دیگ پخت وسیلهای صنعتی است که برای پخت و آماده سازی غذاها در مقیاس بالا به کار میرود. این دستگاهها برای رستورانها، هتلها، آشپزخانههای صنعتی و سایر صنایع غذایی بسیار حیاتی هستند. ظرفیت بالا، قدرت حرارتی زیاد و قابلیتهای متعدد از ویژگیهای اصلی این دستگاهها است. این دستگاه با استفاده از انرژی گاز، برق یا بخار، مواد غذایی را در دمای مناسب آماده میکند. دیگ پخت صنعتی عمدتاً برای پخت برنج، خورشت، سوپ و غیره به کار میرود.
دیگهای پخت یا دیگهای صنعتی دارای ظرفیت بالا بوده و میتوانند حجم زیادی از غذا را به طور هم زمان پخت کنند. این قابلیت به رستورانها و هتلها در افزایش بازدهی و سرعت، کمک قابل توجهی میکند. دیگهای پخت از جنس استیل ضد زنگ و مس تولید و به روشهای مختلف گرم میشوند. به عنوان مثال برای پخت برنج، خورشت و غیره میتوان از دیگ پخت روباز و دیگ صنعتی دوجداره استفاده کرد. هر کدام از این تجهیزات مزایا و معایب خاص خود را دارند.
اجزای اصلی سازنده دیگ پخت صنعتی
دیگهای پخت از نظر ساختار و شکل ظاهری شامل چند بخش اصلی هستند که شامل موارد ذیل است:
- بدنه
بدنه دیگهای پخت غذا اغلب از جنس فولاد ضد زنگ است. برخی از آنها دارای پوششها یا عایقهای حرارتی برای حفظ دمای داخلی هستند.
- درب
درب آنها معمولاً برای دسترسی آسان به داخل دیگ طراحی شده است. برخی از دربها دارای سیستمهای قفل و ایمنی برای جلوگیری از خروج ناگهانی بخار و یا آب داغ هستند.
- سیستمهای کنترل
معمولاً این دستگاهها از سیستمهای کنترل دما و فشار دقیق برخوردارند. به کمک آنها میتوان دما و فشار داخلی دیگ پخت صنعتی را به صورت دقیق تنظیم کرد.
- سیستمهای خنک کننده
برخی از دیگهای پخت مخصوصاً دیگهای بخار پز، دارای سیستمهای خنک کننده برای مدیریت حرارت هستند.
مزایای دیگ پخت صنعتی
تجهیزات آشپزخانه صنعتی مجموعهای از وسایل است که برای استفاده در آشپزخانههای صنعتی یا رستورانها طراحی میشوند. این تجهیزات شامل انواع دستگاههای پخت و پز، ترولی، چربی گیر و غیره هستند. این دستگاهها عموماً دارای قدرت و عملکرد بالا هستند. در واقع آنها برای پاسخگویی به نیازهای بزرگتر طراحی شدهاند. دیگهای پخت صنعتی یکی از پر کاربردترین تجهیزات آشپزخانه صنعتی به حساب میآیند. آنها برای پخت بهینه و بهداشتی غذاها بسیار مفید هستند و مزایای فراوانی دارند.
ظرفیت متنوع دیگهای پخت
دیگهای پخت در ابعاد و ظرفیتهای مختلفی قابل تهیه هستند. این ابعاد به نوع کاربرد و نیاز شما بستگی دارد. ابعاد آنها به طور مستقیم با محل قرار گیری دستگاه در آشپزخانه صنعتی مرتبط است. به طور معمول این ابعاد بر حسب سانتیمتر یا اینچ است. با این حال آنها قادر به پخت و پز حجم زیادی از مواد غذایی در یک زمان مشخص هستند.
صرفه جویی در زمان و انرژی با دیگ صنعتی
یکی از مزایای مهم آنها صرفه جویی در زمان و انرژی است. آنها به صورت مستقیم گرما را به غذا منتقل میکنند. این امر باعث تضمین پخت یکنواخت و بهینه غذا میشود. علاوه بر پخت یکنواخت طعام، مصرف انرژی و زمان پخت نیز کاهش مییابد. همچنین آنها بسته به طراحی خاص میتوانند دمای پخت را به صورت دقیق کنترل کنند.
تهیه طعام با کیفیت و بهداشتی با دیگ پخت
استفاده از تجهیزات آشپزخانه صنعتی نظیر دیگ پخت تأثیر مهمی بر عملکرد و کارایی کسب و کار شما دارد. دیگ پخت از مواد اولیه مرغوب تولید شده است که بر طعم و کیفیت غذا، تاثیر منفی نمیگذارد. آنها از سیستم و فناوریهایی برخوردارند که حرارت را به صورت یکسان به غذا انتقال میدهد. به طور مثال اگر دمای دستگاه افزایش یابد، ممکن است غذا سوخته و طعم آن تغییر کند. توصیه میشود به منظور جداسازی چربی از فاضلاب، از چربی گیر پلی اتیلن استفاده کنید.
کاربرد دیگ پخت صنعتی
تجهیزات پخت و پز دستگاههایی هستند که برای تسریع، تسهیل و بهبود فرآیند پخت طعام در مقیاس بالا استفاده میشوند. این تجهیزات اهمیت زیادی در افزایش کیفیت، بهداشت، ایمنی و تنوع غذا دارند. از انواع آنها میتوان به دیگ چلو پز صنعتی، اجاق گاز صنعتی، فر و مایکروفر اشاره کرد. با توجه به مزایای فوق، دیگهای پخت کاربردهای بسیار گستردهای دارند که عبارت است از:
- هتلها
- بیمارستانها
- کافی شاپها
- دانشگاهها و پادگانها
- آسایشگاهها
انواع دیگ پخت صنعتی
به طور کلی همه دیگهای پخت صنعتی برای پخت و پز به کار میروند؛ اما تفاوتهایی میان آنها وجود دارد. در واقع آنها به دلیل نیازهای مختلف صنایع و نوع استفاده، تفاوتهای زیادی دارند. این تفاوتها شامل نوع مصرف سوخت (مانند گاز، برق یا نفت)، قطعات، ابعاد، کارایی و عملکرد هستند. همچنین از لحاظ استانداردها و مقررات مربوطه نیز میان آنها تفاوتهایی وجود دارد.
دیگ پخت برنج
دیگ پخت برنج یک دستگاه صنعتی است که برای پخت برنج در مقیاس بالا طراحی شده است. این دستگاه با استفاده از گاز، برق یا بخار، حرارت را به غذا منتقل میکند. با کنترل دقیق دما، زمان، فشار و حجم، امکان پخت یکنواخت و سریع برنج را فراهم میکند. همچنین دارای مزایایی از جمله کاهش مصرف انرژی، آب، روغن و نیروی انسانی هستند. مدت زمان دستگاه و ظرفیت آن بستگی به نوع و نیاز شما دارد. به طور مثال با کمک آنها میتوان در یک ساعت، 25 تا 55 کیلوگرم برنج را پخته و آماده کرد.
دیگ پخت برنج دو جداره
دیگ پلو پز صنعتی نقش بسیار مهمی در ارتقای کیفیت غذا دارد. این نوع دیگها از دو جداره تشکیل شدهاند که بین آنها عایق حرارتی قرار دارد. این عایق حرارتی مانع از انتقال حرارت به محیط و هدر رفت انرژی میشود. عایقهایی که میان دو دیواره وجود دارند شامل عایق الاستومری، پشم سنگ، پشم سرامیک یا پشم شیشه هستند. ضخامت آنها بستگی به ظرفیت و نوع دیگ دارد. این ضخامت از 50 میلیمتر تا 90 میلیمتر است. معمولاً دارای سیستمهای کنترل حرارت دقیقی هستند تا دمای داخل دستگاه را با دقت بالا حفظ کنند.
آیا دیگهای پخت خورشت و برنج با یکدیگر متفاوت هستند؟
بله، دیگهای پخت خورشت و برنج اغلب در نحوه استفاده و ساختار با یک دیگر متفاوت هستند. دیگی که برای پخت خورشت استفاده میشود، معمولاً یک دیگ عمیق و پهن است. آنها قابلیت نگهداری حجم زیادی از مواد غذایی را دارند. این دیگها عموماً از جنس فلزی مانند آهن یا استیل تولید شدهاند و دارای یک درب هستند تا حرارت داخل دیگ حفظ شود.
در مقابل دیگهای پخت برنج، دیگهایی با اندازه کوچکتر و عمق کمتر هستند. این دیگها همچون مخزن استیل معمولاً از دیوارههای ضخیم و مواد اولیه مانند فولاد ضد زنگ تولید میشوند. آنها دارای قابلیتهای خاصی برای بهینه سازی پخت برنج و جلوگیری از سوختن آن دارند. به طور کلی تفاوت بین این دو نوع دیگ اغلب در ابعاد، قطعات، نوع طراحی و شکل ظاهر، ساختار و قابلیتها است.
انواع دیگ پخت از نظر شکل ظاهر
به دلیل نیازهای متفاوت در آشپزخانههای صنعتی، این تجهیزات در مدل و شکل ظاهر متفاوت هستند. برخی از دیگها دارای شکل ظاهر گرد و استوانهای هستند. این مدل میتواند به خوبی حرارت را به صورت یکنواخت به داخل دستگاه منتقل کند. همچنین برخی از آنها دارای شکل ظاهر مستطیلی یا مکعبی بوده که برای پخت غذاهای مختلف به کار میروند.
دیگ پخت استوانهای
این نوع دیگها معمولاً دارای ظرفیت بالا بوده و میتوانند حجم زیادی از مواد غذایی نظیر برنج را پخت کنند. معمولاً دیگ پخت استوانهای از جنس استیل ضد زنگ یا فلزات دیگر با قابلیتهای حرارتی و ماندگاری بالا تولید میشوند. طراحی استوانهای این دیگها باعث میشود که حرارت به طور یکنواخت در دیگ منتشر شود. بهره وری از دیگهای استوانهای میتواند در افزایش ایمنی و کاهش خطرات مرتبط با آتش سوزی به شما کمک کند.
دیگ پخت مکعبی
دیگ پخت مکعبی، یک دستگاه قدرتمند با ویژگیهای منحصر به فرد است. این دیگ از جنس استیل ضد زنگ با کیفیت بالا تولید میشود که به استحکام و مقاومت دستگاه کمک میکند. وزن آنها حدوداً 200 کیلوگرم است. البته به علت نیاز کاربران در وزن و ابعاد مختلف موجود هستند. با توجه به طراحی و شکل ظاهر، آنها نیز قادر به توزیع صحیح حرارت برای پخت طعام هستند.
انواع دیگ پخت برنج از نظر عملکرد
دیگهای پخت برنج بر اساس مکانیسم و نحوه تنظیم دستگاه در دو مدل موجود هستند. امروزه برای طراحی دیگهای پخت برنج از تکنولوژیهای پیشرفته استفاده میشود. برخی از آنها مجهز به سیستمهای کنترل هوشمند هستند. این نوع دستگاهها میتوانند به صورت خودکار دما و زمان پخت طعام را مدیریت کنند. با این وجود همه دیگهای صنعتی به صورت اتوماتیک نیستند. برخی از آنها برای پخت برنج نیازمند نظارت انسانی هستند.
دیگ پخت صنعتی اتوماتیک
همانطور که اشاره کردیم، دیگهای پخت صنعتی به صورت اتوماتیک و یا نیمه اتوماتیک هستند. دیگ پخت اتوماتیک معمولاً دارای سیستمهای کنترل پیشرفته است. آنها از سنسورها و سیستمهای خودکار برای کنترل دقیق دما، فشار و زمان پخت برخوردار هستند. با توجه به فناوریهای پیشرفته، قیمت آنها از نوع نیمه خودکار بیشتر است. با این حال این نوع تجهیزات برای آشپزخانههای صنعتی بزرگ مناسب هستند.
دیگ پخت نیمه اتوماتیک
دیگ پخت نیمه خودکار عملکردی تقریباً مشابه با مدل تمام اتوماتیک دارد. اما از لحاظ نوع قطعات یا فناوری با یکدیگر متفاوت هستند. این دیگها به صورت نیمه اتوماتیک عمل میکنند. به این معنی که برخی از فرآیندها به صورت خودکار و برخی دیگر نیاز به نظارت و کنترل اپراتور دارد. به طور معمول آنها برای پخت طعام با مقدار کم در رستورانها و آشپزخانههای صنعتی کوچک کاربرد دارند.
میزان مصرف انرژی و گاز در دیگ پخت صنعتی
استفاده بهینه از انرژی در دیگهای پخت صنعتی باعث افزایش کارایی و عملکرد آنها میشود. به طور کلی دیگهای صنعتی از سیستمهای مدرن شعله، عایق کاری قوی و کنترل دقیق حرارت برخوردارند. در نتیجه میتوانند مصرف گاز یا انرژی را به میزان قابل توجهی کاهش دهند. مصرف گاز یا انرژی در دیگهای پخت غذا بستگی به عوامل مختلف دارد که شامل موارد زیر است:
- روش و دمای پخت
- نوع طعام
- ظرفیت دیگ صنعتی
- جنس و سیستمهای آن
راهکارهای لازم برای کاهش هدر رفت انرژی در دیگ پخت
هدف از کاهش هدر رفت انرژی در دیگ پخت، صرفه جویی در مصرف سوخت و کاهش انرژی است. همچنین این امر میتواند به کاهش هزینهها و بهبود عملکرد و ماندگاری دیگ صنعتی کمک کند. روشهای مختلفی برای جلوگیری از اتلاف انرژی در دیگ چلو پز وجود دارد. اولین قدم مهم برای حفظ حرارت در این تجهیزات، استفاده از سیستمهای کنترل هوشمند برای بهینه سازی مصرف انرژی است.
- نصب عایقهای حرارتی
با نصب عایقهای حرارتی در اطراف دیگ و قطعات آن، از انتقال حرارت اضافی به محیط جلوگیری میشود. در نتیجه مصرف انرژی کاهش مییابد.
- نظارت و کنترل مداوم
با نظارت بر عملکرد دیگ، میتوانید هر گونه خرابی را به سرعت تشخیص داده و آن را رفع کنید. این کار میتواند به مصرف کم انرژی کمک کند.
- تنطیم دقیق دما و فشار دستگاه
یکی دیگر از راهکارهای کاهش هدر رفت انرژی، تنظیم دما، زمان و فشار دستگاه است. این پارامترها باید به گونهای تنظیم شوند که دستگاه بتواند حرارت لازم را برای پخت طعام با کمترین مصرف انرژی تأمین کند. برای این منظور میتوان از ترموستات، تایمر، شیر تخلیه و شیر آب استفاده کرد. این قطعات با کنترل دما، زمان و فشار، مصرف انرژی را کاهش و کیفیت پخت غذا را افزایش میدهند.
اقدامات لازم برای جلوگیری از تجمع بخار در دیگ چلو پز صنعتی
در صورتی که بخار در دیگ چلو پز تجمع یابد، میتواند اتفاقات جدی رخ دهد. انباشته شدن بخار میتواند منجر به افزایش فشار درون دستگاه شود. در نتیجه عواقب خطرناکی مانند انفجار دیگ یا تخریب سیستمها رخ میدهد. همچنین با وجود بخار، کارایی و راندمان دستگاه کاهش مییابد. با توجه به این خطرات بسیار مهم است که باید دستگاه به صورت منظم تعمیر و نگهداری شود. همچنین استفاده از سیستمهای ایمنی و اقدامات مهم برای کاهش بخار درون دستگاه بسیار حائز اهمیت است. این اقدامات عبارتند از:
- به کارگیری سیستمهای تنظیم فشار
- عایقهای حرارتی
- استفاده از سیستم تخلیه بخار و غیره
خرید دیگ پخت صنعتی
خرید دیگ پخت صنعتی برای آشپزخانههای صنعتی و رستورانها ارزش و فایده زیادی دارد. آنها دارای ظرفیت بالایی هستند. در این صورت میتوانند در مدت زمان کم، برنج یا غذای مورد نظر را پخت و آماده کنند. این امر برای رستورانها، هتلها و سایر اماکن پرجمعیت بسیار حیاتی است. آنها یکی از تجهیزات بسیار کاربردی و مهم در آشپزخانه صنعتی هستند. انتخاب نادرست آن تأثیر بزرگی بر روی عملکرد و کیفیت طعام شما دارد. به همین علت هنگام خرید دیگ پخت توجه و بررسی این عوامل بسیار مهم است.
با توجه به نیازهای خود میتوانید دیگ پخت تمام اتوماتیک، نیمه خودکار و دو جداره انتخاب کنید. هر یک از این مدلها دارای مزایا و ویژگیهای متفاوت هستند. حتماً به کیفیت و استاندارد بودن دستگاه توجه کنید. یک دستگاه با کیفیت و استاندارد از قطعات، مواد اولیه مرغوب و عمر طولانیتر برخوردار است. قیمت یکی دیگر از عوامل مهم در خرید دیگ پلو پز صنعتی است. باید به قیمت دستگاه توجه کنید و با توجه به بودجه خود، یک گزینه مناسب را انتخاب کنید. سایر عواملی که در انتخاب و خرید دیگ پخت صنعتی موثرند عبارتند از:
- قابلیتها
- کارایی و راندمان
- ابعاد، اندازه و وزن دستگاه
- مصرف انرژی
- شکل ظاهری
عوامل موثر در تعیین قیمت دیگ پخت صنعتی
قیمت دیگ پخت صنعتی در بازار متفاوت است. عوامل متعددی در تعیین قیمت آنها تأثیر گذار هستند. عواملی همچون اندازه و ظرفیت، قیمت آنها را تعیین میکند. دیگهای بزرگتر اغلب هزینه بیشتری دارند؛ زیرا تعداد قطعات و تجهیزات بیشتری برای ساخت و نصب نیاز دارند. متریال به کار رفته در ساخت دیگ پخت نقش مهمی در تعیین قیمت آنها دارد. هر چه مواد اولیه مرغوب و مقاومتر، کیفیت و قیمت آنها بیشتر است. سایر فاکتورهای به شرح ذیل است:
- ابعاد و ظرفیت
- نوع دیگ پخت صنعتی
- لوازم جانبی
- قابلیتها
- قدرت حرارتی و راندمان
- نوسانات بازار و غیره