سپتیک تانک چیست؟ هر آنچه که باید در مورد سپتیک تانک بدانید:
استفاده از سپتیک تانک، ابتدایی ترین مرحله پالایش و تصفیه فاضلابهای بهداشتی محسوب میشود. درحقیقت سپتیک تانک با فراهم کردن محیطی برای آرام سازی جریان، مرحله اول تصفیه فاضلاب بهداشتی را برای سیستمهای فاضلاب داخلی و یا غیرمتمرکز انجام می دهد. سپتیک تانک قادر است تا 45 درصد از آلودگیهای بیولوژیکی (BOD5) فاضلاب بهداشتی را حذف کند. عملکرد مهم دیگر گندانبار (Septic Tank) ذخیره و نگهداری مواد جامد انباشته شده است.
سپتیک تانک یک مخزن به شکل مستطیل و یا استوانه ای است که از بتن، فایبرگلاس و یا پلی اتیلن ساخته می شود. این دستگاه در زمین دفن میشود و فاضلاب بهداشتی در آن انباشته می شود. مواد سنگین و جامد در کف آن ته نشین شده و مواد سبک تر (مثل روغن و چربیها) در سطح تجمع می کنند. مابین مواد سنگین ته نشین شده و سبک سرباره، پساب شفاف قرار میگیرد که در مقایسه با فاضلاب ورودی، شفاف تر است. البته قابلیت نصب این مخازن به صورت زمینی و هوایی نیز وجود دارد. نهایتاَ جریانات فاضلابی موجود در مخزن سپتیک، وارد مرحله بعدی تصفیه و یا وارد چاههای جذبی میشود.
ضرورت خرید سپتیک تانک
درصورت استفاده از سپتیک تانک در تصفیه فاضلاب، بیش از ۵۰ درصد از بار آلودگی بیولوژیکی توسط باکتریهای بیهوازی کاهش یافته است. محاسن استفاده از مخزن سپتیک فاضلاب اعم از نمونه پلی اتیلنی یا فایبرگلاس، به شرح زیر است:
- ممانعت از کاهش نفوذ پذیری یا راندمان جذبی چاه فاضلاب و جلوگیری از پر شدن زودهنگام چاه فاضلاب
- عدم انتشار رطوبت در اطراف سپتیک تانک یا انباره تعفن یا ایمهاف تانکهای بتنی
- کاهش نیتریت در منابع و چاه های آب زیر زمینی
- جلوگیری از انتشار بوی نامطبوع با تعبیه ونت خروجی گازهای متان، آمونیاک و سولفید هیدروژن
امروزه خرید سپتیک تانک فاضلاب جهت جلوگیری از پخش فاضلاب جامد درون خاک و گرفتگی دیواره چاه جذبی، اجتناب ناپذیر می باشد.
مکانیزم عملکرد سپتیک تانک
اکثر سپتیک تانک های مورد استفاده در صنایع و کارگاهها، به صورت دو انباره طراحی می گردند. بههمین دلیل به سراغ تشریح عملکرد مخازن سپتیک دو انباره خواهیم رفت. ابتدا جریان فاضلاب از طریق لولههای ورودی وارد مخزن اولیه سیستم گند انبار می شود. همواره باید لولههای ورودی را کنترل کنید تا دچار گرفتگی نشده نباشند. مکانیزم خاص این دستگاهها باعث کاهش سرعت جریان فاضلاب ورودی می شود؛ درنتیجه از تلاطم فاضلابهای ورودی کم شده و اصطلاحاً فاضلاب به آرامش نسبی می رسد. بدین ترتیب، لایههای روغن و چربی، پساب مایع و ذرات جامد و مواد سنگین از هم جدا می شوند.
پس از به آرامش رسیدن فاضلاب ورودی، چربی و روغن (شبیه به کف) در بخش بالایی مخزن سپتیک تانک تشکیل انباشته می شود. همچنین پساب مایع نیز در لایههای میانی تشکیل شده و ذرات سنگین تر و تکههای جامد در کف مخزن ته نشین می شود. سپس هتروتروف ها یا همان باکتریهای بیهوازی موجود در لجن فعال، شروع به تجزیه مواد جامد آلی می کنند. پساب شفاف از قسمت وسط دیواره جدا کننده (حفره ارتباطی بین مخزن اول و دوم) عبور کرده و وارد انباره دوم می شود. دیواره میانی یا بافل از ورود ذرات جامد به انباره دوم جلوگیری می کند. با این حال ممکن است بخشی از ذرات بسیار کوچک، بههمراه پساب شفاف به انباره دوم منتقل شود.
قیمت سپتیک تانک
همانگونه که پیشتر نیز عنوان شد، مولفههایی همچون جنس بدنه، ظرفیت و شرایط نصب (دفنی یا غیر دفنی) سپتیک تانک در قیمت گذاری تاثیر گذار است. علاوه بر این قیمت مخازن سپتیک تابعی از قیمت روز مواد اولیه است. بدین منظور توصیه می کنیم جهت اطلاع از آخرین قیمت سپتیک تانک، با کارشناسان واحد فروش شرکت پایپ ایران تماس بگیرید.
بطورکلی به یاد داشته باشید که:
برای نمونههای پلی اتیلنی با ظرفیت مخزن ۲ متر مکعب، قیمت ۹ میلیون تومان درنظر گرفته شده است. هزینه ساخت سپتیک فاضلاب پلی اتیلنی با ظرفیت ۱۲۰ مترمکعب، در حدود۲۸۰ میلیون تومان تخمین زده می شود. قیمت سپتیک تانک فایبر گلاس علیرغم کیفیت برتر از نمونههای بتنی و کیفیت پایین تر نسبت به نمونههای پلی اتیلنی دارای بالاترین قیمت در بین انواع مختلف مخازن سپتیک میباشد. قیمت سپتیک تانک فایبرگلاس از ۱۴ میلیون تومان برای ظرفیت ۲ مترمکعب آغاز و تا ۴۵۰ میلیون تومان برای ظرفیت ۱۲۰ مترمکعب ادامه مییابد.
عوامل موثر بر قیمت سپتیک تانک
پارامترها و عوامل متعددی بر قیمت مخازن سپتیک تاثیر گذارند. مهمترین عوامل تأثیرگذار بر قیمت گندانبارها عبارتند از:
- ظرفیت مخزن (حجم مخزن سپتیک)
- جنس بدنه؛ پلی اتیلن، فایبرگلاس، استیل و . . . (قیمت مخازن پلی اتیلنی بسیار مناسب و مقرون بصرفه تر است)
- میزان تحمل بار ترافیکی (میزان تحمل فشار و بار ترافیکی که از روی سپتیک تردد خواهد کرد)
- تحمل فشار خاک (میزان خاکی که روی آن ریخته خواهد شد)
- شرایط نصب دستگاه گندانبار
- کیفیت اجزا و قطعات مکانیکی
- عمودی یا افقی بودن (قیمت گندانبار عمودی به مراتب کمتر از مدلهای افقی میباشد.)
تاریخچه سپتیک تانک
تاریخ بشر همواره شاهد شیوههای متنوعی در کنترل و دفع جریانات فاضلابی بوده است. از بکارگیری سیستمهایی شبیه به منهول فاضلاب در تمدن بابل بین النهرین؛ تا کانال کشیهای عبور سیالات و جریانات فاضلابی در تخت جمشید. جالب توجه است که اولین بار مخازن گندانبار در ایالات متحده نصب گردید. گرچه در سال ۱۸۷۶ توسط Louis Mouras در فرانسه ثبت اختراع شد. در سال ۱۹۰۵ بافل بعنوان تنظیم کننده جریان در جهت بهره وری بیشتر به آن اضافه شد. اولین بافلها از چوب بلوط ساخته شدند. با شناخت بیشتر صنعتگران و مسئولان شهرهای بزرگ جهان، از سال ۱۹۲۰ استفاده از سپتیک تانک رایج شد.
موارد کاربرد گندانبار
سپتیک تانک معمولاً برای مناطقی مانند روستاها و ویلاهای شخصی که به سیستم فاضلاب شهری متصل نیستند، مورد استفاده قرار میگیرد. توصیه می شود در کاربری هایی همچون؛ واحدهای مسکونی، واحدهای صنعتی، هتلها، آشپزخانهها و رستورانها، مجتمع های فرهنگی و اردوگاهی، مجتمع های تفریحی و . . . از این دستگاه استفاده کنید.
جهت پیش تصفیه فاضلاب، ته نشینی مواد جامد در فاضلاب و حذف چربیها می توان از سپتیک تانک استفاده کرد و از گرفتگی لولهها و سیستم جمع آوری فاضلاب جلوگیری نمود.
انواع مواد مورد استفاده در ساخت مخزن سپتیک
بدنه گندانبارها میتواند بسته به نیاز کارفرمایان و صاحبان کارگاهها و منازل مسکونی، متفاوت باشد. بطور کلی مخزن سپتیک پلی اتیلن، بهترین جنس بدنه برای این تجهیزات است؛ چرا که هم دارای مقاومت شیمیایی و تحمل فشار بالایی است و هم دارای قیمت مناسبی میباشد. البته مدلهای گندانبار فایبرگلاس و بتنی نیز دارای معایب و مزایای زیادی هستند که در ادامه به بررسی اجمالی آنها خواهیم پرداخت.
1- سپتیک تانک پلی اتیلن
سپتیک تانک پلی اتیلن از گرانول پلی اتیلن با چگالی بالا (HDPE) ساخته میشود. در حقیقت یک مخزن یکپارچه و بادوام ایجاد میشود که در برابر خوردگی، اکسیداسیون، ضربه و… مقاوم است. مخزن سپتیک پلی اتیلن در برابر مواد شیمیایی یا گازهایی که ممکن است در خاک یا فاضلاب وجود داشته باشد، مقاومت بالایی دارد. جالب است بدانید که در ساختار این مخازن از مواد آنتی یووی استفاده میشود. مواد «anti uv» بکاررفته در مخزن سپتیک پلی اتیلن، موجب افزایش مقاومت این مخازن (در مقابل اشعههای خورشید) میشود.
مخزن سپتیک پلی اتیلن، مخازن سبکی هستند که نسبت به مخازن بتنی و فایبرگلاس، راحتتر نصب میشوند. یکی از مهمترین مزیتهای این تجهیزات، امکان سفارشیسازی آنها بسته به نیاز مشتری است. سپتیک تانک پلی اتیلن کاملاً آب بند بوده و از هر گونه نشتی و نفوذ مصون است. ضمناً دارای ورودی و خروجی، بافل میانی، ونت هوا، دریچه بازدید جهت بازرسی و دسترسی به داخل سپتیک میباشد. وجود این امکانات و دسترسیها، راه حل ساده و مطمئنی جهت مدیریت فاضلاب و پسابها میباشد.
– مزایای سپتیک تانک پلی اتیلن
به طور کلی میتوان از مزایای سپتیک تانک پلی اتیلن به موارد زیر اشاره کرد:
- مقاومت بالا در برابر ضربه و شکستگی
- سرعت ساخت بسیار بالا و امکان نصب و بهره برداری از آن در کمترین زمان
- مقاومت در برابر مواد شیمیایی و فشارخاک
- دارای مواد آنتی یو وی. (مقاوم در مقابل نور خورشید)
- قابلیت تولید در ابعاد دلخواه، منطبق بر فضای موجود
- بدون نیاز به تجهیزات مکانیکی
- آب بندی کامل بدنه بدلیل استفاده از جوش اکستروژن و عدم انتشار آلودگی
- طول عمر بسیار بالا و گارانتی 50 ساله در مقابل فرسایش و خوردگی
- انعطاف پذیری بالا جهت انتقال و استفاده در سطوح ناهموار
- راحتی حمل و نقل و نصب
- عدم اشغال فضای سایت کارفرما به دلیل دفنی بودن
- بهره برداری آسان بدون نیاز به اپراتور
- قیمت ارزان سپتیک تانک به دلیل نداشتن تجهیزات الکترومکانیکال
- جلوگیری از گرفتگی لولههای فاضلاب و چاههای جذبی به دلیل حذف جامدات و چربی و روغن موجود در فاضلاب
- مقاوم در برابر خوردگی، شکستگی و ترک
- قابلیت نصب و مدفون شدن در هر عمقی
- بهداشتی و غیر سمی بودن
کمتر بودن وزن سپتیک تانک پلی اتیلن و انعطاف پذیری بالا هنگام رانش زمین و وقوع حوادث غیر مترقبه، مخازن سپتیک پلی اتیلنی را نسبت به مدلهای بتنی، به گزینه بهتری برای تصفیه فاضلاب تبدیل نموده است.
2- سپتیک تانک فایبرگلاس
سپتیک تانک فایبرگلاس (FRP Septic Tank) به دلیل وزن پایین، استحکام بالا، خاصیت ضد خوردگی، عدم نشت و نصب آسان، تمام کمبودهای سپتیک تانکهای سنتی را رفع نموده و تبدیل به یکی از مطلوب ترین گزینهها برای جمع آوری فاضلاب شده است. امکان طراحی براساس نیاز مشتری، مقاومت بالا در برابر فشار، صرفه جویی در فضا و دوره ساخت کوتاه از دیگر مزایای سپتیک تانک فایبرگلاس است. قیمت سپتیک فایبرگلاس بیش از 1.5 برابر مدلهای پلی اتیلنی میباشد. ازهمین رو با استقبال کمتری مواجه است.
– مقایسه مخزن سپتیک فایبرگلاس و پلی اتیلن
گندانبارهای فایبرگلاس و پلی اتیلنی، دارای ویژگی های مشابهی هستند؛ بطوریکه اکثر کارشناسان عملکرد این دو جنس مخزن را نسبتاَ یکسان می دانند. بطور کلی در مبحث «تفاوت های سپتیک پلی اتیلن و فایبرگلاس»، ذکر نکات زیر الزامیست:
- سپتیک پلی اتیلن دارای قیمت کمتر در مقایسه با سپتیک فایبرگلاس است.
- مقاومت مخزن فاضلابی فایبرگلاس در برابر اشعه فرابنفش بیشتر است.
- مقاومت اسیدی فایبرگلاس تا حدود اندکی بیشتر از مدلهای پلی اتیلنی میباشد.
- وزن سپتیک تانکهای پلی اتیلنی کمتر است و نصب و جابجایی آنها راحتتر است.
3- سپتیک تانک بتنی
همانطور که از نام این نوع از سپتیک مشخص است، از بتن ساخته میشود که معمولاً دارای یک تا سه انباره است. تعداد انباره ها به حجم فاضلاب و شدت تخلیه بستگی دارد و برای هر پروژه به طور مجزا محاسبه می گردد.
درفاضلاب با حجم بالا، سپتیک سه محفظه ای مناسب است:
- انباره اول:
نقش محفظه اول دریافت و نگهداری فاضلاب است. در این بخش فاضلاب جامد و سنگین ته نشین شده و پساب از آن جدا میشود. همچنین باکتریهای بیهوازی تا حد ممکن مواد جامد را تجزیه میکنند. قسمت تحتانی محفظه اول کاملاً بتنی است و از ورود فاضلاب و آب آلوده به زمین جلوگیری میکند. محفظه اول باید حداقل نیمی از حجم کل سیستم را دارا باشد. (چون بخش ورودی جریان فاضلاب است، حداقل باید شامل 50% از ظرفیت کل مخزن سپتیک باشد.)
- انباره دوم:
محفظه دوم که مخزن زهکشی نامیده میشود و برای تصفیه بیشتر پساب در نظر گرفته میشود. برای انجام این کار میتوان فیلتر اضافی در محفظه نصب کرد که از مخلوط شن و ماسه و یا ماسه و سنگ باشد. کف مخزن دوم نیز با دقت بتن ریزی شده است. برای بهبود کیفیت تصفیه، غالباً مخزن دوم مجهز به سیستم هوادهی است.
- انباره سوم:
درمخزن سوم، پالایش و تصفیه نهایی پساب انجام میشود. با توجه به نوع سیستم، استفاده ازتصفیه از طریق «بستر شن و ماسه ای» امکان پذیر است. این محفظه فاقد کف است و مایع فیلتر شده به داخل زمین جریان مییابد.
– سپتیک تانک بتنی دو قسمتی (دو انباره)
متداول ترین نوع تاسیسات تصفیه مناز شخصی است و ساختاری متشکل از دو مخزن بتنی با ارتفاع ۹۰ سانتی متر و قطر ۷۰ تا ۲۰۰ سانتی متر است. بخش اول آرام سازی و جداسازی فاضلاب را انجام میدهد. مایع (پساب) حاصل از این بخش، بلافاصله به سمت مخزن دوم می رود. سپس از آنجا (از طریق فیلتر شن و ماسه ای) به زمین انتقال مییابد. سرریز آب بین مخازن از طریق لوله عصایی انجام میشود که در ارتفاع مشخصی قرار دارد. بدین گونه که آب با رسیدن به حد مشخصی، شروع به سرریز به مخزن سپتیک دوم میکند. با این روش، امکان انتقال چربی و سایر مواد سرباره به مخزن دوم به شدت کاهش می یابد.
سپتیک تانک دو قسمته در حقیقت استانداردترین نوع سپتیک میباشد. سپتیک تانک (انباره سپتیک یا ایمهاف تانک) ساده ترین نوع تصفیه منازل تک واحدی است که تصفیه مکانیکی (ته نشینی) و تصفیه زیستی با کمک باکتریهای بیهوازی همزمان در آن انجام میگیرد.
به علت کاهش سرعت جریان فاضلاب پس از ورود به سپتیک تانک، قسمتی از مواد معلق به صورت ته نشینی جدا می شود. مواد ته نشین شده به صورت لجن در کف ایمهاف تانک با کمک باکتریهای بیهوازی هضم میشود. از این رو سپتیک هر دو سال یک بار نیاز به تخلیه مواد معدنی غیر قابل هضم خواهد داشت.
برای زلال سازی بهتر فاضلاب، معمولاً سپتیک تانک را از دو یا سه قسمت می سازند. حجم قسمت اول دو برابر قسمت دوم سپتیک تانک است. هدف از اینکار آرام سازی، متعادل سازی و فراهم نمودن شرایط برای ته نشینی مواد جامد در بخش اول و ممانعت از انتقال آنها به بخش دوم است.
فاضلاب بعد از جداسازی مواد جامد از طریق یک سوراخ که در قسمت میانی بافل یا دیواره تعبیه شده است به قسمت دوم منتقل می شود . برای خروج گازهای تولید شده توسط باکتریهای بیهوازی در سپتیک تانک، لوله تهویه یا ونت هوا به قطر 63 میلیمتر در قسمت بالایی مخزن اول ایمهاف تانک تعبیه می شود.
منظور از سپتیک تانک دو قسمته مخزنی است که بوسیله یک دیوایدر یا دیواره میانی به دو قسمت نامساوی بصورت 2/3 و 1/3 تقسیم شده است. ضخامت بدنه سپتیک تانک پلی اتیلن دوجداره حداقل باید 6 سانتیمتر باشد.
– گندانبار بتنی تک محفظه ای
یک مخزن ذخیره سازی است که در آن تصفیه پساب بصورت محدود انجام میشود. عمدتاً این مخازن به عنوان ایستگاه پمپ در سیستم های تصفیه فاضلاب مورد استفاده قرار می گیرند. با اضافه کردن بافل به آن، امکان بهبود عملکرد سیستم وجود دارد.
مزایا و معایب سپتیک پیش ساخته بتنی
عمدتاً محبوبیت سپتیک تانک بتنی به دلیل در دسترس بودن مواد و طراحی ساده آنهاست. ضمناَ جهت نصب به تجهیزات خاصی نیاز ندارند و از استحکام مکانیکی بالایی برخوردارند. وزن زیاد سپتیک بتنی اجازه نمیدهد که آبهای زیر زمینی آن را جابجا کند. با توجه به مقاومت در برابر یخ زدگی محصولات بتنی، میتوان از این مخازن در مناطق مختلف آب و هوایی استفاده کرد. عمده مزیت های سپتیک بتنی عبارتست از:
- سیستم آماده
- نصب آسان
- عدم نیاز به انرژی
- تصفیه دائم
- حفاظت از آب و خاک در طبیعت
- عدم خوردگی از داخل و بیرون
- آب بندی کامل
- استفاده مجدد آب جهت آبیاری فضای سبز و صرفه جوئی در هزینه پرداخت آب
- داشتن محیطی سالم و بهداشتی
- حفظ محیط زیست
- عدم صدمه در حوادثی مانند زلزله (برخلاف سپتیک های بتنی درجا و فایبرگلاس که یا از بین میروند یا آببندی خود را از دست میدهند)
معایب سپتیک تانکهای بتنی
- نیاز به آب بندی دقیق اتصالات بین مخازن
- عدم امکان بکارگیری مدلهای بتنی در مناطق دارای آبیاریهای زیاد و امکان انتشار بوهای نامطبوع. (برخلاف سپتیک تانک پلی اتیلن و فایبرگلاس)
- امکان ترک، نشتی و خوردگی کف و دیوارهها در گذر زمان. (در اثر برخورد مداوم با سیالات شیمیایی و اسیدی)
- وزن بالای مخزن سپتیک بتنی برای حمل و نقل
- و نیاز به بکارگیری تجهیزات و ماشین آلات سنگین به هنگام نصب نصب
محاسبه ابعاد و ظرفیت سپتیک تانک پلی اتیلنی
سپتیک تانک پلی اتیلنی پایپ ایران در ابعاد و ظرفیت های مختلف تولید و عرضه می گردد. برای اطمینان از دستیابی به نتیجه مناسب در مخزن سپتیک، باید حجم آن به درستی محاسبه شود تا بتواند فاضلاب را به خوبی تصفیه کند. در جدول زیر مقادیر سرانه تولید فاضلاب در مکانهای مختلف که برگرفته از کتاب مهندسی فاضلاب متکف است، ذکر گردیده است.
محل | واحد | محدوده تولید فاضلاب (لیتر در روز) | سرانه تولید فاضلاب (لیتر در روز) |
ساختمانهای مسکونی | نفر | 80-150 | 120 |
ویلاهای تفریحی | نفر | 120-200 | 150 |
ساختمانهای اداری با شیفت کاری 8 ساعته | نفر | 30-60 | 50 |
واحدهای صنعتی و کارخانجات با شیفت کاری 8 ساعته | نفر | 30-60 | 50 |
واحدهای صنعتی و کارخانجات با شیفت کاری 8 ساعته با استحمام | نفر | 90-120 | 110 |
کارگاه ساختمانی | نفر | 40-80 | 60 |
سرویس بهداشتی با فلاش تانک | نفر | 12-20 | 15 |
سرویس بهداشتی بدون فلاش تانک | نفر | 5-12 | 7 |
محاسبه ظرفیت مناسب جهت انتخاب سپتیک تانک را می توان از فرمول V = 2000 + C × P انجام داد.
که در این رابطه:
V: حداقل ظرفیت سپتیک تانک بر حسب لیتر
C: سرانه فاضلاب تولیدی هر نفر در شبانه روز بر حسب لیتر
P: تعداد نفرات
نحوه نصب سپتیک تانک
سپتیک تانکها را می توان به صورت زمینی، دفنی و یا هوایی نصب کرد. اما به دلیل اینکه معمولاً تراز لوله ورودی فاضلاب به مخزن سپتیک در زیرزمین است، نصب دفنی بهترین شیوه برای نصب سپتیک تانک میباشد. در شکل زیر به صورت شماتیک نحوه نصب سپتیک تانک به تصویر کشیده شده است.
1- نصب زمینی مخزن سپتیک
یکی از روشهای نصب گندانبار، نصب سطحی یا بر روی زمین می باشد. برای اجرای این روش باید فنداسیون مناسبی را ایجاد نمود (در بخش شیوه دفنی اشاره خواهد شد). اگر شرایط به گونه ای باشد که تابش خورشید مستقیم بوده و گرمای زیادی در محیط باشد، باید حتما از یک سایه بان استفاده کرد.
2- نصب هوایی گندانبار
نصب هوایی سپتیک تانک به فنداسیون بتنی یا فولادی نیاز دارد؛ فنداسیونی که تحمل وزن سپتیک را داشته باشد. درواقع بمنظور نصب هوایی این تجهیزات، پس از اجرای فونداسیون، به سازههای پایه دار فولادی نیاز خواهید داشت. مهمترین مزیت نصب هوایی مخازن سپتیک، عدم اشغال فضای محل پروژه است. چرا که میتوان از فضای خالی زیرین سازههای فولادی استفاده نمود.
3- نصب دفنی سپتیک تانک
برای نصب سپتیک تانک به شیوه دفنی، باید به محاسبه دقیق حجم گندانبار و همینطور نیروهایی که از خاک موجود در اطراف و بالای مخزن سپتیک بر آن وارد میشود، توجه کرد. اگر مقاومت کافی گندانبار به درستی و دقیق مشخص و تعیین نشود، شکستگی و نشتی این مخازن دور از انتظار نیست؛ زیرا ممکن است به علت اعمال بارهای وارده به مخزن سپتیک، دچار تغییر شکل گردد. هنگامی که خروجی پساب سپتیک تانک قرار است وارد زمین یا خاک گردد، زمین مورد نظر میبایست حداقل ۱۰ متر از ساختمان و حداقل ۳۰ متر از چاههای آب دور باشد.
مراحل نصب دفنی سپتیک پلی اتیلن
زمینی که قرار است سپتیک تانک در آن نصب شود، میبایست طوری حفاری شود که:
- طول و عرض آن حدود یک متر از ابعاد مخزن SEPTIC بیشتر باشد.
- عمق آن هم به اندازه مجموع ارتفاع سپتیک و لوله ورودی آن باشد.
نکته دیگری که باید به آن توجه شود این است که هنگام حفاری برای جلوگیری از ریزش خاک، باید دیواره ها دارای شیب باشند. توجه داشته باشید که:
قبل از نصب سپتیک تانک، باید دقت کرد که اگر زمین مقاومت کافی و لازم را ندارد، باید یک لایه بتن با عیار حداقل ۱۵۰ کیلوگرم بر متر مکعب در کف گودی به صورت کاملاً تراز اجرا شود. سپس فنداسیون به ضخامت ۲۰ سانتیمتر و از نوع آرماتور بندی شده اجرا شود. ابعاد فنداسیون باید از هر طرف به اندازه ۵۰ سانتیمتر از طول و عرض سپتیک بیشتر باشد.
سپس گندانبار را با استفاده از قلابهای مخصوص و همچنین جرثقیل در گودی قرار میدهند. درمرحله بعد، پس از قرار دادن سپتیک تانک در گودی باید لولههای وروردی و خروجی و خروجی گاز را به یکدیگر متصل کرد. خاک باقیمانده از گودبرداری را میبایست الک کرد تا هیچگونه سنگ ریزهای در آن وجود نداشته باشد.
خاک باقی مانده از گود برداری را می توان به روش دستی یا با کمک وسایل مکانیکی در اطراف سپتیک تانک ریخت. دقت کنید که خاک به صورت مستقیم بر روی سپتیک تانک نباید ریخته شود. بلکه باید در فضای بین مخزن و دیواره گود پاشیده شود.
فرآیندهای بیولوژیکی و شیمیایی درون سپتیک
فرآیندهای بیولوژیکی و باکتریهای بیهوازی در محیط سپتیک در غیاب اکسیژن هضم جزئی برخی از اجزای فاضلاب را فراهم میکند. این فرآیند کند، ناقص و تولید کننده بو خواهد بود.
فعالیت باکتریهای بیهوازی باعث ایجاد گاز (هیدوژن سولفید، متان، دی اکسید کربن و…) در سپتیک تانک میشود که ممکن است خطراتی را برای پرسنل دربر داشته باشد. حباب این گازها میتواند باعث معلق شدن مجدد مواد جامد و افزایش غلظت کل مواد جامد (TSS) در منطقه شفاف شود که در نهایت مواد معلق بیشتری با پساب از سیستم خارج خواهد شد. برای جلوگیری از این مشکلات، خروجی برای این گازها در مخازن سپتیکی تعبیه میشود.
سپتیک تانک مانند یک استخر ته نشینی عمل میکند. یعنی مواد جامد سنگین به پایین و روغن هم به بالای میروند. پساب به قسمت زهکشی و یا سیستم تصفیه فاضلاب وارد میشود. در صورتی که پساب به سیستم زهکشی تخلیه شود، باکتریهای هوازی در ماسه و خاک تجزیه کامل مواد موجود در پساب را انجام میدهند. بنابراین آب تمیز به سمت سفرههای آب زیر زمینی میرود. یعنی با استفاده از آن میتوان از آلوده شدن آبهای زیر زمینی جلوگیری کرد.
سپتیک تانک اگر به درستی طراحی و ساخته شده باشد، فقط گاه به گاه نیاز به پمپاژ جهت تخلیه لجن و فاضلاب ته نشین شده از مخزن را دارد. پیشنهاد مینمائیم صفحه چربی گیر را نیز مشاهده فرمائید.
تأثیر نصب ونت هوا در مخزن سپتیک
تجزیه لجنهای زاید، مواد جامد و چربیهای جریان فاضلابی بر عهدهی باکتریهای بیهوازی میباشد. روند تجزیهی این لایهها، همواره با تولید گاز همراه است که در درون مخزن جمع و متراکم می شود. چنانچه تجمع این گازها در سپتیک تانکها بیش از حد مجاز شود، احتمال انفجار و ترکیدن دستگاه زیاد خواهد بود!!. بنابراین در چنین شرایطی، لزوم نصب «لوله ونت هوا»، بیش از پیش احساس می شود. درحقیقت گازهای متراکم شدهی فرآیند تجزیه، به راحتی از طریق ونت هوا به بیرون از دستگاه منتقل می گردد.
نکته: نصب ونت هوا چندان هزینه بردار نیست. اما چنانچه از این قطعات مکانیکی استفاده نشود، احتمال وارد آمدن ضررهای هنگفت به کارفرمایان به شدت افزایش مییابد!
اصول نگهداری گندانبار
- هر یک یا دو سال یکبار، نسبت به بازرسی سیستم سپتیک تانک اقدام نمایید.
- بسته به اندازه مخزن و مقدار فاضلاب ورودی، هر ۳ تا ۵ سال باید تخلیه انجام شود.
- به هنگام تخلیه، مواظب باشید که تمام لجن فعال را تخلیه نکنید. باکتریهای بیهوازی در لجنهای فعال زیست می کنند و بدون وجود باکتریهای بیهوازی، عملکرد تجزیه دستگاه بطور کامل دچار اختلال میشود!
- جهت کاهش آب ورودی به سیستم، مصرف آب را باید مدیریت نمود.
- باید از ورود تفاله قهوه، بستر حیوانات خانگی، پوشک بچه، دستمال کاغذی، فیلتر سیگار، نخ دندان و… به سیستم سپتیک تانک جلوگیری شود. این موارد علاوه بر ایجاد اختلال در فرآیند جداسازی پساب شفاف، موجب انسداد لولههای مخزن سپتیک نیز می شود!
- با ورود مواد شوینده قوی و آنتی باکتریال به درون سپتیک تانک، عملکرد سیستم دچار اختلال خواهد شد. مواد آنتی باکتریال میتوانند موجب از بین رفتن باکتریهای بیهوازی شوند!
- نشتی شیر آلات و سیستم لوله کشی دائماَ چک شده و در صورت نیاز برطرف گردد. با گذشت زمان، آنها میتوانند صدها گالن آب اضافی به سپتیک تانک وارد کنند.
- محل دفن و نصب این سیستمها باید به گونه ای انتخاب شود که از حوضچهها و سایر آبهای زیر زمینی دور باشند.
- حداقل عبور وسایل نقلیه سنگین از روی مخازن دفنی وجود داشته باشد. وارد آمدن بارهای ترافیکی بر روی دستگاه، میتواند موجب اختلال و کاهش عمر گندانبار شود!
اجزای سپتیک تانک
سپتیک تانک از اجزای مختلفی تشکیل شده است. از اجزای مهم هر مخزن سپتیک، میتوان به موارد زیر اشاره داشت:
- ورودی فاضلاب: شامل لوله و سه راهی ورودی است.
- مخزن اولیه : این بخش حدود ۷۰ درصد از کل حجم مخزن را شامل میشود. آرام سازی و تفکیک اصلی فاضلاب در این قسمت انجام میشود.
- دیواره میانی: این دیواره سپتیک تانک را به دو قسمت تقسیم میکند. (از ورود چربی و روغن به قسمت دوم مخزن جلوگیری میکند.)
- مخزن ثانویه (منطقه زلال سازی): شامل ۳۰ درصد از حجم کل مخزن سپتیک میباشد و محل جمع آوری پساب تصفیه شده در قسمت اولیه سپتیک تانک است. این مخزن فرصت بیشتری برای تصفیه بهتر در اختیار پساب میگذارد.
- ونت هوا: دریچهای جهت خروج گازهای تولیدی توسط باکتریهای بیهوازی در هنگام تجزیه فاضلاب است.
- دریچه بازدید: دریچههای بازدید با قطر آدم رو (معمولا ۶۰۰ میلیمتر) برای دسترسی به درون سپتیک تانک و بازرسی دوره ای تعبیه میشوند.
- خروجی فاضلاب: لوله ی خروجی که توسط آن پساب با حداقل ذرات جامد از سپتیک تانک خارج شده و برای تصفیه بیشتر به سیستم تصفیه فاضلاب یا چاه جذبی وارد میشود.
بطورکلی سیستم ورودی فاضلاب (شامل لوله و بافل ورودی و مخزن اولیه) معمولاً حدود ۷۰ درصد حجم کل گندانبار را به خود اختصاص داده است. همچنین مخزن زلال سازی که حدود ۳۰ درصد حجم کل گندانبار فاضلاب را شامل میشود. مخازن زلال سازی فاضلاب، عاری از مواد قابل ته نشینی میباشند.
بافل مخزن سپتیک
بافل یا غربالگر پساب در نزدیکی خروجی طوری طراحی میشود که از ورود جامدات شناور و یا جامدات قابل حل به پساب خروجی جلوگیری کند. ایجاد جریان شدید و تلاطم در سپتیک تانک، روند جداسازی لایههای فاضلابی را دچار مشکل خواهد کرد. بنابراین حجم مخزن و سایز و شکل بافل به گونه ای طراحی میشود که تلاطمها به حداقل برسد.
درواقع بافلها نوعی لوله ورودی و خروجی 90 درجه هستند که کنترل شدت جریان سیالها را بر عهده دارند. تولید این لولهها به شکل 90 درجه، موجب کاهش فشار و هیجان پسابها میشود. همچنین با کاهش سرعت ورود و خروج فاضلابها، شرایط را برای آرامش ابتدایی فاضلاب و خروج بدون گاز و فشار پساب فراهم میکند.
خرید سپتیک تانک و محیط زیست
ورود فاضلاب آلوده به محیط زیست خطراتی را در پی خواهد داشت و می تواند سلامت گیاهان و حیوانات را تهدید کند. همچنین بوی نامطبوع آن نیز بسیار ناخوشایند خواهد بود. با استفاده از سیستم سپتیک تانک، فاضلاب تصفیه اولیه شده و با آلودگی بسیار کمتر وارد محیط زیست میشود. بنابرراین دیگر نگرانی بابت آلوده شدن حوضچههای زیر زمینی آب با فاضلاب وجود نخواهد داشت. علاوه بر این، سپتیک تانک پلی اتیلن (HDPE) تا حدود 50سال عمر کرده و قابلیت بازیافت نیز دارند.
بیاد داشته باشید که مخزن سپتیک میتواند تا 60 الی 70% از آلودگیهای جریانات فاضلابی را حذف کند. درنتیجه حداقل 30 درصد از آلودگیهای این سیالات باقی میماند. بههمین منظور است که اکیداَ توصیه میشود از پساب خروجی این تجهیزات در آبیاریهای شهری استفاده نشود و به چاههای جذبی یا تصفیه خانههای شهری (بمنظور تصفیه کامل فاضلاب) هدایت گردد.
راهکارهای افزایش راندمان سپتیک تانک
- مصرف پاک کنندههای قوی را به حداقل برسانید. استفاده بیش از حد از شویندههای قوی، باکتریهای داخل سپتیک تانک را ازبین میبرد.
- از مواد شیمیایی خطرناک اجتناب کنید. روغن جلا، تینر، روغن موتور، بنزین و مواد شیمیایی مشابه میتوانند سیستم را خراب کنند و برای آبهای زیرزمینی خطرناک هستند.
- برنامه ریزی منظم پمپاژ سپتیک تانک بسیار مهم است. با تجمع مواد جامد در سیستم سپتیک، کاهش ته نشینی مواد جامد و افزایش احتمال اتصال کوتاه و کاهش درمان وجود دارد. اگر سیستم خود را به طور منظم پمپاژ کنید، راندمان افزایش یافته و طول عمر سیستم سپتیک را افزایش میدهید.
- سوابق دقیق داشته باشید. ثبت سوابق دقیق در مورد سیستم مخزن سپتیک از جمله سابقه پمپاژ، سابقه نگهداری، نقشههای به روز شده از محل سیستم سپتیک بسیار مهم است. (انجام تعمیر و نگهداری سیستم سپتیک را راحت میکند)
- توالت و اتصالات را جهت نشتی چک کنید.
- برای شیرهای آب از aerators و برای دوشها از نازلهای کاهش دهنده استفاده کنید.
- برای لباسشویی کوچک از آب کمتری استفاده نمایید.
- اجازه دهید ماشین ظرفشویی پر شود و بعد از آن استفاده کنید.
- درختان را از سپتیک تانک دور نگه دارید. برای از بین بردن آسیبهای احتمالی، فاصله حداقلی 5.30 متر را بین سپتیک و درخت درنظر بگیرید. درختان با ریشه تهاجمیمانند درخت بید از سیستم دورتر باشند.
10. هیچگاه فضولات حیوانی، پوشک، نوار بهداشتی، دستمال توالت، دستمال کاغذی، تفاله قهوه و یا ته سیگار را به فاضلاب نفرستید. آنها در کمترین زمان مخزن را مسدود خواهند کرد.
11. از سیستم دفع زباله هوشمندانه استفاده کنید. هرچه زبالهها را به قطعات کوچکتر تبدیل کنید، هضم آنها برای سیستم راحت تر خواهد بود.
هنگامی فاضلاب دارای آلودگیهای خطرناک و مضر برای محیط زیست و انسان است، استفاده از مخزن سپتیک برای تصفیه فاضلاب بسیار ضروری و مهم است. گندانبار بدون شک یکی از مقرون بصرفهترین و مطمئن ترین سیستمهای تصفیه فاضلاب شهری و خانگی است.
بهبود عملكرد مخزن سپتیک فاضلاب
- استفاده از آب داغ به جاي استفاده از مواد شيميائي؛ جهت بازنمودن مسير فاضلاب مسدود شده
- پیشگیری از عبور خودروي سنگين روي سپتيك تانك به دفعات مكرر
- جلوگیری از ورود اشيا غير قابل تجزيه مانند پلاستيك و…
- از ورود رنگ، روغن موتور، سموم،كود شيمايي و مواد شيميائي جلوگیری شود.
عوامل موثر بر طول عمر سپتیک تانک
ماندگاری و طول عمر سپتیک تانک به عوامل مختلفی بستگی دارد:
- اگر مواد اولیه به کار رفته در دستگاه، از بهترین و مرغوب ترین مواد اولیه باشد، باعث افزایش طول عمر سپتیک تانک میشود.
- کیفیت ساخت و آب بندی
- جنس بدنه. (مشخصاَ طول عمر مدلهای فایبرگلاسی و پلی اتیلنی، بیشتر از سپتیکهای بتنی است.)
- از فاکتورهای مهم دیگر میتوان به شرایط خاک و نگهداری اشاره کرد. چنانچه طبق استانداردها به نگهداری مخازن سپتیک بپردازید، به راحتی میتوانید دهها سال به طول عمر این سیستمها اضافه کنید.
- همچنین نصب صحیح سپتیک تانک باعث افزایش طول عمر آن وبهبود عملکرد مخزن گندانبار میشود. عبور ماشین آلات ترافیکی نیز در طول عمر این مخازن موثر است. جالب است بدانید که این مخازن در شرایط مناسب میتوانند تا ۴۰یا ۵۰ سال و حتی بیشتر عمر کنند.
موارد نشان دهنده مشکل سپتیک تانک
از ویژگیهای مهم سپتیک تانک پایپ ایران این است که به دلیل استفاده از مواد اولیه مرغوب و با کیفیت، طول عمر بالا و مفیدی دارد و به هیچ وجه نیازی به تعویض و تعمیر ندارد. چند مورد از علائم متداول برای از کار افتادن و اشکالات سیستم سپتیک عبارتست از:
- یکی از دلایل نشان دهنده مشکل در سپتیک تانک این است که فاضلاب خام ممکن است دوباره به داخل سرویس بهداشتی برگردد. یا ممکن است بوی بد و صدا ایجاد کند. همینطور امکان دارد که تخیله به شکل صحیح و درست انجام نشود.
- اگر میزان زیادی از مواد جامد در مخزن اولیه (ته نشینی) وجود داشته باشد، ممکن است این مواد جامد خوب تجزیه نشوند.
- از عوامل نشان دهنده مشکل سپتیک تانک این است که در مواقعی که باران میبارد در محوطه دفن مخزن سپتیک شما گودالهایی ایجاد شود.
- چنانچه مخزن گندانبار شما به درستی فاضلاب را دفع نکند، از عوامل نشان دهنده مشکل سپتیک میباشد. آب چاه آلوده، عامل دیگری است که خبر از خرابی این سیستمها میدهد.
خرید سپتیک تانک باکیفیت از مجموعه پایپ ایران
شرکت صنعتی پایپ ایران، با تجربهی سالها حضور قدرتمند در بالاترین سطح طراحی و تولید محصولات صنعتی، تمرکز خود را بر روی ساخت چندین ردهی مختلف از تجهیزات صنعتی معطوف نموده است:
- تجهیزات تصفیه ساز. (سپتیک تانک پلی اتیلن، فایبرگلاس و مخزن سپتیک بتنی پیش ساخته، چربی گیر، ژئوممبران)
- انواع لوله. (لولههای مانیسمان، کاروگیت، لوله پلی اتیلن، grp، لوله پنج لایه، لوله پلیکا، زهکش و…)
- مخزن اسید. (انوع مخزن فایبرگلاس، مخزن اسید پلی اتیلن، پلی پروپیلن، مخازن استیل و…)
- منهول. (منهول پلی اتیلن فاضلاب، دریچه منهول کامپوزیت، اتصالات پلی اتیلن، نوار تیپ، شوتینگ زباله)
بایستی بدانید که شرایط گستردگی محصولات گروه صنعتی پایپ ایران، با توجه به حضور تیمی از نخبگان صنعتی کشور، استفاده از آزمایشگاهها و خطوط تولید دقیق و در کلاس جهانی، بهره گیری از استانداردهای بین المللی و مواد اولیه باکیفیت فراهم شده است. بنابراین به منظور دریافت آخرین قیمت و شرایط خرید سپتیک تانک پلی اتیلن و فایبرگلاس و دیگر تجهیزات صنعتی، با متخصصان واحد مشاوره و فروش شرکت معتبر پایپ ایران تماس حاصل نمایید.