخیره چربی یا چاه هاضم حرکت میکند.
در حجمهای بزرگ، از چربی گیرهای ثقلی یا خودکار استفاده میشود. در این چربی گیرها وزن و زمان جداسازی دو فاکتور مهم در عملکرد دستگاه هستند. رایزرها، دیواره جدا کننده (بافل) و مخزن با سایز بزرگ با افزایش زمان ماند، به نیروی گرانش در این دستگاه خودکار اجازه عمل میدهند. بهتر است در فواصل زمانی مشخص دستگاه توسط فرد متخصص سرویس شود.
مشخصات چربیگیرهای فایبرگلاس
- قابلیت نصب فلنچ ورودی با سایز مورد درخواست مشتری طبق مشخصات شبکه فاضلاب
- دارای سبد آشغالگیر با ابعاد مورد نیاز طبق محاسبات، جهت آشغالگیری فاضلاب خصوصاً فاضلاب آشپزخانه
- دارای مدیا یا لاملای کف جهت تغییر جریان توربلانت به جریان لامینار و آرامش جریان جهت کنترل روغن داخل فاضلاب
- برخورداری از یک دیواره در کف جهت جلوگیری از ورود آشغال به قسمت دوم
- دارای دیواره در سقف جهت جلوگیری از فرار چربی و ورود آن به قسمت دوم
- دارای لوله انتقال خروجی از کف چربیگیر جهت جلوگیری از فرار چربی همراه جریان فاضلاب
- دارای خروجی جداگانه چربی با سایز خروجی مورد درخواست مشتری
- دارای خروجی ونت جهت هدایت بو به فضای آزاد
- دارای دو دریچه جهت بازدید متوالی جهت نظافت و تخلیه چربی
انواع مختلف چربی گیر به لحاظ نحوه تمیز کاری
کارخانه تولید چربیگیر پایپ ایران با تولید انواع چربیگیرهای هیدرومکانیکی غیرفعال (دستی)، خودکار و ثقلی، گامی نو در عرصه تصفیه فاضلاب رستورانها، کافهها، هتلها، مدارس و دانشگاهها، نانوایی و شیرینی پزیها برداشته است. با توجه به اینکه چربیگیرهای فایبرگلاس در سایزهای بزرگ از مخازن فایبرگلاس تولید میشوند؛ پیشنهاد مینمائیم صفحه مخزن فایبرگلاس را نیز مشاهده فرمائید.
چربی گیرهای دستی
یکی از رایجترین سیستمهای مورد استفاده در مکانهای کوچک است. به این دلیل که قیمت پایینی دارند و در سایزهای مختلف تولید میشوند و به راحتی قابلیت نصب زیر سینک را دارند و برای واحدهای بزرگتر با فاضلاب بیشتر نیز در دسترس هستند. اختراع چربی گیر دستی در سال 1885 در ایالات متحده آمریکا به ثبت رسید. حتی امروزه طراحی چربی گیرها بر اساس همان مدل چربی گیر 1885 صورت میگیرد. آنها معمولاً از پلاستیک و یا فولاد ضد زنگ ساخته میشوند و باید به صورت دستی تمیز شوند.
چربی گیر اتوماتیک (خودکار)
این دستگاه با سیستم هوادهی از طریق کمپرسورها و تولید حبابهای ریز و چسبندگی چربیها به بدنه حبابها و شناوری آنها کار میکند و بر این اساس طراحی و تولید میشود. چربی جمع شده در سطح، به کلکتور انتقال یافته و به راحتی تفکیک و بازیافت میشود. مانند سیستمهای دستی، آنها در اندازههای مختلف برای مصارف مختلف تولید میشوند. در حالی که قیمت بالاتری دارند، کارآمدتر هستند و هزینههای بلند مدت و تعمیر و نگهداری کمتری نیاز دارند.
زمانی که فضای لازم وجود ندارد، بهتر است از چربی گیر هیدرومكانيكی استفاده شود. در این چربی گیرها، بافل میانی تعبیه شده است كه فضای بیشتری را برای جداسازی چربی تامین میکند و باعث افزایش مسیر حرکت جریان میشود. برای افزایش راندمان جداسازی چربی از پساب، فاضلابی که به درون چربی گیر راه پیدا میکند، باید توسط متعادل ساز تنظیم شود. چربی گیرهای خودکار معمولاً دفنی هستند و از جنس بتن، فایبرگلاس یا استیل ساخته میشوند. مشابه چربی گیرهای دستی کار میکنند اما ظرفیت بسیار بیشتری دارند و برای جریان بالا عملکرد بهتری دارند.
گریس ترپها باید بصورت برنامه ریزی شده توسط متخصص سرویس شوند. پخت و پز با تولید مقدار زیادی زباله خصوصاً زبالههای مایع همراه است. این زبالهها اگر کنترل نشوند نه تنها ناخوشایند خواهند بود بلکه میتوانند تبدیل به یک معضل جدی و هزینه بر شوند. بعنوان مثال میتواند موجب اختلال در تاسیسات تصفیه آب و انسداد خطوط فاضلاب شود. به همین دلیل بهتر است چربی و روغن به جریان فاضلاب وارد نشود. جداسازی چربیها در خانه فرآیند سادهای است که میتواند با یک شیشه خالی انجام شود. اما برای مکانهای بزرگتر کار دشوار است. برای جلوگیری از این مشکلات نصب چربی گیر ضروری است. برای موسسات بزرگ، نصب چربی گیر توسط بازرسان بهداشت باید تایید شود.
مواد مصرفی در بدنه چربی گیر فایبرگلاس
- رزين پلي استر غيراشباع (NEOXIL 188 polyester)
- الياف فايبرگلس (Binder with powder)
- ژلكت (POLIGEL 213)
- موادرنگي (RAL COLORS)
- ژلكت (polygel)
پلي ژل 213 از ژلكت ايزوفتاليك نئوپنتيل (NPG) ساخته شده كه مناسب مخازن نگهداري مواد شيميايي و صنعتي است. از مشخصات اصلي پلي ژل، درخشندگي طولاني مدت و عدم اثرات شيميايي و مقاوم در برابر خراشيدگي است. محتواي ژلكت مورد استفاده اين شركت مخلوطي از مواد ارتجاعي و انعطاف پذير است كه در برابر شكنندگي و اشعه ماوراء بنفش (UV) مقاوم بوده و آسيب پذير نخواهد بود.
مزایای چربیگیر صنعتی و چربیگیر رستورانی
- عمر طولانی دستگاه چربیگیر فایبرگلاس رستوران
- ایزولاسیون کامل و بدون بو
- عدم نیاز به عایق کاری و تعمیر
- دارای دو دریچه بازدید دورهای دستگاه گریس تراپ فایبرگلاس
- مقاومت بالا در مقابل خوردگی و مواد شیمیایی
- قابلیت ساخت در ابعاد دلخواه
- استحکام بسیار بالای جداره و امکان مدفون کردن
- حمل و نصب آسان
- قابلیت جابجایی محل استقرار دستگاه چربی گیر رستوران فایبرگلاس
- قابلیت ساخت و مونتاژ در محل پروژه
محاسبه حجم چربی گیر
محاسبه سایز مناسب مهمترین بخش در طراحی یک چربیگیر است. سایز چربیگیر تابعی از دبی فاضلاب ورودی بر حسب لیتر بر دقیقه یا متر مکعب بر ساعت است. چربی گیرهای هیدرومکانیکی ظرفیت تا 100 گالن بر دقیقه یا 25 مترمکعب در ساعت را دارند و برای مقادیر بیشتر از این، باید از چربی گیرهای ثقلی استفاده کرد. حجم چربیگیر مورد نیاز جهت یک واحد رستوران یا آشپزخانه بر اساس دبی فاضلاب ساعتی محاسبه میشود.
زمان ماند لازم جهت سرمایش چربی در چربیگیر یک ساعت در نظر گرفته میشود. معمولاًً در یک آشپزخانه یا رستوران، زمان آغاز پخت غذا تا زمان اتمام شستسوی ظروف 4 ساعت طول میکشد. بنابراین کل فاضلاب تولیدی در این بازه زمانی ( مثلاً 10 صبح تا 2 بعد ازظهر یا 6 عصر تا 10 شب) را تقسیم به 4 میکنند و دبی ساعتی فاضلاب محاسبه میشود. حجم چربیگیر، معادل نگهداری یک ساعته فاضلاب خواهد بود. بنابراین کل فاضلاب تولیدی بر حسب لیتر یا مترمکعب را تقسیم به 4 میکنند. مقدار فاضلاب تولیدی به ازای هر پرس غذا به طور متوسط به شرح ذیل است:
ردیف | نوع پخت غذا | متوسط فاضلاب تولیدی به ازای هر پرس غذا در وعده بر حسب لیتر |
1 | غذای فست فود و بیرون بر | 5 تا 10 لیتر |
2 | غذای فست فود و سرو در محل | 10 تا 15 لیتر |
3 | غذای سنتی و بیرون بر | 10 تا 20 لیتر |
4 | غذای سنتی و سرو در محل | 20 تا 30 لیتر |
اگر چربی گیر بیش از حد بزرگ باشد به دلیل تولید اسیدهای آلی در مخزن، تولید بوی بسیار بد باعث آزار و اذیت پرسنل آشپزخانه میگردد. اگر چربیگیر بیش از اندازه کوچک باشد، دستگاه به هدف خود که جداسازی چربی است، نمیرسد و ممکن است چربی از دستگاه عبور کرده و به فاضلاب راه یابد. علاوه بر این، دستورالعمل لوله کشی بعنوان یک راهنما در این فضا عمل میکند، مگر اینکه بطور ویژه به مجوز خاصی نیاز باشد. طبق دستورالعمل، ماشینهای ظرفشویی را نباید به چربی گیر متصل کنید؛ زیرا مواد شیمیایی و شویندهها باعث افزایش حلالیت چربی در آب و اختلال در عملکرد دستگاه میشوند.
مشکلات چربیگیر
اگر چربی به دام افتاده در هنگام نیاز تخلیه نشود، ضخیم شده و ممکن است از طریق خروجی وارد فاضلاب شود. چربیگیر را باید در فضای آشپزخانه و دمای حدود 20 درجه سانتیگراد نصب کنید. کاهش دما باعث سفت شدن چربی و عدم تخلیه خودکار آن میشود. علیرغم هوا بند بودن دریچههای بازدید، چربی گیر فایبرگلاس شرکت پایپ ایران مجهز به ونت 2 اینچ است. به منظور جلوگیری از نشت بوی نامطبوع به فضای آشپزخانه، لازم است تا لوله ونت را به مسیر ونت ساختمان هدایت کنید.
تمیز کردن چربی گیر فایبرگلاس
چربیگیر فایبرگلاس کارخانه پایپ ایران به دلیل استفاده از بهترین مواد اولیه و قالبهای صیقلی در فرآیند تولید، به راحتی قابل تمیز شدن هستند. استفاده از یک لایه رزین وینیل استر در لایه داخلی به عنوان ژلکت، باعث مقاومت بسیار زیاد آن در مقابل مواد شیمیایی شده است و سطح داخلی کاملاً براق است. این چربی گیرها همچنین مجهز به سبد آشغالگیر ریلی از جنس پلی اتیلن هستند که باید حداقل روزی یک بار توسط پرسنل تخلیه شوند. در غیر اینصورت ممکن است باعث انسداد مسیر فاضلاب شوند. سبد آشغالگیر به راحتی قابل خارج شدن از طریق دریچه بازدید است.
برای به حداقل رساندن مقدار چربی در پساب، بهتر است ظرفها قبل از شستشو، تمیز شوند. در نتیجه غذا و چربی کمتری وارد جریان فاضلاب میشود. مایعات با چربی بالا و روغن سرخ شده نباید هرگز وارد سیستم فاضلاب شوند. چربیگیر فایبرگلاس دارای سیستم تخلیه خودکار چربی است. تعبیه چاه چربی و انتقال مسیر خروج چربی به چاه چربی بهترین راهکار دفع چربی است.
با استفاده از یک زانویی که در داخل چربیگیر تعبیه شده، میتوان ارتفاع چربی را در داخل چربیگیر تنظیم کرد. مواد غذایی و سایر مواد آلی که در چربی گیر ته نشین میشوند، توسط میکروارگانیسمهای بی هوازی هضم و تبدیل به گازهای فرار میشوند. بنابراین اگر خاک و ماسه وارد چربی گیر نشود، نیازی به تخلیه ادواری چربیگیر نیست. ولی به دلیل ورود موادمعدنی غیر قابل هضم، بهتر است حداقل سالی یکبار چربی گیر تخلیه و تمیز شود.
چربی گیر زیر سینکی
چربی گیرهای هیدرومکانیکی معمولاًً در زیر سینک یا در کف آشپزخانه نصب میشوند. آنها با گذشت زمان چربی را به دام میاندازند و نیاز به پمپ کردن مکرر و حتی گاهی هفتگی دارند. چربی گیرهای زیر سینکی ممکن است از نظر اقتصادی مقرون به صرفهتر از چربیگیرهای دفنی باشند؛ اما به دلیل تمیز کردن مکرر، هزینههای بیشتری جهت نگهداری دارند و اگر به درستی نگهداری نشوند، ممکن است از نگه داشتن چربی جلوگیری کرده و آشپزخانه تجاری شما را در معرض خطر انسداد قرار دهند.
مکانیزم عملکرد چربیگیر
چربیگیر از این واقعیت استفاده میکند که چربیها چگالی کمتری نسبت به آب دارند. چربی به دام افتاده در چربیگیر روی سطح باقی میماند و با یک بازوی چرخاننده که به راحتی بسته میشود، به سمت منیفولد هدایت میشود. چربیها میتوانند در موقعیتهای بالا و پایین قرار گیرند. یک دریچه آدم رو، تعمیر و نظافت کامل ظرف را تسهیل میکند.
چربی گیر بتنی
چربی گیر بتنی یکی از انواع چربیگیرهای منسوخ شده است که در گذشته به آنها ایمهاف تانک گفته میشد. این چربی گیر شامل دو عدد استوانه با ساختاری شبیه سپتیک تانکهای بتنی است و وظیفه دارد دانههای درشت برنج، نخود، پوست مرغ و آشغالهایی از این قبیل را درون مخزن اول و روغنهای خنک شده را در مخزن دوم شناور نماید، تا یکی از خدمه رستوران در جهت جمع آوری این روغنها و گریسها اقدام کند. علت منسوخ شدن چربی گیر بتنی، خوردگی بتن در مقابل فاضلابهای اسیدی و مشکلات عدیدهای است که در چسبندگی چربی به بتن نهفته است.
چربی گیر پلی اتیلن
یکی دیگر از انواع چربیگیرهای پیش ساخته، چربی گیر پلی اتیلنی یا پلاستیکی است. البته منظور از پلی اتیلن، پلی اتیلن با دانسیته بالا یا HDPE است. ظرفیتهای اصلی چربی گیرهای پلی اتیلنی عبارتست از:
- 5 مترمکعب با قطر 1.4 متر و طول 3.5 متر با یک دیواره میانی
- دگریسر پلی اتیلنی با ظرفیت 10 مترمکعب با قطر 1.6 متر و طول 5 متر با دو دریچه بازدید و یک میان بند.
مهمترین عیب چربی گیر پلی اتیلن چربی دوست بودن آن است که باعث میشود تمامی روغنها به بدنه دستگاه بچسید و عملیات تمیزکاری چربی گیر بسیار دشوار باشد. در این شرایط حتی آب تصفیه شده دارای مقادیر زیادی چربی خواهد بود. از این رو کارایی چربیگیرهای پلی اتیلنی بسیار کمتر از چربی گیرهای فایبرگلاس است. در انتها چنانچه علاقمند هستید از قیمتهای جهانی چربیگیرهای رستوران بصورت بروز بر حسب دلار یا یورو اطلاعات کسب نمائید، حتماً روی لینک زیر کلیک نمائید.