ژئوممبران چیست؟
ژئوممبران به ورق‌هایی گفته می‌شود که بدون نیاز به زیر ساخت، می‌تواند به عنوان عایق عمل کند. از ورق ژئوممبران برای عایق بندی استخرهای خاکی، مخازن ذخیره آب و مواد شیمیایی استفاده می‌شود. این نوع ورق‌ها یک پوشش یا عایق مصنوعی با نفوذ پذیری بسیار کم هستند که با تولید و طراحی نوین برای ممانعت و کنترل نفوذ سیالات در یک پروژه مورد استفاده قرار می‌گیرند.
ورق ژئوممبران با توجه به استانداردهای ملی و بین‌المللی نظیر استاندار GRI-GM13 در ضخامت و عرض‌های گوناگون قابل ساخت و تولید است. ورق ژئوممبران به صورت رول بوده و با ضخامت‌های 0.5، 1، 1.5 و 2 میلیمتر و در طول 100 تا 150 متر و عرض 2 الی 9 متر تولید می‌شود که بهترین محصول برای پوشش استخرهای کشاورزی، استخرهای پرورش ماهی، دریاچه‌های تفریحی و کانال‌های انتقال آب است. حداقل قیمت هر متر مربع ورق ژئوممبران حدود 30 سنت است. بیشترین قیمت هر متر مربع ورق ژئوممبران هم در حال حاضر 4 دلار است.
ژئوممبران‌ها از ورقه‌های پلیمری پیوسته و نسبتاً نازک ساخته شده‌اند و با آغشته شدن الاستومرها می‌توانند چند لایه باشند. ساخت این نوع ورق‌ها با تولید مواد خام که شامل رزین پلیمری و افزودنی‌های مختلف مانند آنتی اکسیدان‌ها، نرم‌کننده‌ها، پرکننده‌ها، کربن سیاه و روان کننده‌ها (به عنوان کمک فرآوری) است، آغاز می‌شود. مواد خام به وسیله اکستروژن به صورت ورقه‌هایی با عرض و ضخامت گوناگون تولید می‌شوند.
قیمت و خواص فیزیکی مناسب آنها در مقایسه با ورقهای سنتی از مزایای عمده آن است. این ورق‌ها از پلیمرهای مختلف ساخته شده توسط دست بشر، حاصل می‌شوند که در ارتباط با خاک یا سنگ برای افزایش پایداری زمین‌ها کاربرد دارند. ورقهای ژئوممبران به دلیل توانایی بالا در طیف وسیعی از محدودیت‌های مهندسی مربوط به تقویت خاک، کنترل فرسایش و مهار خاک، در پروژه‌های زیر ساختی عمرانی، معدنی و حمل و نقل استفاده می‌شوند. محصولات ژئوسنتتیک به چهار نوع طبقه‌بندی می‌شوند که شامل ژئوممبران‌ها، ژئوتکستایل‌ها، ژئوسل‌ها و ژئوکامپوزیت‌ها است و محبوب‌ترین آنها، ژئوممبران است.
طراحی ژئوممبران
از این ورق‌ها ممکن است برای پوشش استخرها، حوضچه‌ها، و حفره‌های آب زمین گلف و سنگرهای شنی استفاده شود. با توجه به کاربرد، ضخامت آنها متفاوت است و باید از مقاومت بالایی در برابر مواد شیمیایی، سوراخ شدن و اشعه ماوراء بنفش برخوردار باشند. همچنین ورقهای ژئوممبران باید نفوذپذیری کمی داشته باشند. ژئوممبران 96 درصد از پلیمر، 3 درصد مستربچ و 1 درصد آنتی اکسیدان تشکیل می‌شود و براساس توع پلیمر به سه نوع پی وی سی، پلی اتیلن سنگین و پلی اتیلن سبک تقسیم می‌شود. ورق ژئوممبران تولید شده هر کارخانه‌ای، توسط استانداردهای نوشته شده توسط انجمن‌های ملی و بین المللی با استفاده از آزمایش‌ها و روش‌های تست مشخص، تحت آزمایش قرار می‌گیرند.
ژئوممبران‌های پلی اتیلن سبک (LLDPE)
ژئوممبران‌های پلی اتیلن سبک نوعی غشاء پلیمری هستند که از پلی اتیلن سبک تولید می‌شوند. این نوع ژئوممبران‌ها دارای خواص و ویژگی‌های خاصی هستند که آنها را برای کاربردهای مهندسی و عمرانی مورد استفاده قرار می‌دهند. برخی از کاربردهای اصلی ژئوممبران پلی اتیلن سبک عبارتند از:
- مهار کردن رطوبت و آب
ژئوممبران‌های پلی اتیلن سبک به دلیل خواص ضدنفوذی که به آنها تعلق دارد، برای محافظت از سازه‌های زیرزمینی مانند تونل‌ها، کف‌پوش پارکینگ‌ها و حوضچه‌های ذخیره آب مورد استفاده قرار می‌گیرند. این غشاءها می‌توانند از نفوذ آب و رطوبت به سازه‌های زیرزمینی و ایجاد خسارت و فرسایش آنها جلوگیری نمایند.
- محافظت در برابر شیب زمین و خاک لغزنده
ژئوممبران پلی اتیلن سبک به عنوان یک لایه محافظ زیرین برای تراشه‌ها و خاک‌های نامنظم، می‌تواند از بروز خسارت و ریزش خاک در مناطق با شیب زمین و خاک لغزنده جلوگیری کند. آنها عمدتاً برای محافظت در برابر فشار خاک و شستشوی زمین استفاده می‌شوند.
- کاهش انتشار گازها و مایعات آلوده
ژئوممبران‌های پلی اتیلن سبک در برخی کاربردها جهت کنترل و کاهش انتشار گازها و مایعات آلوده مورد استفاده قرار می‌گیرند. به عنوان مثال، آنها در مکان‌هایی که پسماندهای صنعتی جمع آوری می‌شوند، به عنوان لایه محافظ سطح زمین و جلوگیری از نفوذ مایعات آلوده به خاک، مورد استفاده و بهره برداری قرار می‌گیرند.
- استفاده در پروژه‌های آبیاری
ژئوممبران پلی اتیلن سبک به عنوان پوشش لوله‌ها و مخازن آبیاری در سیستم‌های آبیاری قطره‌ای و سیستم‌های آب دهی زیر سطحی استفاده می‌شود. این غشاءها می‌توانند از تبخیر آب، نفوذ ناخالصی‌ها و افت فشار آب در شبکه آبیاری جلوگیری کنند.
- سایر مصارف پوششی
ژئوممبران‌های پلی اتیلن سبک در بسیاری از کاربردهای دیگر نظیر لایه محافظ روی سازه‌های بتنی در مواجهه با عوامل محیطی و پوشش‌های مختلف انعطاف‌پذیر مورد استفاده قرار می‌گیرند.
ژئوممبران‌های پلی اتیلن سنگین (HDPE)
این ژئوممبران‌ها یک نوع ممبران پلاستیکی هستند که عمدتاً در صنایع ژئوتکنیکال استفاده می‌شوند. این ممبران‌ها از پلی اتیلن با دانسیته بالا تولید می‌شوند و به دلیل مقاومت بالا در برابر شکستگی، خوردگی و تأثیرات جوی، بسیار محبوب هستند. برخی از مهم‌ترین کاربردهای ژئوممبران پلی اتیلن سنگین عبارتند از:
- منع نفوذ آب
یکی از مهم‌ترین کاربردهای ژئوممبران‌های پلی اتیلن سنگین، جلوگیری از نفوذ آب در سازه‌ها و سطح‌هایی مانند بنادر، تونل‌ها، سدها، حوضچه‌ها و استخرها است. این غشاءها به دلیل خواص ضد نفوذی که دارند، مانع نفوذ آب به سازه‌ها می‌شوند و از ورود آب و رطوبت به سازه و خسارت‌های ناشی از آنها جلوگیری می‌کنند.
- پوشش زیرسطحی و ضد ترک خاک
ژئوممبران‌های پلی اتیلن سنگین جهت پوشش زیرین سطوح و زیربناها، سدها و … استفاده می‌شوند. این غشاءها می‌توانند از تراکم خاک جلوگیری کنند. ژئوممبران پلی اتیلن سنگین بیشترین کاربرد را در جدا کردن لایه‌های خاکی از یکدیگر دارد.
- محافظت از بناها در برابر آب
ژئوممبران‌های پلی اتیلن سنگین در پروژه‌های زیرزمینی نظیر پارکینگ‌های زیرزمینی، تونل‌ها، متروها و ساختمان‌های قدیمی به عنوان لایه‌های محافظ و ضدنفوذ آب استفاده می‌شوند. آنها از ورود رطوبت و آب به ساختارهای زیرزمینی جلوگیری می‌کنند.
- استفاده در پروژه‌های آبیاری و دیگر کاربردها
ژئوممبران‌های پلی اتیلن سنگین در پروژه‌های آبیاری قطره‌ای و استخرها استفاده می‌شوند. آنها مانع از نفوذ آب اضافی به خاک می‌شوند و عمر مفید و کارایی آبیاری را بهبود می‌بخشند. همچنین، این ژئوممبران‌ها در صنایع دیگری نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند، از جمله برای تصفیه آب، برخی صنایع شیمیایی و پسماندهای صنعتی.
ژئوممبران‌های پلی وینیل کلراید (PVC)
ژئوممبران پلی وینیل کلراید، یکی دیگر از ممبران‌های پلاستیکی است که از مواد پلی وینیل کلراید تولید می‌شوند و برای کاربردهای مختلف در صنایع مختلف استفاده می‌شوند. ژئوممبران‌های PVC در پروژه‌های ساختمانی، پروژه‌های زیرزمینی، حفاظت از محیط زیست، صنعت نفت و گاز، آب و فاضلاب و سایر صنایع استفاده می‌شوند. این ممبران‌ها علاوه بر مقاومت بالا در برابر عوامل خارجی از جمله رطوبت، حشرات و باکتری‌ها، دارای انعطاف پذیری بالا و قابلیت جذب ضربه هستند.
کاربردهای اصلی ژئوممبران پلی وینیل کلراید
- پوشش روی سطوح
ژئوممبران‌های پی وی سی در پوشش سطوح، مانند سازه‌های بتنی، استفاده می‌شوند تا از آسیب‌های ناشی از عوامل محیطی مانند رطوبت، گازها و مواد شیمیایی محافظت کنند. آنها همچنین می‌توانند به عنوان یک لایه ضد نشت در سدها و حوضچه‌ها استفاده شوند.
- محافظت در برابر نفوذ آب
ژئوممبران‌های پلی وینیل کلراید به عنوان لایه‌های ضد نفوذ آب و ضد رطوبت در پروژه‌های مربوط به تونل‌ها، راه‌های زیرزمینی، سیستم‌های آب و فاضلاب و سازه‌های زیرزمینی استفاده می‌شوند.
- استفاده در تاسیسات خاکی
ژئوممبران‌های PVC به عنوان پوشش زیرین برای بناها و بتن‌سازی مورد استفاده قرار می‌گیرند. آنها از نفوذ آب و رطوبت به سازه‌ها ممانعت می‌کنند.
- کاربردهای صنعتی
ژئوممبران‌های پلی وینیل کلراید در صنایع دیگری نیز استفاده می‌شوند؛ به عنوان مثال در صنایع معدنی به عنوان پوشش در محفظه‌های ذخیره پسماند. همچنین در صنایع شیمیایی، غذایی و داروسازی، به عنوان پوشش‌های مانع از نفوذ و تبخیر استفاده می‌شوند.
آزمون‌های تعیین کیفیت ورقهای ژئوممبران
این آزمون‌ها و آزمایش‌ها شامل وزن، ضخامت، کیفیت، شاخص جریان مذاب و چگالی است. هدف از انجام این آزمون‌ها این است که ورقهای تولید شده را براساس مقاومت در برابر پارگی، ضربه، سوراخ شدن و استحکام کششی، استحکام مواد در شرایط مختلف مورد بررسی و آزمایش قرار دهند تا کیفیت نهایی محصول تایید شود. این ورق‌ها موفق شده‌اند تا نقش استحکام بالا، عدم نشتی، جلوگیری از اتلاف آب و ممانعت از آلودگی سیالات را به خوبی بازی کنند. ژئوممبران از ابتدای پیدایش تاکنون از نظر پارگی و ترک مقاومت بالایی از خود نشان داده است که آن را به قوی‌ترین پوشش در بازار تبدیل کرده است.
مزایای استفاده از ژئوممبران
محبوبیت این نوع ورق‌ها را می‌توان به خواصی همچون هزینه مناسب، مقاومت بالا و عملکرد فوق العاده عالی نسبت داد. ویژگی‌های ذاتی این محصول باعث شده تا از آن برای کاربردهای مختلف و مرتبط با آب و پساب، به عنوان انتخابی ایده‌آل استفاده شود. از مزایای دیگر ژئوممبران می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- سهولت قالب گیری یا شکل دهی
- دوام بالا در تمامی شرایط محیطی
- استحکام مکانیکی و چقرمگی خوب
- مقاومت در برابر پارگی و کشیدگی بسیار خوب
- مقاومت عالی در برابر سایش
- مقاومت بالا در برابر رطوبت
- مقاوم در برابر اشعه ماوراء بنفش
- خواص نفوذ ناپذیری بسیار خوب
- نصب سریع و آسان
- قابلیت تولید در ضخامت‌های مختلف
- غیر قابل جویده شدن توسط جوندگان موذی
- نچسبیدن جلبک و خزه‌ها
کاربردهای ژئوممبران
در بخش‌های کشاورزی یا نگهداری سیالات شیمیایی و صنایع مختلف که از مواد و سم‌های گوناگون و خطرناک استفاده می‌شود، نگهداری صحیح و مناسب آنها بسیار اهمیت دارد که این امر با ورقهای ژئوممبران برطرف شده و موجب کاهش خطرات و زیان‌های وارده می‌گردد. استفاده و بکارگیری از این ورق‌ها به 40 سال پیش مربوط می‌شود و در سال‌های 1960-1970 استفاده از آن اهمیت بیشتری یافت؛ به طوری که امروزه این محصولات به بخشی جدایی ناپذیر از فرآیند ساخت و ساز برای چندین صنعت کلیدی تبدیل شده‌اند. ژئوممبران‌ها در کاربردهای زیست محیطی، ژئوتکنیکی، هیدرولیکی و همچنین موارد ذیل استفاده می‌شوند:
- آستر برای آب آشامیدنی
- عایق برای ذخیره آب
- عایق برای مایعات زباله (نظیر لجن فاضلاب)
- عایق مناسب برای مایع زباله‌های رادیواکتیو یا خطرناک
- آستر برای مهار ثانویه مخازن ذخیره سازی زیرزمینی
- آستر برای حوضچه‌های خورشیدی
- آستر برای محلول‌های آب نمک
- آستر برای صنعت کشاورزی
- عایق برای صنعت آبزی پروری مانند استخر ماهی و میگو
- آستر برای کانال‌های انتقال آب
- لایه‌های ضد آب در داخل تونل‌ها و خطوط لوله
- روکش ضد آب سدهای خاکی و سنگی
- برای نگهداری و حمل مایعات در کامیون‌ها
- برای نگهداری و انتقال آب آشامیدنی و سایر مایعات
- مانعی در برابر بوهای ناشی از دفن زباله
- مانعی در برابر بخارات (رادون , هیدروکربن‌ها) در زیر ساختمان‌ها
طول عمر ژئوممبران
اولین و مهم‌ترین عامل در دوام این ورق‌ها کیفیت آنها است. همچنین از عوامل موثر در طول عمر ژئوممبران می‌توان به موارد مربوط به عوامل شیمیایی و فیزیکی اشاره کرد. مقاومت بالا در برابر تاثیر مواد شیمیایی، تحمل محدوده تغییرات دمایی وسیع، قرار گرفتن در معرض نور خورشید و مقاومت در برابر آسیب‌های فیزیکی از بارزه‌های اصلی این محصول است. ژئوممبران تولید شده در کارخانه پایپ ایران در شرایط مطلوب تا 50 سال و در بعضی موارد بیشتر از 50 سال طول عمر مفید خواهد داشت و در این مدت پیش‌بینی می‌شود بیشترین عامل تخریب؛ شکست ورق‌ها، آسیب‌های مکانیکی و فیزیکی در هنگام جابجایی باشد.
اشعه ماوراء بنفش بیشترین تاثیر را در افت کیفیت ژئوممبران دارد. اما ورقه‌های تولیدی پایپ ایران به دلیل استفاده از فرمول‌های خاص تا چندین سال مقاوم هستند. مواد شیمیایی، دمای محیط و وجود میکرو ارگانیسم‌ها تاثیرات اندک و بازگشت پذیری در عملکرد ژئوممبران خواهد داشت. با توجه به موارد ذکر شده می‌توان با رعایت موارد زیر طول عمر این نوع ورق‌ها را افزایش داد:
- استفاده از ژئوتکستایل در بستر
- پر نگه داشتن استخر یا حوضچه
- استفاده از نیروی متخصص و تجهیزات مناسب جهت حمل و نقل
- نگهداری ورق در سایه در صورت امکان
اهمیت استفاده از ورق ژئوممبران در کشاورزی
به میزان افزایش کشت در تابستان و بارندگی در سایر فصول و افزایش تقاضا برای آب و کمبود منابع آب، استخر ذخیره آب کشاورزی با ورق ژئوممبران از اهمیت بالایی برخوردار است و کشاورزان باید در حفظ این منبع حیاتی توجه نمایند. در واقع با استفاده از این نوع ورق که جایگزین مناسبی برای روش‌های سنتی است، بسیاری از مشکلات از جمله مصرف بی رویه و هدر رفتن آب را به طور قابل توجه‌ای کاهش داده است.
مقایسه استخرهای پلیمری با روش‌های سنتی
برای ساخت استخرهای کشاورزی مجهز به آخرین تکنولوژی روز دنیا نیاز به استفاده از ژئوممبران است. مزایای استفاده از استخرهای پلاستیکی جدید و نقاط ضعف استخرهای بتنی عبارتند از:
- نیاز به بستر مناسب در استخرهای قدیمی و بتنی
برخلاف استخرهای ژئوممبران که صرفاً با حفر یک گودال و انجام عملیات عمرانی بسیار کم می‌توان به هدف رسید.
- نیاز به تثبیت
که عموماً به دلیل نوع بستر، نیاز به ترکیب سیمان با ماسه در سطح ضعیف و لجنی دارد و این امر در این سطح توجیه اقتصادی ندارد.
- نیاز به مقاوم سازی خاک در استخرهای بتنی سنتی
به منظور جلوگیری از نشست بستر و ترک خوردگی روکش آسفالت به مقاوم سازی بیشتری نیاز است که پروژه‌ای عظیم و در نتیجه پر هزینه است.
- قیمت مناسب‌تر ژئوممبران نسبت به استخرهای قدیمی
ژئوممبران نسبت به قیمت تمام شده قیر و آسفالت که امروزه قیمت آنها افزایش یافته است، قیمت مناسب‌تری دارد و همچنین مزایا و ویژگی‌های بهتری را ارائه می‌دهد.
- نفوذ پذیری بالا
با وجود نفوذ پذیری بالای روکش‌های آسفالت و بکارگیری از بهترین مواد و طراحی چند لایه، محیطی غیر بهداشتی برای آبزیان است و برای داشتن محیطی سالم و کاملاً بهداشتی جهت آبزیان ژئوممبران گزینه مناسب‌تر و ایمن‌تری است.
- عمر کوتاه عایق‌های مورد استفاده در ساخت استخرهای سنتی
حداکثر طول عمر روکش‌های آسفالت 4 سال است. این عمر در زیر سطوح آب کاهش می‌یابد. برخلاف آسفالت، ورق ژئوممبران می‌تواند بیش از 50 سال با همان کیفیت اولیه و حفظ ویژگی‌ها، طول عمر داشته باشد.
- زمان اجرای بالای استخرهای کشاورزی سنتی
اجرای استخر کشاورزی با ورق ژئوممبران را می‌توان با یک تیم و نیروی کار انسانی کم به 1000 مترمربع در روز افزایش داد.
- کاهش نشتی استخرهای پلیمری نسبت به استخرهای بتنی قدیمی
با استفاده از ژئوممبران، فضای ایزوله و بدون هیچ گونه نشتی و مشکل ایجاد می‌شود.
معرفی سه نوع ورق ژئوممبران مناسب استخر
برای استخرها، ژئوممبران‌های زیر می‌توانند مورد استفاده قرار گیرند:
- ورق ژئوممبران EPDM
این نوع ورق‌ها از پلیمر اصلاح شده ساخته شده‌اند و دارای خواص ضد آب بسیار بالا، انعطاف پذیری و مقاومت شیمیایی بالا هستند. همچنین، ضد UV بوده و در برابر تغییرات دمایی و شرایط آبی مقاومت می‌کند. قابلیت نصب آسان همراه با عمر مفید طولانی، از جمله مزایای آن است.
- ژئوممبران PVC
این نوع ممبران با استفاده از روش پوشش دهی و جوشکاری نصب می‌شود. ژئوممبران پی وی سی دارای مقاومت بالا در برابر نفوذ آب، مقاومت مکانیکی مناسب و استحکام UV بالا است. همچنین، قابلیت انعطاف پذیری آن باعث می‌شود تا بتواند تغییرات حجمی خاک در اطراف استخر را تحمل کند.
- ژئوممبران TPO
این نوع ورق‌ها، یک نوع ژئوممبران حرارتی و پلاستیکی هستند و از خواص ضد آب و مقاومت بالا در برابر تغییرات حرارتی برخوردارند. همچنین، تأثیر کمی بر محیط زیست دارند؛ چون قابلیت بازیافت دارند.
توجه: مهم است برای هر پروژه استخر، نیازها و شرایط خاص آن مد نظر قرار گیرد و پس از مشاوره با کارشناسان شرکت پایپ ایران، ژئوممبران مناسب برای استخر خود را انتخاب و خریداری کنید.
سایر کاربردهای ورق ژئوممبران
استفاده در معدن
علاوه بر بکارگیری از این نوع ورق‌ها در کشاورزی، در معادن نیز استفاده از این محصول با استقبال خوبی روبه رو شده است. به منظور بازسازی معادن و آب‌بندی معدن‌ها، پیشگیری از انتقال آلودگی مواد زائد به محیط اطراف از عایق ژئوممبران استفاده می‌شود. در حقیقت پوشش ژئوممبران راه حلی ایمن و موثر به عنوان حفاظت از محیط زیست در برابر خطرات و آسیب‌ها است.
استفاده برای ذخیره آب آشامیدنی
استفاده از پوشش ژئوممبران نقش عمده‌ای در رساندن آب پاک به جامعه دارد. از آنها در خدمات مربوط به آب آشامیدنی و فاضلاب و تصفیه فاضلاب استفاده می‌گردد. هنگامی که کانال‌ها، سدها و مخازن با پوشش‌های ژئوممبران آب‌بندی می‌شوند، از آلودگی آب‌های زیرزمینی جلوگیری می‌شود. علاوه بر پیشگیری از آلوده شدن آب آشامیدنی توسط آلودگی‌هایی که می‌تواند از خاک به آب نفوذ کند، در ممانعت از هدر رفتن آب از طریق نفوذ به خاک اطراف نیز عملکرد فوق‌العاده عالی دارد.
با ایجاد یک پوشش برای سد یا کانال می‌توان نشت آنها را به حداقل رساند و در نتیجه کارایی ذخیره‌سازی و حمل و نقل را بهبود بخشید. ژئوممبران همچنین به عنوان یک محفظه ثانویه برای مخازن ذخیره‌سازی زیرزمینی، حوضچه‌های خورشیدی و محلول آب نمک استفاده می‌شود.
استفاده در ساخت بام سبز
امروزه استفاده از فضای سبز بر روی پشت بام‌ها متداول است. اجرای یک بام سبز متمرکز (روف گاردن) کاری است تخصصی که باید با دقت بالا انجام شود، در غیر این صورت می‌تواند مشکلات و خسارات فراوانی به همراه داشته باشد. ایزولاسیون بام سبز از جمله مراحل بسیار مهم در ساخت این پروژه است. در ایزولاسیون بام سبز می‌توان از ورقهای عایق‌بندی مانند ژئوممبران استفاده کرد.
دلیل اصلی استفاده از این ورق‌ها، عایق‌سازی یک محدوده در برابر نفوذ آب به خاک است. استفاده از این ورق‌ها این اطمینان را به شما می‌دهد که آب به خوبی هدایت و از بام خارج خواهد شد. همچنین ورقهای ژئوممبران به اندازه کافی بادوام هستند که در برابر آسیب مکانیکی ابزار باغبانی و نفوذ ریشه‌های گیاه مقاومت می‌کنند و به راحتی آسیب نمی‌بینند و بدون تعمیر یا جایگزینی دوام می‌آورند.
انواع ورق ژئوممبران
هنگامی که نوبت به طبقه‌بندی ورقهای ژئوممبران می‌رسد، ممکن است افرادی که با آنها آشنا نیستند، باور این همه مزیت برای آنها دشوار و سخت باشد. در واقع طبقه بندی‌های گوناگونی از ژئوممبران وجود دارد که آنها را می‌توان براساس نوع مواد اولیه مورد استفاده در تولید، نحوه تولید، کاربرد آنها، خواص، سطوح مورد استفاده و ضخامت ورق‌ها طبقه‌بندی کرد.
ژئوممبران را می‌توان براساس مواد اولیه به صورت پلی اتیلن و پی وی سی و LLDPE تقسیم‌بندی کرد که این مواد اولیه از ویژگی‌های شیمیایی و انعطاف‌پذیری عالی برخوردارند. لذا تمامی آنها، دارای مزایا و خواصی نظیر استحکام کششی بالا، وزن سبک، سازگاری بالا با تغییر شکل، مقاومت شیمیایی، مقاومت در برابر خوردگی، مقاومت در برابر دمای پایین و مقاومت در برابر سرما هستند.
ورق ژئوممبران پلی اتیلن
همانطور که از نام این نوع ژئوممبران مشخص است، ماده اصلی آن پلی اتیلن با چگالی بالا (HDPE) مشتمل بر 97.5٪ پلی اتیلن، 2.5٪ کربن سیاه است. افزودنی‌هایی همچون مواد ضد خوردگی، آنتی اکسیدان، جاذب اشعه ماوراء بنفش، تثبیت کننده می‌تواند با طراحی پیشرفته و از چندین لایه ساخته شود. ژئوممبران‌های پلی اتیلن مقاومت عالی در برابر مواد شیمیایی (اسیدی و قلیایی)، در برابر اشعه ماوراء بنفش، استحکام، دوام و مقاومت در برابر پارگی دارند.
غیر سمی و بهداشتی بودن آنها و پایداری شیمیایی خوب، چقرمگی بالا و استحکام مکانیکی خوب نیز از دیگر مزایای این نوع ژئوممبران است. با توجه به مقاومت بالای ژئوممبران پلی اتیلن در برابر خوردگی و محدوده دمایی وسیع (از منفی 70 تا مثبت 70 درجه سانتیگراد)، استحکام در مقابل ترک خوردگی می‌توان ادعا نمود این مدل از ژئوممبران‌ها، طول عمری بالای حدود 70 سال دارند و برای دفن زباله‌های خانگی و شهری مورد استفاده قرار می‌گیرند.
ژئوممبران پی وی سی
ژئوممبران پی وی سی یک ژئوممبران ضد آب ترموپلاستیک و بسیار انعطاف‌پذیر است که از مخلوط ترکیبات وینیل، نرم کننده‌ها و تثبیت کننده‌ها تولید می‌شود. ژئوممبران‌های پی وی سی مقاومت بسیار خوبی در برابر سوراخ شدن، سایش و پارگی دارند و از ورود آلاینده‌ها به آب‌های زیرزمینی جهت حفظ منابع آب آشامیدنی، جلوگیری می‌کنند. سازگاری شیمیایی، آنها را به بهترین انتخاب برای کاربردهای مختلف و مدفون تبدیل کرده است.
مزایای ژئوممبران پی وی سی به طور خلاصه عبارتند از:
- امکان پوشش سریع را فراهم می‌کند.
- انعطاف پذیری و مقاومت بالا، آن را برای شرایط مختلف مناسب کرده است و خطرات نصب را محدود کرده است.
- دوام و ماندگاری بالا
- نیاز به نگهداری و تعمیر کم
- قابلیت تولید در ابعاد و ضخامت مختلف نظیر 20، 30، 40، 50 و 60 میلیمتر
ژئوممبران LLDPE
ژئوممبران LLDPE، از پلی اتیلن با چگالی کم ساخته شده است. این محصولات غیر سمی، بی مزه، بی بو و انعطاف پذیرتر هستند. در مقایسه با سایر ژئوممبران‌ها، دارای استحکام بالاتر، چقرمگی خوب، سازگارتر با دمای بالا، مقاومت در برابر سرما یا گرما هستند. همچنین مقاومت خوبی در برابر ترک خوردگی، تهدیدهای محیطی، مقاومت در برابر پارگی و مقاومت در برابر اسیدها، قلیایی‌ها و حلال‌ها دارد.
علاوه بر مواد اولیه، ژئوممبران را بر اساس سطح می‌توان به دو نوع سطح صاف و خشن تقسیم بندی کرد.
- ژئوممبران سطح صاف، که می‌تواند برای پروژه‌هایی با نیاز به اصطکاک کم استفاده شود.
- ژئوممبران خشن که عملکرد ضد لغزش را افزایش می‌دهد و جهت شیب‌های تند و جلوگیری از نشست مناسب‌تر است و پایداری مهندسی را بهبود می‌بخشد. در واقع هنگام تولید و ساخت ژئوممبران خشن، جهت ایجاد بافت بر روی سطح آن، پس از سرد شدن ورق با اضافه شدن گاز نیتروژن به سطح لایه، موجب به وجود آمدن لایه‌ای خشن و انبساط ورق می‌شود.
نصب و حمل و نقل
برای انتقال و نگهداری این نوع ورق باید دقت بالایی داشت. انتقال رول‌ها از طریق حمل با کامیون و براساس درخواست مشتری انجام می‌شود و در حین جابجایی از تسمه‌های با استحکام کافی استفاده می‌شود. ورق ژئوممبران را باید در سطحی صاف بدون رطوبت و در دمای معمولی نگهداری کنید. از تماس اجسام نوک نیز با ورق‌ها که احتمال سوراخ کردن ژئوممبران را دارند دوری کنید. نحوه نصب آنها این گونه است که در هر مرحله جوشکاری، دو خط جوش ایجاد می‌نماید. جنس گوشه‌ها یا محل‌های اتصال لوله‌های ورودی و خروجی باید از جنس پلی اتیلن باشند تا قابلیت جوش خوردن و اتصال به ورق ژئوممبران را داشته باشند. عملیات جوشکاری دستی با دستگاه اکسترودر و سشوار صنعتی استفاده خواهد شد.
قیمت ورق ژئوممبران
همانطور که اشاره شد ژئوممبران از انواع مختلفی برخوردار است که قیمت آنها نیز متفاوت است. قیمت ژئوممبران براساس نوع مواد اولیه و مرغوب بودن تعیین می‌شود. با توجه به نوع مصرف، قیمت ژئوممبران مشخص می‌شود. ضخامت و ابعاد و اندازه این ورق‌ها نیز از عوامل مهم در تعیین قیمت نهایی است. همچنین کیفیت نهایی محصول جزء عواملی است که قیمت نیز به آن بستگی دارد. نوع نصب و تجهیزات و اتصالات مورد نیاز برای نصب و اجراء آنها نیز موجب تغییر قیمت ژئوممبران می‌گردد.
عوامل موثر بر قیمت ورق ژئوممبران
قیمت ورق ژئوممبران تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار می‌گیرد. برخی از این عوامل عبارتند از:
- نوع مواد
نوع مواد استفاده شده در تولید ورق ژئوممبران از اهمیت بالایی برخوردار است. موادی همچون پلی‌وینیل کلراید (PVC)، الاستومرها (EPDM) و پلی اتیلن سنگین (HDPE) می‌توانند تأثیر زیادی بر قیمت این ورق‌ها داشته باشند. هر کدام از این مواد قیمت و خواص متفاوتی دارند.
- ضخامت ورق
ضخامت ورق ژئوممبران نیز بر قیمت آن تأثیرگذار است. ورقهای با ضخامت بالاتر معمولاً هزینه بیشتری دارند. انتخاب ضخامت صحیح ورق نیازمند توجه به نیازها و شرایط خاص پروژه است.
- ابعاد ورق
ابعاد فیزیکی ژئوممبران نیز می‌تواند بر قیمت این ورق‌ها تأثیرگذار باشد. ورقهای بزرگتر معمولاً قیمت بیشتری دارند. همچنین، ابعاد ورق ممکن است بر ترانشه بندی و هزینه‌های حمل و نقل تأثیر بگذارد.
- کیفیت و استاندارد
کیفیت و استاندارد ورق ژئوممبران نیز می‌تواند در تعیین قیمت آن نقش داشته باشد. ورقهای با کیفیت بالا و مطابق با استانداردهای صنعتی معمولاً قیمت بیشتری دارند.
- مقدار سفارش
مقدار ورق ژئوممبران سفارش داده شده نیز می‌تواند در قیمت آن تأثیرگذار باشد.
- بازار و نرخ ارز
شرایط بازار و نرخ ارز نیز می‌توانند در تعیین قیمت ورق ژئوممبران تأثیرگذار باشند. تغییرات در عرضه و تقاضا و نرخ ارز ممکن است بر قیمت آن تأثیر بگذارد. جهت دریافت قیمت به روز ورق ژئوممبران می‌توانید با کارشناسان شرکت پایپ ایران تماس حاصل فرمایید تا علاوه بر قیمت این ورق‌ها، اصلاعات و مشخصات دقیقی از آنها بدست آورید.