تولید و نصب رینگ یا همان حلقه منهول HDPE، راه حلی مناسب برای برطرف سازی مشکلات قدیمی مرتبط با حلقه‌های تنظیم بتنی آدم‌روها بشمار می‌رود. حلقه‌هایی که دیگر در برابر بارها و فشارهای مداوم ترافیکی نمی‌شکنند و دوامی حداقل 50 ساله خواهند داشت. همچنین برخلاف مدل های بتنی، رطوبت به ساختار حلقه منهول پلی اتیلن با چگالی بالا (HDPE)، نفوذ نمی‌کند. کاهش شدید هزینههای نگهداری، یکی دیگر از مزایای استفاده از این تجهیزات نسبتاَ جدید است.
البته فارغ از بعد نگهداری، انواع حلقه و رینگ منهول پلی اتیلن چگالی بالا (HDPE)، بلحاظ هزینههای خرید و نصب نیز، وضعیت به مراتب مناسبتری دارند. بدلیل وزن کم هریک از رینگ های پلی اتیلنی، حمل و همچنین نصب آنها نیز بسیار آسانتر از تجهیزات بتنی است. مسئله ای که موجب تسریع در روند اجرای پروژه‌ها نیز میشود. البته حال این سوال بوجود می‌آید که بلحاظ اجرا نیز، چه تفاوتهایی میان رینگ های HDPE و بتنی وجود دارد؟!.
مزیت های حلقه منهول پلی اتیلن (HDPE)
وجود مزایای بسیار زیاد و گسترده، سبب جایگزینی بی حرف و حدیث رینگ های پلی اتیلن چگالی بالا، به جای حلقه‌های بتنی سنتی شده است. برخی از مهمترین ویژگی های حلقه منهول HDPE عبارتست از:
- هماهنگی کامل با منهول‌های ساخته شده از لوله کاروگیت
- مونتاژ بدون ملات
- سرعت اجرای بسیار بالا
- هزینه خرید، نصب و اجرای بسیار مناسب
- سرعت تولید بالا و قابلیت پوششدهی نیاز های پروژه‌های گسترده در بازه‌های زمانی کوتاه مدت
- خاصیت ارتجاعی و انعطاف عالی که موجب عدم آسیب آنها در مقابل بارهای ترافیکی وارده می شود.
- ضد جریان آب و ضد نفوذ گرد و غبار
- ضد خوردگی
- غیر قابل نفوذ در برابر گاز و نمک سولفید هیدروژن.
- بادوام. (ساخته شده برای ترافیک سنگین (H25 Traffic Rated)؛ با طول عمر حتی 100 ساله)
- فرآند مونتاژ آسان و در کمترین زمان ممکن. (که به کاهش دستمزد های اجرا، بخصوص در احجام نصب گسترده‌ی معابر بزرگراهی منجر می شود)
- امکان تولید در ابعاد دقیق برای دسترسی و قرارگیری در طیف وسیعی از شیب ها، زوایا و اندازه‌ها.
- سازگار با محیط زیست. (تولید شده از 100٪ HDPE بازیافت شده)
- مقاومت کم نظیر در برابر چرخه‌های مختلف هوای بسیار سرد و بسیار گرم و حتی تغییرات ناگهانی جو.
- به مهندس امکان می دهد که روشی کارآمد برای کنترل عملیات مونتاژ و نصب، مشخص کند.
- روشهای مختلف و خاص نصب و مونتاژ با کیفیت را تضمین و پشتیبانی می کند.
- ارزانتر از عناصر کامپوزیتی و…
مقرون بصرفگی حلقه منهول HDPE
نصب حلقه منهول پلی اتیلن با چگالی بالا، انتخابی شدیداَ اقتصادی و مقرون بصرفه محسوب میشود. اقتصادی بودن این رینگ ها از چند لحاظ، قابل بررسی می‌باشد:
- اجرا:
اجرای این قطعات بدلیل عدم استفاده از ملات و سیستم های بتن ریزی سنگین، بسیار مقرون بصرفه‌تر است.
- سرعت نصب:
سرعت نصب بالای حلقه منهول HDPE، موجب میشود تا ساعات و تعداد روزهای کاری عملیاتهای اجرایی، کاهش یابد. بنابراین میزان دستمزد نیروهای انسانی نیز کاهش پیدا می کند.
- تعداد حلقه‌های خریداری شده:
هریک از رینگ های منهول HDPE، قیمت شدیداَ اقتصادی تری دارند (در مقایسه با حلقه‌های بتنی). کافیست در نظر بگیرید که برای دسترسی به خطوط فاضلاب زیر جاده‌های طولانی، به صدها دریچه، رایزر، رینگ و طوقه آدم رو نیاز می‌باشد. بنابراین استفاده از تجهیزات پلی اتیلنی به جای حلقه‌های بتنی، شدیداَ در کاهش هزینههای دسترسی به فاضلاب شهری موثر خواهد بود.
- ماندگاری:
بلحاظ ماندگاری و عدم نیاز به تعمیرات خاص نیز، مدلهای پلی اتیلن چگالی بالا، گزینه‌ای بسیار مطلوبتر محسوب می شوند. از یکسو عمر رینگ های آدم رو HDPE، حدوداَ سه دهه بیشتر از گونه‌های بتنی است!!. و از سوی دیگر، برخلاف حلقه‌ها و درب منهول های بتنی، نیاز به هیچگونه مراقبتهای خاص و تعمیرات مستمر ندارند.
تفاوت مونتاژ حلقه آدم رو بتنی و HDPE
بطورکلی مونتاژ رینگ های منهول از جنس پلی اتیلن چگالی بالا (HDPE)، بدون ملات گیری انجام می‌پذیرد. پرواضح است که چنین اجرایی به سرعت هرچه بیشتر عملیات نصب، کمک خواهد نمود. در نگاه کلی، مونتاژ حلقه‌های آدم رو HDPE (که در بخش فوقانی منهول فاضلاب صورت می گیرد)، دارای مزایای زیر است:
- به هیچ ملاتی برای پروسه‌ی اجرا نیاز نیست. درنتیجه خبری هم از مراحل پردردسر و وقت گیر اختلاط مواد ملات نخواهد بود. اضطراب خراب شدن و همچنین نشتی ملات مستهلک شده، همواره از دغدغه‌های کارفرمایانی بوده است که از حلقه‌های بتنی آدم رو استفاده می‌کردند!!.
- مونتاژ آسان تر و کم هزینه تری را در پیش دارید. ضمن اینکه کیفیت عملکرد نیز در طول زمان به خوبی تضمین می شود.
- تجهیزات کمتری برای مونتاژ مورد نیاز می باشد.
- احتمال کمتری برای خرابی مونتاژ و دوباره کاری های بازسازی رینگ های آدم رو HDPE وجود دارد.
نکته: بخاطر داشته باشید که استفاده از رینگ ها و طوقه‌های پلی اتیلن با چگالی بالا و دریچه منهول کامپوزیت و درنتیجه عدم نفوذ جریانهای آبهای سطحی و گرد و غبار به درون کانال، به حفظ سلامت و افزایش طول عمر رایزرها کمک میکند.
میزان مقاومت محیطی و اشعه‌ای رینگ HDPE
عملکرد حلقه یا رینگ منهول پلی اتیلن چگالی بالا، در برابر اشعه ماوراء بنفش و گرما و سرمای شدید، بسیار درخشان است. بطورکلی برای بیان میزان مقاومت این حلقه‌ها میتوان به موارد زیر اشاره داشت:
- هنگام قرار گیری در اطراف آسفالت گرم، هیچگونه دفرمگی یا انحراف شدید در آن پدیدار نمیشود. (گاهاَ انحراف بسیار کمی رخ میدهد که باز هم کمتر از رینگ های بتنی است)
- به‌علت ساختار قدرتمند، کارشناسان چرخه عمر بالاتری برای این تجهیزات متصور هستند.
- مواد در هنگام سرد شدن تحت بار، هیچگونه تغییر شکلی نمی دهند.
- برای مدت معقول و بدون فرسودگی UV، در فضای باز نگهداری می شوند. هم بدلیل ساختار قوی و هم به علت اضافه سازی مواد آنتی یووی به مواد اولیه، مقاومت ویژه ای در بحث اشعه‌های خورشیدی ارائه می کنند.
- مجموعاَ این محصول، شدیداَ عمر طولانی تری نسبت به رینگ های بتنی دارد. (حلقه‌های منهول بتنی 20 تا 35 سال و حلقه‌های آدم رو 50 تا 90 سال ماندگاری دارند)
استانداردهای رینگ آدم رو پلی اتیلن
حلقه HDPE برای مقاومت در برابر الزامات بارگذاری استانداردهای:
- AASHTO M306 HS-25
- ASTM C-4976
- و ASTM C-990،
طراحی، تولید و آزمایش شده است. همچنین مورد تست های مستقل متعددی قرار می گیرند. جالب است بدانید که:
یکی از تست های مستقل کیفیت سنجی حلقه یا رینگ های منهول پلی اتیلن با چگالی بالا (HDPE)، قراردهی آنها در معرض محیط های خشن هیدروژن سولفیدی است. تستی که بازهم این حلقه‌های پلی اتیلنی، از آن با سربلندی بیرون آمدند.
در حقیقت یافته‌های جدید نشان میدهد که در صورت قرار گرفتن در معرض محیطهای خشن هیدروژن سولفید موجود در اکثر سیستم های فاضلاب، حلقه‌های منهول HDPE، 7 برابر مقاومت بیشتری در قیاس با مدلهای بتنی ارائه میکنند. بلحاظ مقاومت سنجی بارهای ترافیکی نیز، حلقه‌های پلی اتیلنی در دو مدل HS25 HS20 قابلیت تولید دارند.
اگرچه مبتنی بر نتایج گزارش های آزمایش، این تجهیزات برای چرخه عمر 75 تا 100 ساله طراحی شده‌اند. ولی غالباَ حتی با ضمانت های بیش از 30 سال ارائه میشوند که بسیار فوق العاده است؛ علی الخصوص از سوی شرکت LADTECH. این محصول را می توان بر اساس نام (مدل)، مواد تشکیل دهنده و نوع عملکرد، شناسایی و مشخص کرد. البته در کنار مزایای فوق العاده رینگ های منهول HDPE، یکی دیگر از اهداف تولید این تجهیزات را میتوان «ایجاد یک عامل کنترل مطمئن برای ضعیف ترین و پرنفوذترین ناحیه یک مجموعه» برشمرد.
مزایای حلقه‌های منهول HDPE نسبت به بتنی
پس از مرارت‌های فراوان ارگان‌های شهری، شهرداری‌ها و پیمانکاران در پی استفاده از رینگ های منهول بتنی و البته فولادی، حلقه‌های HDPE را میتوان گزینه ای ایده آل برای تمامی مجریان پروژه‌های فاضلابی بشمار آورد. بدین منظور ذکر پارامترهای زیر حائز اهمیت است:
- سهولت نصب:
گرچه پیشتر نیز به این مبحث اشاره داشتیم. ولی بازهم باید اذعان نمود که بدلیل سبک وزن بودن حلقه‌های تنظیم منهول HDPE (حدود 6 پوند در هر حلقه)، هزینههای:
- جابجایی محیطی (درون پروژه ای) و
- حمل و نقل،
شدیداَ کاهش می‌یابد. همچنین برای حمل و نقل رینگ های بتنی، نیاز به استفاده از ماشین آلات سنگینتری است. این درحالیست که فرآیند حمل و انتقال رینگ های آدم رو پلی اتیلن به محیط پروژه را، میتوان به راحتی با وانت بارها انجام داد.
- عدم اختلاط ملات:
با حذف عناصری نظیر:
- میکسر بتن
- و تریلرهای پر از ماسه، مخلوط ملات و آب،
هزینههای سربار بطور ویژه‌ای کاهش می‌یابد. درعوض، به سادگی یک درزگیر تاییدشده را میتوان بین هر حلقه اعمال نمود. (قابلیت جبران کننده‌ی پوشانندگی ملات‌ها با استفاده از درزگیرهای بوتیل؛ با این تفاوت که دچار نشت و ترک نمیشوند)
- کاهش مسئولیت:
درپی بهره گیری از رینگ یا حلقه‌های منهول پلی اتیلن با پگالی بالا (HDPE)، مسلماَ از حساسیت مسئولیت محل کار کاسته میشود. زیرا نیازی به صبر کردن برای سخت شدن ملات نیست. (حفره‌های حفاری‌شده را میتوان به محض اتصال، پر و متراکم کرد).
- تعویض بی‌دردسر:
جهت تعویض حلقه‌های آسیب دیده، قالب گیری و ساخت طوقه‌ها و رینگ های بتنی بسیار سخت است. به جرئت میتوان گفت که تعویض حلقه‌های شکسته و هدر رفته، یکی از نگرانی‌های مهم گذشته بود. امروزه اما با ورود رینگ های منهول HDPE، تهیه و نصب این تجهیزات به سادگی و به سرعت، انجام میشود.
درزگیر لاستیکی بین حلقه تنظیم MANHOLE
درزگیر لاستیکی بوتیل، گزینه ایست که در بین حلقه‌های تنظیم منهول HDPE بکار گرفته می شود. خمیر یا درزگیر بوتیل، ضد حریق بوده و در پی گرما، قرار گیری در معرض آسفالت های داغ جاده ای یا آتش سوزی های خیابانی، آسیب نمی‌بیند. استفاده از درزگیرهای بوتیل، صرفاَ معطوف به رینگ های آدم رو پلی اتیلنی نیست. بلکه برای این پوشش ها میتوان به موارد کاربردی دیگری نیز نظیر:
- درز گیری یخچالها و چراغهای خودرو
- آب بندی چراغ های روشنایی شهری
- واشر بندی و آب بندی تجهیزات الکترونیکی و فلزی
- تابلوهای برق تجهیزات صنعتی
و… اشاره داشت. وجود درزگیرهای بوتیل به یکپارچه تر شدن ساختار رینگ HDPE آدم رو کمک نموده است. چنانکه در پی وارد آمدن ضربات و یا بارهای ترافیکی عبور تایرها، مقاومتر عمل میکنند. حلقه‌های پلی اتیلنی بطور قابل توجهی، درصد خرابیهای ناشی از ارتعاشهای ضربه ای را کاهش داده اند. (در قیاس با مدلهای بتنی)
نکته: علاوه بر بدنه رینگها، درزگیر های بوتیل نیز در برابر گازهای فاضلابی، نمک جاده یا مواد شیمیایی مقاوم هستند.
نفع شهرداری‌ها از حلقه منهول HDPE
حال این سوال مطرح می شود که یک مجری شهرداری یا مهندس طراح، چه انتظاری می تواند از رینگ های منهول پلی اتیلن چگالی بالا (HDPE) داشته باشد؟!. در پاسخ میتوان گفت:
- اتصالات این سیستم‌ها بسیار کور و غیرقابل نفوذ است. لذا با هزینههای تصفیه فاضلاب در پی اختلاط خاک یا آبهای سطحی با فاضلابها، مواجه نخواهید بود.
- نیازی به درنظرگیری بودجه‌های خاص برای ترمیم رینگ های آدم رو HDPE وجود ندارد. (برخلاف شکستگی های مداوم، ترک خوردگیها و خرابی های پیاپی تجهیزات بتنی!!)
- نگرانی از ترکیب ملات ناسازگار برای روکش بالایی منهولها وجود نخواهد داشت. زیرا این حلقه‌ها، نوعی تجهیزات با اجرای بدون ملات (بالای دال بالایی)، بشمار می‌روند.
- آب بندی آن به سرعت، به راحتی و با تضمین کیفی بالا انجام میشود.
- نشست سطوح جاده در اطراف رینگ ها، به دلیل فرسودگی ملات و حلقه‌های بتنی که نیاز به پروژه‌های پرهزینه بازسازی داشتند، همواره یکی از دغدغه‌های وحشتناک مجریان شهرداری ها در گذشته بود!!. از آنجایی که این حلقه‌ها توسط ملات به یکدیگر متصل نمیشوند، ملات نمی‌تواند خراب شود. درنتیجه ترک خوردگی های رایج رویه‌ی حلقه‌های بتنی، در رینگ های پلی اتیلنی منهول دیده نمیشود. بارها و بارها ترک برداشتن رینگ های بتنی آدم روها در اتوبان ها، موجب جداشدگی یک قطعه بتن و بروز تصادفات و سوانح متعدد شده است!.
- حلقه‌های تنظیم پلاستیکی در برابر خوردگی داخلی بی اثر هستند. بنابراین در مقابل گازهای خورنده‌ی سولفید هیدروژن و رطوبتهای رایجی که از فاضلاب های بهداشتی ایجاد می شوند، مقاوم هستند. ضمناَ میتوان نگرانی های مربوط به حمله اسید سولفوریک به حلقه‌های تنظیم کننده (در طول زمان) را فراموش کرد.
بازیافت حلقه‌های HDPE
بازیافت برای تمامی عناصر تولیدی که عمر مفیدشان روزی به پایان می‌رسد، راه حلی منطقی است. رینگ منهول پلی اتیلن با چگالی بالا، به عدم دپوی خود در زباله‌های تولیدی جامعه، کمک می کند. زیرا حلقه‌های تنظیم HDPE از محصولات پلاستیکی مصرفی روزمره ساخته شده اند. بنابراین ضمن بهبود زیرساخت های خود، میتوانید از سازگاری آن نیز با محیط زیست مطمئن باشید.