دریچه منهول فاضلاب چیست؟
دریچه منهول فاضلاب، یکی از تجهیزات بسیار پراهمیت برای خطوط انتقال فاضلاب و نقاط نصب و دسترسی منهولها محسوب میشود. بطوریکه با خرید و نصب درب منهول (آدمرو)، از صدمات و خطرات سقوط انسان‌ها، اتومبیلها و حتی جانوران به درون این کانالهای عمودی جلوگیری میشود. مشخصاً ایجاد حفره‌های وروی کانال‌ها آدمرو بدون نصب دریچه منهول، بی معنا خواهد بود و بسیار خطرآفرین است. از آنجایی که اجرای شبکه‌های فاضلابی در تمامی اماکن و فضاهای محیطی انجام میشود، لذا مقاومت این دربها با یکدیگر متفاوت است. بعنوان مثال بر اساس وزن عبوری هواپیما و ماشینها، قاعدتاَ دریچه فاضلاب بکاررفته در فرودگاه‌ها باید از مقاومت بسیار بیشتری برخوردار باشد.
همچنین در بحث جنس درب منهول نیز شاهد تنوع بسیار گسترده ای از محصولات هستیم. دریچه‌هایی که از جنسهای مختلفی نظیر: چدن داکتیل، پلی اتیلن، انواع بتن، کامپوزیت و…، امکان تولید دارند. اما این پایان کار تنوع تولید انواع دریچه ادم رو ناست. زیرا این تجهیزات بلحاظ فرم نیز در 4 دسته‌ی مربعی، مستطیلی، بیضی و دایره‌ای طراحی و ساخته میشوند. ابعاد و اندازه‌ی این قطعات نیز بمنظور پوششدهی ورودی منهولهای مختلف (بسته به سایز دهانه)، متفاوت است.
درب منهول چیست؟
منهولها کانالهای عمودی دسترسی به خطوط فاضلاب زیرزمینی هستند که در ابعاد دهانه‌های ورودی مختلفی تولید میشوند. انواع درب منهول یا همان دریچه منهول و آدمرو، بمنظور پوششدهی همین ورودی‌ها نصب میگردد. برای فهم بهتر کاربرد اساسی این دربها، کافیست یک حفره‌ی 80 سانتیمتری کانال فاضلابی را وسط یک خیابان تصور کنید که هیچگونه درپوشی ندارد. چه فاجعه‌هایی ممکن است اتفاق بیفتد.
بطورکلی نصب درب منهول به جهت جلوگیری از:
- سقوط افراد (بخصوص کودکان) به چاه‌های فاضلابی و مخابراتی
- افتادن لاستیک اتومبیلها به درون آن و وارد آمدن خسارات متعدد به ماشینها
- نفوذ گرد و خاک
- نفوذ دائم جانوران موذی به شبکه‌های آدمروی زیرزمینی،
صورت می‌پذیرد. بنابراین لزوم خرید دریچه آدمرو، غیرقابل انکار است و بسیار امنیت آفرین خواهد بود. قطعاَ در هنگام رانندگی در معابر شهری، در فواصل معینی برخورد لاستیک‌هایتان را با سطوح برآمده‌ای حس نموده‌اید. جالب است بدانید که این سطوح برآمده همان دریچه منهول فاضلاب است؛ و بدین معناست که در آن مسیر، شبکه انتقال فاضلاب زیرزمینی و کانالهای آدمرو تأسیسات قرار دارد.
ابعاد و اندازه درب منهول
اندازه و ابعاد درب منهول، باتوجه به حفره‌ی استاندارد کانالهای آدمرو تنظیم و تعیین میشود. بطورکلی بر مبنای فرمهای مختلف در نظر گرفته شده برای این تجهیزات، ابعاد دریچه آدمرو به شرح زیر است:
- انواع دریچه منهول دایره ای
بسته به کانال ادم رو، قطر این تجهیزات میتواند از 40 سانتیمتر تا 90 سانتیمتر باشد. درصورت ثبت سفارش اختصاصی برای منهولهای بزرگ، ابعاد درب آدمرو دایره ای میتواند قطر 100 الی 120 سانتیمتری نیز داشته باشد. (خطوط اصلی فاضلاب)
- درب منهول مربعی
تجهیزات سرپوش مربعی بیشتر در خیابانها، پیاده‌روها و برخی معابر گذرگاهی پیاده-سواره مورد استفاده قرار میگیرد. ابعاد این مدلها نیز به مانند دربهای دایره‌ای در 6 سایز: 40*40، 50*50، 60*60، 70*70، 80*80 و 90*90 cm طراحی و ساخته میشود.
- دریچه کنتور آب مستطیلی
مدلهای مستطیلی غالباَ به عنوان دریچه کنتور آب شناخته میشوند. زیرا در گذشته دربهای کنتورها و محفظه‌ی شیرآلات شرکت آب و فاضلاب در خانه‌ها، دارای درپوش مستطیلی بود. ابعاد دریچه آدمرو مستطیلی میتواند دراضلاع 40 تا 90 سانتیمتر و بسته به نیاز پروژه و کارفرمایان، متفاوت باشد. (مثلاَ ابعاد درب و طوقه منهول، 40*90، 50*90، 40*70، 60*80، 36.5*83 سانتیمتر و… طراحی گردد).
- مدلهای دریچه فاضلاب بیضی
انواع دریچه‌های فاضلاب بیضی بسیار کم کاربرد هستند. چراکه حفر کانالهای ادم‌رو بصورت بیضی بسیار سخت و وقتگیر است و نصب این تجهیزات صرفاَ در مواقع خاص عملیاتی و محدودیتهای فیزیکی صورت میگیرد. معمولاَ ابعاد درنظر گرفته شده برای این نوع درب آدمرو، بین 20 تا 50 سانتیمتر است.
میزان مقاومت دریچه منهول
پیشتر نیز عنوان شد که بسته به محل استفاده، طراحی و تولید درب منهول در انواع استاندارد مقاومتی انجام میشود. لذا مجریان پروژه‌ها بایستی با علائم اختصاری مربوط به انواع دریچه آدمرو آشنایی داشته باشند:
- استاندارد مقاومت A15: بدین معنی که تا 1.5 تن، قابلیت تحمل بار ترافیکی را دارند. بنابراین جهت استفاده در پیاده‌روها و پیست‌های دوچرخه سواری بکار می‌روند. اینگونه درب منهول A15، دارای سوراخهای متعددی بمنظور بسته و باز شدن مکرر و نفوذ آبهای سطحی به درون منهولها است.
- دریچه‌های B125: درجه مقاومتی این نوع درب آدمرو، در رده‌ی متوسط و میزان تحمل بارهای ترافیکی تا 12.5 تن دسته بندی میشود. به‌همین دلیل برای قرارگیری در معابر با عبور و تردد اتومبیلهای سبک شهری و روستایی مناسب است.
- درب و طوقه منهول C250: تحمل ترافیکی تا 25 تن و مختص فضاهای شهری و روستایی با تردد ماشینهای با وزن میان رده. (و همچنین تردد با مقدار کم ماشینهای سنگین).
- درب منهول D400 و E600: انواع دریچه فاضلاب ادم رو D400 و E600 به ترتیب دارای تحمل بار ترافیکی تا 40 تن و 60 تن هستند. بدین ترتیب گزینه ای بسیار مناسب برای جاده‌های ترانزیتی و اتوبانهای مخصوص عبور ماشینهای سنگین بشمار می‌روند. مراکز بارگیری بزرگ و گمرکها نیز ملزم به استفاده از همین مدلهای درب آدمرو هستند.
- مدلهای دریچه فاضلاب F900: نصب در باندهای پروازی و فرودگاه‌های بزرگ و کوچک کشور.
کاربرد درب منهول (دریچه آدمرو)
کاربردهای مختلفی برای درب منهول یا همان دریچه ادم رو ذکر میشود. اما نکته اینجاست که تمامی کاربردهای این محصولات، بسیار واجب بوده و هیچکدام تشریفاتی نیستند. ازهمین رو خرید درب آدمرو معمولاَ با حساسیت زیادی صورت می پذیرد. از مهمترین کاربردهای این تجهیزات میتوان به موارد ذیل اشاره نمود:
- سرپوشی برای کانالهای دسترسی عمودی فاضلاب
- دریچه‌ی مناسب برای چاه‌های جذبی نگهدارنده پساب‌ها
- سرپوش و دریچه کنتور آب
- دریچه فاضلاب برای چاهکهای فاضلابی شهرکی و ویلایی
- درب منهول مراکز آتش نشانی کشور
- دریچه دسترسی به خطوط زیر زمینی برق و مخابرات
- کاورینگ حفره‌های فاضلابی و منهولهای فرودگاه‌های کشور. (مدلهای درب آدمرو F900)
- نصب دریچه فاضلاب برای تأسیسات زیرزمینی نیروگاه‌ها، صنایع پتروشیمی، ذوب و نورد آهن و پالایشگاه‌ها
- پوششدهی حفره‌های بازدید خطوط فاضلابی. (خطوط زیرزمینی عبور نموده از وسط اتوبانها و معابر جاده ای و شهری)
- پوشش تأسیسات مربوط به گاز و نفت
نکته: بکارگیری انواع دریچه منهول رنگارنگ و یا نقاشی شده، میتواند به افزایش زیبایی بصری محیط نیز کمک کند.
انواع جنس درب منهول
مدلهای مختلف درب منهول در یک نگاه از جنسهای متنوعی نظیر:
- پلی اتیلن
- بتنی
- گالوانیزه
- فلزی
- چدنی داکتیل
- چدنی خاکستری
- ترکیب بتن و چدن در درب و طوقه منهول
- کامپوزیت GRP
- نانو کامپوزیت (کامپوزیت سیمانی)
و… طراحی و ساخته میشوند. درادامه به تحلیل و آنالیز ویژگیهای کلیدی هرکدام از مدلهای عنوان شده، خواهیم پرداخت.
دریچه منهول چدن داکتیل
یکی از گونه‌های زیرمجموعه‌آی درب منهول چدنی، مدلهای از جنس چدن داکتیل است. گرچه تنوع رنگی در تولید این مدلها دیده نمیشود. اما کیفیت تولید و درج حروف و خوانایی برند و اطلاعات تولید بر روی دریچه ادم رو چدن داکتیل بالاست. بخاطر داشته باشید که:
تولید دریچه منهول چدن داکتیل در رنگهای متنوع برای زیباسازی شهری، هزینه‌های ساخت را بسیار بالا می‌برد. زیرا باید از لایه‌ها و کاورهای رنگی مقاوم در برابر رطوبت (بر روی این درپوشها) استفاده شود.
فارغ از بحث تنوع رنگ و نیاز به اضافه سازی پوششهای رنگی، این نوع درب آدمرو در تغییرات مداوم هوایی (گرم یا شدیداَ سرد)، مقاومت مناسبی داشته و دفرمگی در آنها رخ نمی دهد.
مزایا و معایب درب منهول چدن داکتیل
تجهیزات طوقه و درب منهول چدن داکتیل دارای مزایا و معایب قابل توجهی است که عبارتند از:
مزایا:
- ایستادگی عالی در برابر گازهای خورنده
- قابل بازیافت بودن و عدم آسیب به طبیعت
- مقاومت قابل توجه در برابر اشعه‌های فرابنفش خورشید
- وزن مناسب. (بطور میانگین حدود 35 kg)
- سهولت در باز و بست نمودن درب آدمرو چدن داکتیل
- برجستگی مناسب برای تردد انسان و خودروها از روی آن
- قیمت نسبتاَ مناسب درب منهول چدن داکتیل
- بسیار منعطف و چکش خوار
معایب:
- امکان بالای سرقت دریچه منهول چدن داکتیل. (بدلیل قابل بازیافت و بازپروری مواد چدنی داکتیل)
- ضعف در برابر رطوبت و احتمال بالای اکسیداسیون
- بدلیل نوع اصطکاک درپوش و قاب کناری، عبور از روی این دربها گاهاَ با تولید صداهای ناخوشایندی همراه خواهد بود!
دریچه آدمرو چدن خاکستری
میزان خلوص در دریچه‌های آدمروی چدن خاکستری، بیشتر از مدلهای چدن داکتیل است. بنابراین استحکام ویژه ای در برابر ضربه و فشار دارند. اما مشکل همیشگی چدنها و بطورکلی اکثر خانواده‌ی فلزها، همراه با درب منهول چدنی خاکستری نیز هست. یعنی مشکلی به نام «زنگ زدگی در تماس مداوم با رطوبت!».
همچنین این مدل دریچه ادم رو در قیاس با مدلهای از جنس چدن داکتیل، بسیار سنگینتر هستند. چنانکه به طور میانگین، وزنی معادل 60 kg دارند. ضمن اینکه به هنگام تولید نیز از تنوع رنگی بالایی برخوردار نیستند!.
ویژگیهای درب منهول چدن خاکستری
بسته به شرایط پروژه‌ها و نیازهای منطقه‌ای، کارفرمایان دست به خرید درب منهول چدن خاکستری می‌زنند. بعنوان مثال در مناطق بسیار گرم و خشک و دارای تابشهای سوزان و یا محیطهای با دمای زیر صفر، خرید دریچه آدمرو چدن خاکستری، میتواند انتخابی مطلوب باشد. پیش از هرگونه خرید این تجهیزات، پیشنهاد میکنیم با ویژگیهای ماهیتی و عملیاتی آنها آشنا شوید:
مزایا:
- ایستادگی قرص و محکم در برابر ضربات وارده
- عملکرد مطلوب در برابر گازهای اسیدی و سیالات گازی و خورنده شیمیایی
- عدم سُر خوردن افراد و ماشینها در هنگام عبور از روی این تجهیزات. (بدلیل اصطکاک کافی)
- مقاومت نسبی در برابر ذوب شدگی و حریق
- سطح صاف رویه‌ی دریچه منهول چدن خاکستری؛ که از سر و صداهای عبور از آن، می‌کاهد.
معایب:
- سنگین بودن و عدم سهولت در جابجایی
- تنوع پایین در تولید
- خوانا نبودن اطلاعات درج شده بر روی انواع درب منهول چدن خاکستری
- افزایش میزان دزدیدن این درپوشها به علت ساخت از مواد قابل بازیافت
- واکنش پذیری در اثر برخورد با آب و رطوبت و اکسیده شدن
- لایه‌های پوششی این دریچه‌های فاضلاب، بطور دائم نیاز به رنگ آمیزی پرهزینه اپوکسی دارند. خود رنگهای اپوکسی نیز پس از مدتی پوسته‌پوسته میشوند!
درپوش فاضلاب چدن بتنی
انواع درب منهول فاضلاب چدنی بتنی با نام «چدن بتن پلیمر نیز شناخته میشوند. دلیل این نامگذاری، ترکیب موثر ماده‌های:
- چدن خاکستری (به عنوان عنصر اصلی این تجهیزات)
- بتن مسلح (بتن عیار بالای تلفیقی با آرماتور)
- و الیاف از جنس پلیمر (تحکیم کننده‌ی هرچه بیشتر برای افزایش میزان مقاومت)،
بمنظور ساخت این قطعات است. مجموعاَ بدلیل چربش مزایای منفی به نکات مثبت، این نوع دریچه آدمرو چندان دارای محبوبیت ناست. البته یکی از مواردی که هنوز موجبات استفاده از این تجهیزات را فراهم آورده، ویژگی «مقاومت عالی در برابر انوار شدید آفتاب» است. بطوریکه گزینه ای مناسب برای نقاط کویری و با تابش شدید است. ضمن اینکه برخلاف انواع درب منهول چدن داکتیل، این درپوشها هیچگونه صدای ناهنجاری را به هنگام عبور از روی آن، تولید نمی‌کنند. حال سوال اینجاست که اما چه دلایلی موجب عدم استفاده‌ی زیاد این دریچه آدمرو چدن بتنی شده است؟!
مزایا و معایب درب منهول چدن بتن پلیمر
درپاسخ به سوال فوق، میتوان از مولفه‌های زیر به عنوان نکات مثبت و منفی انواع درب منهول چدن بتنی نام برد:
مزایا:
- استفاده از کاورینگ 2 لایه‌ی قیر؛ برای افزایش مقاومت درب آدمرو چدن بتنی در مقابل گازهای خورنده
- فرسایش کمتر نسبت به دیگر مدلهای چدنی. (بدلیل استفاده از بتن مسلح و لایه‌های از جنس قیر)
- تهیه مواد اولیه از شرکتهای درون کشور و عدم افزایش سنگین قیمت درب منهول چدنی بتنی.
معایب:
- وجود بتن و دانه‌بندی‌های آن، نفوذپذیری کلری این دربها را افزایش می‌دهد!
- عدم ایستادگی کافی دریچه منهول چدن بتن پلیمر در مقابل واکنشهای دارای سولفات
- برخلاف درپوشهای فاضلابی چدن داکتیل و خاکستری، این تجهیزات در مقابل حالات ذوب و منجمدشدن، مقاومت چندانی ندارند!
- سختی زیاد برای باز نمودن و بستن این دربها
- وزن زیاد و سختی در حمل و نقل دستی. (بطور میانگین بین 73 تا 75 kg)
- رویه‌ی این نوع دریچه منهول، نه تنها تخت نبوده؛ بلکه بصورت محدب طراحی شده‌است. فلذا اصطکاک مناسبی را، چه برای عبور و چه برای باز و بست و تعمیرات داخلی، فراهم نمی‌کند.
- عبارات درج شده بر روی این مدلها، پس از مدتی دیگر قابل خواندن و تشخیص نیستند!. (بدلیل حالات خمیری مندرجات درپوش)
- زنگ زدگی؛ که مشکل همیشگی خانواده‌ی چدنها است.
دریچه منهول کامپوزیت
محبوبترین و مهمترین گزینه‌ی مورد استفاده برای دسترسی کاربریهای آب و فاضلاب، مخابرات و تأسیسات برقی زیرزمینی، درب منهول کامپوزیتی یا دریچه منهول کامپوزیت است. درپوشهای کامپوزیتی یا فایبرگلاس (GRP) متشکل از ترکیبات پلیمری، کلسیم کربنات پروک‌ساید و الیافهای حصیری و شیشه ای مقاوم کننده هستند. ضمن اینکه به این مواد پایه، مواد آنتی یووی و رزین‌های مقاوم کننده افزوده میشود.
به‌همین علت مقاومت ضربه‌ای و فشاری و عدم سایش پذیری در این نوع دربها بسیار بالاست. فرم پذیری گسترده و قابلیت تولید در طیفهای رنگی گسترده، از دیگر ویژگیهای درب آدمرو کامپوزیتی محسوب میشود. اخیراَ استفاده از این قطعات به عنوان دریچه کنتور آب در منازل جدید نیز در حال گسترش است. چرا که فارغ از عمر مفید 30 الی 50 ساله، در برابر اشعه‌های خورشیدی مضر نیز مقاومند. ضمناَ سرقت این دربها معمولاَ گزارش نمیشود. زیرا کامپوزیت فاقد ارزش برای بازیافت ویژه است.
نکته: نیروگاه‌ها و صنایع پتروشیمی کشور نیز که با آبهای سخت و اسیدی سر و کار زیادی دارند، از انواع دریچه منهول کامپوزیت استفاده میکنند. جنس درب و طوقه منهول باید بطور هماهنگ از متریال کامپوزیت باکیفیت باشد.
مزایای درب منهول کامپوزیت GRP
اگر به دنبال دراختیار داشتن دنیایی از مزایا و ویژگیهای کاربردی هستید، مسلماَ خرید درب منهول کامپوزیت به شما پیشنهاد میشود. تجهیزاتی که بواسطه‌ی مزایای فوق العاده‌ی خود، به سرعت جایگزین دیگر جنسهای دریچه آدمرو شدند. البته فراگیری کامپوزیتها در ساخت دیگر تجهیزات صنعتی نظیر سپتیک تانک، منبع آب، مخزن نگهداری اسید، چربی گیر، برج خنک کننده و… نیز دیده میشود که محبوبیت کم‌نظیری را برای این متریالها به هم زده است. از مهمترین ویژگیهای دریچه منهول کامپوزیت میتوان به موارد زیر اشاره داشت:
- ضد اشعه فرابنفش
- ماندگاری عالی
- درصد مقاومت فوق العاده بالا در برابر سیالات و گازهای خورنده اسیدی و شیمیایی
- نسبتاَ سبک. (با میانگین وزن 33 KG، سبکتر از مدلهای چدن داکتیل هستند)
- قابلیت باز و بست نمودن آسان. (طراحی لولایی درب آدمرو کامپوزیت برای ورود کنندگان)
- تحمل ترافیکی و ضربه ای بالا
- قابلیت نصب و خرید درب منهول کامپوزیت برای تمامی اقلیمها و شرایط محیطی مختلف
- امکان تبدیل قفلهای چرخشی دریچه ادم رو کامپوزیت به اهرم بالا برنده. (برای بازنمودن درپوش)
- دریچه فاضلاب فایبرگلاس GRP (درب منهول کامپوزیت) غیررسانا است.
- خوانایی قابل قبول عبارات درج‌شده و کیفیت و ثبات رنگ
- عدم تولید سرو صدا به هنگام عبور افراد و خودروها از روی دریچه فاضلاب GRP
- دریچه منهول کامپوزیتی هیچگونه جذب آبی ندارد.
البته این نوع دریچه فاضلاب دارای معایب محدودی نیز است. اصلی ترین معایب این درپوشها عبارتست از:
- قیمت نسبتاَ بالاتر
- غالباَ برای سیگنالهای امواج رادیویی و ارتباطات مانیتورینگ بازدید زیرزمینی، مشکل ایجاد میکنند. البته این به معنای قطع کامل ارتباطات نیست و انواع دریچه آدمرو کامپوزیت، تنها ایجاد تعارض میکنند.
- نباید به حال خود رها شوند. زیرا به عنوان یک پلاستیک سخت و فشرده، حتی ممکن است تا هزار سال در محیط زیست تجزیه نشوند!!!.
5. درب آدمرو نانو کامپوزیت
نانو کامپوزیت یا کامپوزیت سیمانی، گونه‌ای دیگر از انواع درب منهول است که دارای مزایای قابل توجهی است. جهت خرید دریچه منهول کامپوزیت سیمانی، توجه به نکات زیر بسیار کارآمد خواهد بود:
- به‌منظور بکارگیری این عناصر، معمولاَ سه حالت کلی در تولید مطرح میشود. 1) درب و طوقه منهول از کامپوزیت سیمانی. (کامپوزیت تلفیق یافته و دارای پایه‌ی مواد سیمانی). 2) درب بتنی با فریم کامپوزیت‌سیمانی و 3) ترکیب درب کامپوزیت-سیمانی با قاب از جنس چدن.
- تراکم تلفیق یافته‌ی کامپوزیت و سیمان، ایستادگی قابل توجهی را برای این تجهیزات در مقابل رطوبت آب تا 0.8 درصد ایجاد نموده است.
- درعین همسو بودن با حفظ محیط زیست، از مواد قابل بازیافت تولید نشده‌اند. بنابراین دزدی این دربهای آدمرو هیچگونه سودی برای سارقان نخواهد داشت.
- قیمت درب منهول نانوکامپوزیت مناسب است.
- وزن این دریچه‌ها دارای وزن تقریبی مشابه با چدن داکتیل است. یعنی حدوداَ 35 کیلوگرم که سبک محسوب میشود.
- سطح صاف و وجود برجستگیهای مناسب دریچه منهول نانو کامپوزیت، به اصطکاک استاندارد این تجهیزات کمک نموده است.
- بر روی این دربهای محکم، لایه‌ای از جنس اپوکسی فنولیک تعبیه شده‌است. لذا برای دریچه آدمرو کامپوزیت سیمانی در برابر گازهای اسیدی و خورنده و دیگر عوامل شیمیایی، مقاومت قابل قبولی به ارمغان آمده است.
- بازنمودن و بستن مجدد این تجهیزات بسیار آسان است. (چه بلحاظ وزن و چه بلحاظ ساختار)
- قابلیت تولید این نوع درب آدمرو در کلاسهای باری از A15 تا D400 وجود دارد. (تولید برای پیاده روهایی با کمترین بار ترافیکی تا معابر جاده‌ای مخصوص تردد کامیونها و ماشینهای سنگین)
- عبارات درج‌شده بر روی این تجهیزات، از کیفیت مناسبی برخوردار بوده و ماندگاری عالی خواهد داشت.
- نصب درب منهول کامپوزیت سیمانی، بیشتر برای محیطهای بسیار سرد، کاربردی خواهد بود. البته که در مقابل تابشهای شدید و اشعه‌های مضر فرابنفش نیز عملکرد چشمگیری دارند.
درب منهول پلی اتیلن
تجهیزات پلی اتیلنی، اعم از درب منهول پلی اتیلن، مخزن سپتیک، چربی گیر و… بسیار محبوب هستند. خرید دریچه منهول پلی اتیلن به دلایل زیر، بسیار پرکاربرد و پرتقاضا است:
- بسیار سبک هستند. (با توجه به ساخته شدن از مواد پلیمری)
- اتصالات آن بسیار دقیق است و به وفور یافت میشود.
- مدلهای درب آدمرو پلی اتیلن نصب سریعی دارند.
- مناسب برای دریچه فاضلابها و دریچه کنتور آب است.
- درصد چقرمگی بالا
- مقاومت مکانیکی و هیدرولیکی بالا
- درب و طوقه منهول PE در برابر ضربه کاملاَ مقاوم است.
- ظاهر مناسبی داشته و حک اطلاعات به خوبی بر روی این درپوشها درج میشود.
- ایستادگی چشمگیر در برابر سیالات خورنده و اسیدی
- طول عمر بسیار بالا
- غیرقابل اکسایش و واکنش پذیری. (تنها در برابر با اسیدهای با غلظت بالا واکنش نشان میدهند که در شبکه‌های فاضلابی وجود ندارد)
بیاد داشته باشید که درب منهول پلی اتیلن خالص، باید به رنگ مشکی مات باشد. به‌هر میزان که درب آدمرو پلی اتیلنی دارای ظاهر براق تری باشد، احتمال استفاده از گرانول در آن افزایش می‌یابد؛ و مسلماَ این بدین معناست که کیفیت شدیداَ کاهش خواهد داشت!!.
دریچه منهول بتنی
ساختارهای مختلف بتن در ترکیب با مواد متنوع، استفاده از این متریالها را در مصارف گسترده صنعتی و عمرانی رونق بخشیده است. درب منهول بتنی یکی دیگر از تجهیزات ساخته شده از متریال پایه‌ی بتن است. گونه‌های دریچه منهول بتنی به دلایلی نظیر:
- سرعت ساخت بالا
- عدم نیاز به فناوری‌های ساخت پیچیده (سهولت تولید)
- و مشخصاَ قیمت ارزان دریچه آدمرو بتنی،
مورد توجه بخش گسترده‌ای از کارفرمایان قرار گرفت. البته ضعف بتن در برابر سیالات اسیدی و گازهای خورنده که قابلیت نفوذ به ترکیبات سنگدانه ای را دارند، موجب شده تا از بخشی از محبوبیت این تجهیزات کاسته شود. وزن زیاد درب منهول بتنی، یکی دیگر از معضلات استفاده از این محصولات است. مشکلی که ارتباط مستقیمی با افزایش ضخامت این درپوشها دارد که بمنظور تضمین مقاومت مکانیکی و ضربه ای‌شان در نظر گرفته میشود.
بیاد داشته باشید که استفاده از درب آدمرو بتنی برای ادارات و برندهای حوزه آب و فاضلاب چندان خوشایند نخواهد بود. زیرا امکان حک نمودن واضح عبارات بر روی این تجهیزات (چه چاپی و چه مهری) وجود ندارد.
مزایای درب منهول بتنی
مهمترین مزایای دریچه منهول بتنی به شرح زیر است:
- مقاوم و سخت
- خوش قیمت
- ساخت غیرزمانبر و آسان
- عدم اکسایش و زنگ زدگی
- پتانسیل پایین برای دزدیده‌شدن . (برخلاف انواع دریچه فاضلاب و کنتور آب چدنی)
- عدم آسیب حتی در برابر تابش مستقیم آفتاب
- وجود میلگرد در این درپوشها، به یافتشان در صورت مدفون شدن کمک میکند. (با استفاده از فلزیاب‌ها)
- هیچگونه صدای ناهنجاری در پی تردد بر روی این محصولات، تولید نمی‌گردد.
معایب مهمی نیز در این محصولات دیده میشود که موجب اجتناب کارفرمایان از خرید درب منهول بتنی شده است. نکات منفی عملکردی نظیر:
- ضعف شدیدی در برخورد مداوم با عناصر اسیدیته، کلرها و شرایط شیمیایی سولفات دار دارند.
- قراردهی، اتصال و نصب این تجهیزات به دلیل سنگینی، سخت است.
- به راحتی باز و بست نمی‌شوند.
- جانمایی این نوع درب دریچه منهول در شرایط یخبندان و انجماد، کاری بسیار اشتباه بوده و در پی این امر، قطعاَ ترک‌هایی در بدنه‌ی دربها بوجود می‌آید.
- رنگ پذیری پایین
شیوه‌های تولید درب منهول کامپوزیتی
بمنظور ساخت دریچه منهول کامپوزیت غالباَ از 6 روش کلی بهره گرفته میشود:
- شیوه تولید صنعتی RTM
- استفاده از قالبها:
نیاز به ساخت قالب در این شیوه وجود دارد. بنابراین فرآیند ساخت طولانی‌تر و پرهزینه‌تر خواهد شد. نوع کار نیز بصورت «یدی» بوده و مواد ذوب شده در قالبها ریخته میشود.
- روش صنعتی LFT
- پالتروژن:
این روش با نام لایه‌پیچی الیافی نیز شناخته میشود که بیشتر در ساخت پایپ‌ها و انواع ورق آلات مورد استفاده قرار میگیرد. ساخت درب منهول پلیمری با این شیوه، کمتر انجام میشود.
- تولیدات صنعتی SMC
- شیوه صنعتی BMC
درادامه به بررسی اجمالی شیوه‌های تولید SMC و BMC خواهیم پرداخت.
درب آدمرو BMC
ساخت درب منهول به روش BMC، بسیار ساده‌تر و ارزان تر از شیوه SMC است. البته در هر دو شیوه از صفحه‌های قالب گیری و مواد مرکب استفاده میشود. مهمترین عناصر بکاررفته در فرآیند ساخت دریچه آدمروی BMC عبارتست از:
- رزین پلی‌استر غیر اشباع
- فیبرهای شیشه ای
- کلسیم کربنات
- میله‌های از جنس فولاد.
مهمترین عیب این دریچه‌های فاضلاب، عدم تحمل بارهای ترافیکی زیاد است. به همین دلیل عموماَ در محیطهای شخصی و پیاده روها و حتی دریچه کنتور آب ویلایی مورد استفاده قرار میگیرد. ماندگاری بالا، رنگ پذیری بالا و سطح کاملاَ تخت از ویژگیهای درپوشهای بی اک سی است.
دریچه منهول SMC
شیوه‌ی سخت و نسبتاَ پیچیده‌ی ساخت دریچه منهول به روش SMC، منجر به ساخت دریچه‌هایی میشود که قادرند بارهای ترافیکی زیادی را تحمل کنند. قالب ریزی فشرده، اساس اصلی کار این شیوه محسوب میشود. بدین منظور از عناصر مرکب، صفحات قالب و موادی نظیر:
- کلسیم کربنات
- رزین پلی استر
- 5 لیره‌ای
و همچنین دیگر مواد تقویت کننده استفاده میشود. سطح رویه‌ی درب منهول SMC نیز کاملاَ صاف است و البته شرایط اصطکاکی بهتری دارد.
نحوه نصب دریچه منهول (نصب درب منهول)
جهت نصب دریچه منهول و قراردهی مناسب درب و طوقه منهول، رعایت نکات زیر الزامیست:
- توصیه میشود دال بتنی آدمرو، به گونه‌ی مسلح (شبکه مش با میلگردهای نمره 12) اجرا گردد.
- قطر دهانه‌ی ورودی کانال آدمرو را اندازه گیری کنید. جهت اطمینان از قرارگیری مناسب طوقه و درب منهول، یک قالب به اندازه‌ی دهانه منهولها بسازید. سپس آزمایش کنید که آیا فریم روی آن قرار میگیرد؛ یا محیط دور آن را شامل میشود.
- قاب و فریم دریچه منهول را بطور کامل تمیز کنید. همچنین محل قرارگیری آن نیز بایستی عاری از هرگونه خاک گرفتگی، سنگریزه و… باشد.
- کاوری را از جنس سیلینگ بر روی منهول قرار دهید.
- اتصالات آب بندی را نصب نموده و فریم دریچه فاضلاب را روی آن قرار دهید. سپس با استفاده از سوراخهای موجود روی درب منهول، آن را به کمک قلاب ماشین سنگین در محل موردنظر قرار دهید. (اگر سنگین باشد)
- گوشه‌های قاب را با مواد مناسب پر نمایید تا از هرگونه نشتی و هوادهی جلوگیری شود.
- نهایتاَ کار ترازنمودن سطح دریچه آدمرو را انجام دهید.
همچنین گاهاَ از قطعات یا مواد منعطف کننده‌ای به جهت ارتجاع پذیری سطوح دریچه‌ها استفاده میشود تا در برابر بارهای ترافیکی و اوزانی که به آنها وارد میشود، مقاومت مناسبتری پیدا کنند.
تفاوت درب منهول و گریتینگ
گریتینگ و درب منهول از هر دو لحاظ «کارایی و ساختار»، دارای تفاوتهایی با یکدیگر هستند:
- ساختار:
بلحاظ ساختاری، انواع دریچه منهول فاضلاب بصورت یکپارچه طراحی و ساخته میشوند. اما ساختار طراحی و تولید گریتینگ‌ها بصورت مشبک است.
- کارایی:
از نقطه نظر کارایی نیز وظایف این دو محصول نسبتاَ متفاوت است. بعنوان مثال ساختار مشبک گریتینگ‌ها، عبور تمامی گرد و غبار و… را ممکن می‌سازد و غالباَ برای جمع آوری آبهای سطحی و متراکم نشدن مواد قابل اشتعال، بکار می‌روند. اما یکی از مهمترین دلایل خرید درب منهول، عدم ورود خاک و غبارات به درون کانالهای آدمرو است.
قیمت دریچه منهول
ساخت دریچه منهول با توجه به فاکتورها و شاخصه‌های عملکردی متفاوتی صورت می پذیرد. پرواضح است که در فرآیند تعیین قیمت درب منهول نیز بایستی به تمامی این فاکتورها توجه داشت. لذا به جهت بررسی عوامل تأثیرگذار بر قیمت درب منهول و طوقه، به پارامترهای زیر توجه داشته باشید:
- نوع کلاسه ترافیکی. (مشخصاَ به هر میزان که کلاسه‌ی دریچه آدمرو ترافیکی‌تر باشد، قیمتگذاری نهایی نیز بیشتر خواهد شد)
- جنس دریچه فاضلاب. (کامپوزیت، فولاد، چدن، چدن داکتیل، پلی اتیلن، نانو کامپوزیت، بتنی، کوپلیمر، بتن چدن پلیمر و…)
- مرغوبیت و خلوص مواد اولیه
- ابعاد و اندازه. (مشخصاَ با افزایش ابعاد و اندازه‌ی درب آدمرو، میزان استفاده از مواد اولیه نیز زیادتر میشود. فلذا قیمت درب آدمرو نیز افزایش پیدا میکند).
- میزان برجسته سازی سطح رویی درپوشها و ایجاد اصطکاک مناسبتر
- تغییرات مداوم قیمتهای دلار و ارز جهانی. (علی الخصوص برای واردسازی مواد اولیه درپوشهای فاضلاب کوپلیمری)
- اعتبار تولید کننده‌ی محصول
- کیفیت ساخت دریچه آدمرو
- وزن محصول
- ضخامت دربها
- اضافه سازی یا عدم اضافه سازی مواد آنتی یو-وی به مواد اولیه در هنگام تولید
- کیفیت چفت شدگی درب و طوقه منهول و آب بندی مناسب و استاندارد آن
لازم به ذکر است که:
بسیاری از تولید کنندگان، برای محاسبه قیمت درب منهول، تنها به فرمول زیر اشاره دارند:
«قیمت مواد اولیه» ضرب‌در «وزن دریچه منهول» ضرب‌در «درصد حاشیه سود سازنده» + هزینه‌های ساخت و انتقال (حمل) = هزینه نهایی و بازاری درب آدمرو.
اما صرفاَ نمیتوان به این فرمول ساده اکتفا نمود و بسیاری از جزئیات مدلها و شرایط تولید نیز در تعیین نهایی هزینه‌ها، دخیل هستند.
خرید دریچه منهول فاضلاب
سالها تجربه‌ی طراحی و ساخت تجهیزات پیش تصفیه و تصفیه آب و فاضلابی، مجموعه‌ی معتبر پایپ ایران را برداشت تا با قدرت هرچه تمام تر در زمینه‌ی تولید درب منهول (دریچه منهول) نیز ورود نماید. بطوریکه امروزه گروه صنعتی پایپ ایران در کنار:
- طراحی و ساخت بزرگترین و یپچیده‌ترین تجهیزات فاضلابی
- و تولیدات تخصصی در زمینه انواع لوله صنعتی (کاروگیت، پلی اتیلن، مانیسمان، استیل، grp ،5لایه، سبز، پوش‌فیت و…)،
به ساخت انواع دریچه فاضلاب کامپوزیت، پلی اتیلن، چدنی، بتنی و فولادی نیز مشغول است. حضور مداوم نیروهای فنی و محصولات این شرکت در پروژه‌های عمرانی موفق کشور، خود گواهی بر ادعای کیفیت بالای محصولات پایپ ایران است. بدین منظور و به جهت کسب اطلاعات قیمتی و شرایط خرید درب منهول ضمانت دار و بی واسطه‌ی گروه صنعتی پایپ ایران، میتوانید ضمن تماس با کارشناسان مجرب ما، از مشاوره‌های فنی لازم نیز بهره ببرید. همچنین از آخرین موجودی انواع سایز بندی دریچه‌های آدمرو نیز آگاه شوید.
سوالات متداول دریچه منهول
- منظور از درب منهول ترافیکی و غیرترافیکی چیست؟!
کلاسه‌های A15، B125 و C250 به دلیل تحمل کمتر وزن و قابلیت استفاده‌ی بیشتر برای پیاده روها و ماشینهای سبک شهری، در دسته‌ی انواع دریچه آدمرو غیرترافیکی قرار می‌گیرند. کلاسه‌های D400، E600 و F900 نیز در دسته درب و طوقه منهول ترافیکی جای می‌گیرند.
- بهترین دریچه منهول کدام است؟
غالباَ کارشناسان اعتقاد دارند که دربهای آدمرو کامپوزیت و پلی اتیلن، بهترین گزینه‌های ممکن هستند. (با توجه به درنظرگیری تمامی فاکتورها)
- درب ادم رو GG25 و GGG چیست؟
GG2 نام اختصاری دریچه منهول چدن خاکستری در بازار صنعتی است. نام اختصاری دریچه منهول چدن داکتیل نیز با واژه «GGG» مشخص میگردد.